Làng Bến Tre ra đời từ ngày 20.12.1969, theo sáng kiến của nhóm sinh viên Việt Nam học tập ở Cuba tham gia lao động tại đây nhằm tôn vinh tỉnh đầu tiên của miền Nam Việt Nam được giải phóng.
Kể từ khi thành lập, Làng Bến Tre liên tục là đơn vị kinh tế kiểu mẫu của tỉnh và Cuba, nhiều năm làng đạt danh hiệu đơn vị tiên tiến toàn quốc và nhận huân chương, khen thưởng từ Hội đồng Nhà nước Việt Nam.
Ngôi nhà tại làng Bến Tre, tỉnh Artemisa, Cuba.
Là một bộ phận của nông trường Hinba Bonita, làng Bến Tre chăn nuôi nhiều giống gia súc có giá trị kinh tế cao. Ngoài bò sữa cung cấp hàng triệu lít mỗi năm, ở đây còn nuôi bê đực lấy thịt, lấy giống. Bên cạnh đó là lợn và dê, cung cấp thức ăn cho chính công nhân nông trường.
Ở đây, mỗi năm đến dịp Tết Âm lịch, người dân cũng tổ chức đón năm mới theo đúng phong tục cổ truyền Việt Nam. Những người bạn cách nửa vòng Trái đất cũng không bao giờ quên ngày kỷ niệm giải phóng Bến Tre, 17.1 hàng năm.
Một điểm đặc biệt nữa ở Làng Bến Tre là phiên bản nhà sàn Bác Hồ, được xây dựng như biểu tượng của tình đoàn kết giữa nhân dân hai nước Việt Nam – Cuba.
Đây là sáng kiến của nữ anh hùng Moncada Melba Hernández vào năm 1975, khi bà là Chủ tịch Ủy ban Cuba đoàn kết với Việt Nam, Lào và Campuchia.
Ngoài ra, nơi đây cũng có một phòng trưng bày, nơi đặt các kỷ vật gắn liền với mối quan hệ hữu nghị Việt Nam – Cuba, những món quà do các lãnh đạoViệt Nam đã tặng, lưu niệm tại làng – một địa điểm không thể thiếu trong mỗi chuyến sang thăm Cuba.
Ngôi làng Cuba giữa xứ dừa Bến Tre của Việt Nam
Để đáp lại chân tình của Cuba anh em, ngày 9.1.1984, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bến Tre ra quyết định chọn xã Lương Hòa là địa phương kết nghĩa với Cuba và mang tên Moncada – một địa danh mở đầu cuộc khởi nghĩa giải phóng Cuba khỏi chế độ độc tài Batista.
Ở Cuba, nông trường bò giống Hinba Bonita mang tên "Làng Bến Tre"; còn ở Việt Nam, xã Lương Hòa được mang tên "Làng Moncada" - biểu tượng của sự đoàn kết giữa hai dân tộc Việt Nam – Cuba.
Nữ tướng anh hùng Nguyễn Thị Định (ngồi hàng thứ nhất, thứ ba từ trái sang) cùng đoàn đại biểu Cuba thăm làng Moncada ở Bến Tre - Ảnh tư liệu
Xã Lương Hòa thuộc huyện Giồng Trôm từng là căn cứ hậu cần của Tỉnh ủy Bến Tre và đặc khu Sài Gòn - Chợ Lớn trong thời kỳ chống Mỹ.
Trong suốt 30 năm chiến tranh, nhất là thời kỳ chống Mỹ, kẻ địch đã dùng pháo, máy bay B.52, tàu chiến, bom napalm, chất độc hóa học đánh vào Lương Hòa nhằm biến nơi đây thành vùng đất chết.
Nhưng nhân dân Lương Hòa kiên cường bám trụ, quyết tâm chiến đấu bằng tất cả sức mạnh của mình cho đến ngày toàn thắng.
Ngày nay, với cái tên Moncada, toàn xã đã vượt qua được những khó khăn mà chiến tranh để lại. Đẩy mạnh canh tác, sản xuất nông nghiệp với những loại cây cho thu nhập ổn định như lúa, dừa và cây ăn quả.
Ngoài ra, Làng Moncada cũng phát triển mạnh nền công nghiệp truyền thống Cuba với 143 ha mía và nhiều nhà máy ép, sản xuất đường trong khu vực.