Với diện tích 12 ha, chu vi là 1820 mét, hồ Hoàn Kiếm đã chứng kiến những thăng trầm của Long Đỗ, Đại La, Thăng Long, Đông Đô, Đông Quan, Đông Kinh, Bắc Thành và Hà Nội… Có thể nói, không có nơi nào trên đất Việt Nam, một không gian không lớn lại thấm đẫm lịch sử, huyền thoại như Hồ Hoàn Kiếm.
Xưa kia, hồ có các tên gọi là hồ Lục Thủy (nước có màu xanh quanh năm), hồ Tả Vọng thời Lê mạt. Tên gọi Hoàn Kiếm xuất hiện vào đầu thế kỷ 15 gắn với truyền thuyết vua Lê Thái Tổ trả gươm báu cho Rùa Thần. Trong bản đồ Hà Nội năm 1886, hồ còn có tên gọi là hồ Hoàn Gươm -Lac de Hoan Guom.
Theo bản đồ thời Hồng Đức (1470 - 1497) thì phần lớn diện tích xung quanh kinh thành khi ấy là mặt nước. Hồ Hoàn Kiếm nằm trên một phân lưu của sông Hồng chảy qua vị trí của các phố ngày nay như Hàng Đào, Hai Bà Trưng, Lý Thường Kiệt, Hàng Chuối, rồi lại đổ ra sông Hồng. Nơi rộng nhất phân lưu này hình thành nên hồ Hoàn Kiếm
Nguồn nước trong hồ Hoàn Kiếm là nước tự nhiên rất ổn định, không bao giờ cạn - điều mà cho đến nay chưa có nhà khoa học nào giải thích được! Chính điều kỳ diệu đó cùng với màu xanh muôn thuở của mặt nước hồ, là nguồn cảm hứng vô tận cho bao thế hệ tao nhân mặc khách, mỗi khi đến với kinh kỳ:
“Xanh xanh thắm bầu trời xanh Hà Nội
Hồ Gươm xanh như mái tóc em xanh…”
Những ngày hè nóng bức cũng là mùa lộc xanh của nhiều loài cây lá ven hồ, tất cả đều ngả bóng soi xuống mặt hồ gương xanh, tạo nên một bức tranh thủy mặc tuyệt vời giữa lòng Thủ đô, vẫy gọi du khách…
Xin giới thiệu chùm ảnh về Hồ Gươm xanh hôm nay: