“Ngó lơ” vai trò của Hội trong cánh đồng lớn

Trọng Bình -Tấn Kiên 27/06/2014 07:10 GMT+7

Quyết định 217 và Quyết định 218 của Bộ Chính trị đã thể chế hóa vai trò giám sát, phản biện xã hội của Hội ND. Tuy nhiên, trong việc xây dựng các mô hình cánh đồng lớn (CĐL) và cánh đồng liên kết (CĐLK) ở ĐBSCL, thực tế vai trò Hội chưa được phát huy đúng mức.

Theo phản ánh của nhiều lãnh đạo Hội ND các tỉnh miền Tây, thời gian qua, nhiều cuộc họp bàn quan trọng liên quan tới quyền lợi nhà nông (nhất là trong CĐL, CĐLK), vai trò Hội ND chưa thật sự được chú trọng.

“Né” mời Hội tham gia

Một vị Chủ tịch Hội ND huyện của Đồng Tháp, bức xúc: “Có rất nhiều cuộc họp triển khai việc thực hiện ký hợp đồng với các HTX ở đây chúng tôi không được mời tham gia. Không phải Hội ND không chủ động tham gia, nhưng đâu phải chương trình nào Hội ND cũng biết để chủ động liên hệ”.

Ông Đinh Văn Đậm - Chủ tịch Hội ND huyện Tân Hồng (Đồng Tháp) phản ánh: Hầu hết các cuộc họp liên quan đến quyền lợi ND trong vấn đề hợp đồng liên kết sản xuất lúa ở huyện với Công ty Docimexco vừa qua đều không có Hội ND huyện tham gia. “Thậm chí khi đã bị Công ty Docimexco “bẻ kèo”, nhiều cuộc họp bàn giải quyết tranh chấp quyền lợi cũng không thấy ai mời Hội ND huyện tham gia. Khi chúng tôi “đánh tiếng” thì mới được mời”– ông Đậm bức xúc.

Không riêng gì ở Đồng Tháp, theo tìm hiểu của phóng viên NTNN, các doanh nghiệp tham gia CĐL ở An Giang đa số cũng chẳng “mặn mà” gì với vai trò của Hội ND. Họ chủ động né tránh việc mời Hội ND tham gia trong lúc ký hợp đồng với nông dân. Và, khi Hội ND chủ động đến để thể hiện vai trò thì họ lại cố tình viện nhiều lý đo để lảng tránh. Phó Chủ tịch Hội ND tỉnh An Giang - ông Châu Văn Ly, cho biết: “Nhiều công ty, doanh nghiệp gần như muốn “đoạn tuyệt” với chúng tôi. Có nhiều lần chúng tôi đến xin số liệu và báo cáo về một số vấn đề liên quan đến ND và việc thực hiện CĐL trên địa bàn An Giang của Công ty cổ phần Bảo vệ thực vật An Giang nhưng họ cứ tránh né và cuối cùng chúng tôi cũng không thể tiếp cận được. Họ lơ mình như vậy thì mình cũng khó mà phối hợp được với họ” – ông Ly than phiền.

Không thể “ngó lơ”

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Thanh Hùng - Phó Chủ tịch Hội ND huyện Tân Châu (An Giang) cho hay: “Nếu không có vai trò tích cực và tiên phong của Hội ND huyện trong việc chủ động đến các HTX và cả các tổ hợp tác trong huyện để tham gia giám sát thì chắc chắn ND tham gia CĐL, CĐLK ở Tân Châu không có được sự ổn định trong sản xuất như hiện nay. Trong quá trình tham gia này, chúng tôi mạnh dạn “chỉ điểm” những công ty, doanh nghiệp làm ăn không đàng hoàng với ND”.

Mới đây, trong những ngày làm việc của Đoàn cán bộ T.Ư Hội NDVN tại An Giang, Hội ND tỉnh này cũng đã thẳng thắn trình bày những khó khăn trong việc phối hợp với các doanh nghiệp tham gia CĐL.

"Trong các vụ tranh chấp liên quan đến quyền lợi ND, Hội ND cần phải quyết liệt hơn; các doanh nghiệp phải cho Hội tham gia vào quá trình giải quyết để bảo vệ quyền lợi nông dân”.
Ông Nguyễn Văn Chuốc - Chủ nhiệm HTX số 1, xã Bình Phú, huyện Tân Hồng, Đồng Tháp.

Ông Châu Văn Ly đề nghị: “T.Ư Hội cần có những văn bản hướng dẫn rõ cũng như thể hiện rõ quan điểm của T.Ư Hội trong việc tham gia vào CĐL như thế nào, mức độ đến đâu để xúc tiến nhanh hơn, hợp tác chặt chẽ hơn trong việc xây dựng CĐL; đồng thời đề nghị Hội ND phát huy vai trò của Hội trong công tác xây dựng cơ chế chính sách cho ND trong CĐL”.

Hội ND làm gì trong CĐL và CĐLK? Thiết nghĩ câu hỏi này cần phải có đáp án chi tiết, rõ ràng hơn nữa để Hội làm cơ sở pháp lý, mạnh dạn hơn nữa phát huy vai trò của mình trong việc tham gia xây dựng các mô hình liên kết.

Ông Hồ Việt Hiệp - Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang:Kiến nghị Chính phủ thêm vai trò của Hội

Sự tham gia của Hội ND trong xây dựng CĐL là hết sức quan trọng. Để khắc phục tình trạng lơ là vai trò Hội ND, tỉnh cũng đã có chỉ đạo kêu gọi các đối tác làm ăn với ND phải để Hội ND tham gia với tư cách là một tổ chức bảo vệ quyền lợi kinh tế cho ND, nhất là trong các khâu hợp tác, ký kết (với doanh nghiệp) trong CĐL. Ngoài ra, chúng tôi cũng sẽ kiến nghị thêm với Chính phủ trong các nghị định phải đề cập thêm về vai trò của Hội ND trong việc xây dựng CĐL.

Bà Trần Thị Hậu - Phó Chủ tịch Hội ND tỉnh Đồng Tháp: Thành lập ban điều hành CĐLK

Vai trò chính của Hội ND trong CĐLK là vận động tuyên truyền. Để phát huy vai trò của Hội trong xây dựng CĐLK, tỉnh đã cho thành lập Ban điều hành CĐLK, trong đó có trưởng ban kinh tế xã hội của Hội ND tỉnh tham gia. Các huyện cũng có Ban điều hành CĐLK do chủ tịch hoặc phó chủ tịch Hội ND tham gia. Trên cơ sở đó, khi giải quyết những khó khăn, vướng mắc về hợp đồng, mối liên kết của ND với doanh nghiệp hay vận động ND tham gia CĐLK, huyện đều mời Hội ND.

Ông Nguyễn Thanh Tâm - Phó Chủ nhiệm HTX nhân giống lúa Tân Châu (Tân Châu, An Giang): Phải có quy định để Hội giám sát

Hội ND không thể thiếu trong quá trình ký kết hợp đồng với doanh nghiệp. Bởi lẽ từng ND không thể làm việc với doanh nghiệp, ngược lại, doanh nghiệp cũng không có thời gian bàn việc với từng ND. Hội ND là tổ chức có đủ tư cách đại diện cho ND, bênh vực quyền lợi cho ND. Tôi đề nghị phải có quy định cho Hội ND giữ vai trò giám sát trong việc hợp tác của ND với doanh nghiệp trong CĐL.
Huỳnh Xây, Trọng Bình (ghi)