Atisô Đà Lạt: Giá tăng gấp 7 lần, nhà nông... buồn

Người trồng chỉ đếm trên đầu ngón tay

Đến Đà Lạt những ngày này, chúng tôi có thể nhận thấy không khí yên ắng và nỗi thất vọng hiện trên nét mặt lam lũ của những người nông dân tại các vùng chuyên canh cây atisô ở khu vực Sào Nam, Tây Hồ (phường 11) và Thái Phiên (phường 12), mặc dù hiện nay giá atisô lên mức cao kỷ lục 350.000 đồng/kg.

Theo nông dân Huỳnh Văn Đức ở phường 12: Liên tục trong nhiều năm liền giá atisô bấp bênh, đầu ra khó khăn, đầu tư dài ngày nhưng lãi ít, nên nhiều nông dân phát bỏ cây atisô để dành đất cho những cây trồng khác. Vì vậy giờ giá cao nhưng người có atisô để bán chỉ tính trên đầu ngón tay!

Theo ông Hồ Ngọc Dinh - Chủ tịch Hội Nông dân phường 12, hiện tại 1kg atisô tươi bán tại vườn có giá từ 250.000-350.000 đồng/kg, tăng gấp 7 lần so với cùng thời điểm của năm 2013, đã đạt mức kỷ lục trong 10 năm qua. Cũng theo ông Dinh, mỗi ha atisô một năm thu về khoảng 15 tấn khô các loại (lá, hoa, thân và rễ), bán được 800 triệu đồng, tức cao hơn với trồng hoa công nghệ cao trong nhà kính.

Ông Ngô Văn Đức – Chủ tịch Hội Nông dân TP.Đà Lạt thì trong thực tế, giá trị của loại cây đặc sản atisô Đà Lạt lại hầu như phụ thuộc hoàn toàn vào giá cả atisô hàng hóa của thị trường tự do. Việc giá atisô tăng lên một cách bất thường trong thời gian gần đây chỉ là hiện tượng để người nông dân nuôi hy vọng về một diện tích atisô Đà Lạt có thể mở rộng tương lai, chứ đây chưa phải là cơ sở để cơ quan quản lý nông nghiệp và nhà chức trách địa phương đặt kỳ vọng về một nền tảng vững chắc của chiến lược phát triển lâu dài.

Nguy cơ xóa sổ

Atisô là cây có giá trị kinh tế cao, nhưng hiện nay trên địa bàn cư trú của loại cây này đang diễn ra một nghịch lý, trong lúc các sản phẩm chế biến từ atisô được tiêu thụ mạnh thì người trồng atisô lại càng điêu đứng. Liên tục trong 10 năm trở lại đây (2003 -2012), giá atisô ở nhà vườn bán ra luôn ở mức thấp, có lúc 1kg bông khô chỉ còn 18.000 đồng; thân, rễ phơi khô có giá từ 6.000 - 7.000 đồng/kg, còn lá khô thì không có người mua.

Giá atisô xuống thấp, nông dân không còn chỗ nào khác ngoài việc bán cho Công ty Dược Lâm Đồng. Nhưng công ty cũng chỉ mua được một lượng rất nhỏ lá tươi để nấu cao trong thời gian ngắn đầu vụ, số còn lại, nông dân chỉ biết phó mặc cho trời.

Để trồng được một cây atisô thành phẩm, những người trồng phải bỏ biết bao công sức. Mỗi vụ mùa kể từ khi trồng đến khi thu hoạch, phải kéo dài từ 7 đến 9 tháng. Nhưng sản phẩm mà họ làm ra chỉ được các đại lý mua với giá bằng một phần ba – thậm chí có khi chỉ bằng một phần mười so với giá mà người tiêu dùng phải trả. Đến nay, diện tích loại cây này ở Đà Lạt chỉ còn chưa đến 40ha.

Ông Hồ Ngọc Dinh - Chủ tịch Hội Nông dân phường 12 lo lắng: “Nếu giá cả thấp như hiện nay, bà con trồng atisô sẽ chuyển toàn bộ diện tích sang trồng những loại cây khác có giá trị kinh tế hơn thì cây atisô Đà Lạt có nguy cơ bị ‘xóa sổ’ ”.