Nhật tranh giành ảnh hưởng với Trung Quốc ở Nam Á

Thủ tướng Nhật Shinzo Abe công du Nam Á - từ 06.09.2014 - hầu đối trọng với Trung Quốc.
Reuters

Chuyến công du hai nước Nam Á của thủ tướng Nhật diễn ra tiếp theo sau chuyến viếng thăm của thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đến Tokyo trong tuần qua. Trong chuyến viếng thăm đó, hai nước, mà hiện đều gặp căng thẳng với Trung Quốc, đã đồng ý sẽ nâng quan hệ song phương lên một "cấp độ mới".

Nói chuyện với các phóng viên trước khi lên máy bay, ông Abe nhấn mạnh ông là thủ tướng đầu tiên đến thăm Bangladesh từ 14 năm nay và thăm Sri Lanka từ 24 năm qua. Đối với thủ tướng Abe, Banglades và Sri Lanka là hai quốc gia "có ảnh hưởng ngày càng lớn về mặt kinh tế và chính trị".

Tháp tùng ông Shinzo Abe trong chuyến công du Nam Á lần này là lãnh đạo của 50 công ty hàng đầu của Nhật Bản, bởi vì theo lời thủ tướng Abe, ông hy vọng sẽ đưa sự năng động của hai quốc gia nói trên vào nền kinh tế Nhật Bản.

Về phần Bangladesh thì hy vọng sẽ nhận được đầu tư của Nhật Bản vào các dự án cơ sở hạ tầng, như dự án xây một cầu trên tuyến xe lửa và dự án đường hầm dưới dòng sông Brahmaputra.

Nhân chuyến viếng thăm của thủ tướng Bangladesh đến Nhật Bản vào tháng 5 vừa qua, Tokyo đã loan báo khoản viện trợ 6 tỷ đôla cho Dhaka. Khoản viện trợ này đã giúp củng cố uy thế của nữ thủ tướng Hasina, vốn đã đắc cử trong một cuộc bầu cử bị tố cáo là có nhiều gian lận phiếu và bị phe đối lập tẩy chay.

Vào tháng trước chính phủ Bangladesh cũng đã loan báo là Nhật Bản sẽ cho vay 4 tỷ đôla cho dự án nhà máy nhiệt điệt chạy bằng than, bao gồm cả việc xây dựng một cảng nước sâu. Cơ quan viện trợ của Nhật đã tỏ ra rất quan tâm đến dự án xây cảng nước sâu ở miền Nam Bangladesh, dự án mà ban đầu chính quyền Dhaka đã muốn nhờ Trung Quốc xây dựng.

Chính quyền Dhaka còn dự trù xây một khu công nghiệp dành riêng cho các nhà đầu tư Nhật Bản. Hiện nay đầu tư của Nhật vào Banglades còn thấp hơn nhiều so với đầu tư của Trung Quốc và Hàn Quốc.

Vấn đề là Nhật Bản và Bangladesh hiện đang tranh chiếc ghế không thường trực của Hội đồng Bảo an cho nhiệm kỳ 2015-2016, cho nên, hai thủ tướng Abe và Hasina phải bàn cách tránh mọi tranh chấp giữa hai quốc gia trên vấn đề này.

Bangladesh cũng như Sri Lanka đều nằm trên tuyến hàng hải giữa vùng Trung Đông giầu nguồn dầu hỏa với vùng Đông Á. Trung Quốc đã giúp xây nhiều hải cảng tại các quốc gia nằm trên tuyến đường có tính chất huyết mạch này. Nay đến lúc Nhật Bản mở cuộc « phản công » để đối lại với ảnh hưởng của Bắc Kinh ở các nước này.

Khi sang thăm Sri Lanka, thủ tướng Abe sẽ bàn với tổng thống Rajapaksa về việc hợp tác về lãnh hải vào lúc mà Trung Quốc ngày càng tỏ ra hung hăng trong việc xác quyết chủ quyền trên các vùng biển Hoa Đông và Biển Đông. Theo tin báo chí Sri Lanka, Nhật Bản sẳn sàng cung cấp tàu tuần tra cho Sri Lanka để giúp nước này tăng cường khả năng bảo vệ lãnh hải.