Bin Laden chết: Vẫn phải cảnh giác với khủng bố

Định hình lại chính sách an ninh của Mỹ

Peter Bergen, nhà phân tích an ninh quốc gia của Hãng tin CNN nhận định, suốt một thập kỷ truy tìm, Mỹ vẫn đinh ninh trùm khủng bố Bin Laden trú ẩn ở vùng biên giới giữa Pakistan và Afghanistan, nhưng thực tế, Bin Laden sống ngay gần thủ đô Islamabad, điều đó đủ để nói rằng mối quan hệ và mạng lưới chân rết của tên trùm này là rất “đáng nể”.

Tổng thống Mỹ Obama và Ngoại trưởng Hillary hồi hộp theo dõi vụ truy sát Bin Laden qua màn hình tại Nhà Trắng.

Bergen đã từng gặp Bin Laden năm 1997, và khi nghiên cứu về al-Qaeda, Bergen nhận định nếu có một ngày Bin Laden thật sự đã chết, al- Qaeda sẽ không thể tồn tại. Bergen nhận định: “Không ai có thể thay thế Bin Laden. Kể cả giáo sĩ Anwar al Awlaki, nhân vật số hai lãnh đạo al- Qaeda ở bán đảo Ả rập, cũng không có được sự ủng hộ của giới Hồi giáo cực đoan như đối với Bin Laden”.

Trong khi đó, Michael A. Cohen - nhà nghiên cứu cao cấp của Dự án an ninh Mỹ cho rằng cái chết này sẽ giúp định hình lại toàn bộ chính sách đối ngoại và an ninh của Mỹ.

Ông nhấn mạnh, cái chết của Bin Laden cũng là cái chết của “cuộc chiến toàn cầu chống chủ nghĩa khủng bố”. Điều này không có nghĩa là tổ chức khủng bố al - Qaeda sẽ biến mất trong một sớm một chiều hoặc không còn kẻ khủng bố nào muốn giết người Mỹ và phương Tây.

Yu Wanli - Phó Giáo sư của Trường Nghiên cứu Quốc tế thuộc Đại học Bắc Kinh, nhận xét: Theo ông Yu, cái chết của Bin Laden về cơ bản sẽ không làm thay đổi toàn bộ bức tranh chống khủng bố của Mỹ trên thế giới, đặc biệt là tại Afghanistan. Còn Mỹ, chỉ với mỗi việc tiêu diệt Bin Laden cũng chưa chắc đã kiểm soát một cách có hiệu quả cuộc chiến chống khủng bố tại Afghanistan và chấm dứt thế bế tắc ở đây trong một thời gian ngắn.

Ông Yu cũng cảnh báo rằng việc tiêu diệt Bin Laden có thể khiến những người ủng hộ trùm khủng bố có những phản ứng tiêu cực và Mỹ có thể phải cảnh giác với các cuộc tấn công khủng bố mới.

Nhận định của ông Yu là có cơ sở, ngay ngày 2.5, một thủ lĩnh tư tưởng hàng đầu của Al- Qaeda đã thề sẽ trả đũa việc Bin Laden bị các lực lượng của Mỹ tiêu diệt. Người viết bình luận nổi tiếng của Al- Qaeda với bút danh trên mạng là Assad al-Jihad2 đã cho đăng tải trên các mạng cực đoan một bài dài ca ngợi Bin Laden và cho biết cuộc thánh chiến của người Hồi giáo chống lại phương Tây còn lâu mới kết thúc.

Dấu vết từ người đưa thư

Lật lại vụ truy sát Bin Laden, một điều khiến dư luận hết sức ngỡ ngàng rằng, suốt 10 năm tìm kiếm, giới chức Mỹ không thể nghĩ được rằng hắn sống ung dung trong ngôi nhà trị giá khoảng 1 triệu USD ngay gần thủ đô Islamabad.

Theo trang Mcclatchy.com, những người dân sống bên cạnh nơi ẩn nấp của Bin Laden ở Abbottabad nói rằng chủ nhân của ngôi nhà đó đã có thể sống tại đấy suốt 6 năm trời trước khi bị tiêu diệt vào rạng sáng 1.5. Căn nhà này chỉ nằm cách Học viện Quân sự Pakistan, Kakul, chưa đầy một dặm. Abbottabad là một thành phố quân sự, với rất nhiều trại lính, đồn bốt. Điều đó đã làm dấy lên những mối nghi ngờ rằng chính quân đội Pakistan đã bao bọc cho trùm khủng bố suốt bao năm qua.

Căn nhà nói trên được xây dựng năm 2005, trên khu đất rộng 279m², không có điện thoại và Internet để tránh bị định vị. Tường bao quanh khu nhà chỗ cao nhất là 5m, thấp nhất là 3m, tất cả đều có dây thép gai. Hai người đàn ông người Pashtuns sống trong căn nhà chính là những người đưa tin của Bin Laden. Hai tên này sống ở tầng 1 của căn nhà chính, còn gia đình Bin Laden sống ở tầng 2 và 3.

Trước đó, thông tin Bin Laden đang trú ẩn ở Abbottabad có thể đã được Mỹ thu thập từ năm 2008, thông qua các tù nhân bị giam giữ tại nhà tù Guantánamo. Cục Tình báo Trung ương Mỹ CIA cho biết đã lần ra đầu mối về Bin Laden qua mạng lưới của những kẻ đưa tin, đặc biệt là những tên được các thủ lĩnh al - Qaeda tin cậy và giao phó cả sứ mạng của mình.

Theo Hãng tin AP, tại một nhà tù bí mật ở Đông Âu cách đây vài năm, nhân vật số 3 của al - Qaeda là Khalid Sheikh Mohammed - kẻ chủ mưu vụ khủng bố 11.9, bị bắt vào năm 2003 - đã khai ra biệt danh của nhiều người đưa tin khác, trong đó có cái tên đặc biệt được chú ý là Abu al-Libi, người Libya, kẻ đã từng tiếp xúc với Bin Laden tại Afghanistan.

Các đặc vụ của CIA tin rằng nếu lần được dấu vết tên này thì cũng có thể tìm ra Bin Laden. Libi được coi là kẻ kế vị Mohammed và chỉ có Bin Laden mới có thể thăng chức cho hắn. Tên này liên lạc với Bin Laden và các thủ lĩnh khác của al - Qaeda cũng thông qua những người đưa thư.

Lần theo dấu vết của những người đưa thư, giữa năm 2010, một trong những người đưa thư đã thực hiện một cú điện thoại với một nhân vật bị CIA theo dõi. Và từ cuộc điện thoại ấy, CIA đã lần ra nơi trú ngụ của Bin Laden ở Abbottabad.

Chôn xác Bin Laden dưới biển

Sau khi Bin Laden bị tiêu diệt tại Abbottabad, lực lượng quân đội Mỹ đã chuyển xác của y tới tàu khu trục Carl Vinson đóng ở biển bắc Arập và thả xác xuống biển. Xác Bin Laden cũng đã được khâm liệm theo nghi thức Hồi giáo, được đặt lên một tấm vải liệm màu trắng, sau đó được đưa vào một chiếc túi lớn và cuối cùng được “hạ thủy một cách thanh thản và nhẹ nhàng nhất”...

Theo tờ New York Times, ngay từ khi bắt đầu ra lệnh tấn công vào nơi trú ẩn của Osama Bin Laden thì các quan chức Nhà Trắng đã quyết định sẽ chôn xác của trùm khủng bố ngoài biển nếu giết được y. Nguyên nhân là do Nhà Trắng sợ rằng nếu tiến hành mai táng tại đất liền thì mộ của y có thể trở thành điện thờ hay địa điểm hành hương của những tín đồ Hồi giáo cực đoan.

Quang Minh (tổng hợp)