Ngọc trai giá nghìn đô ở Sài Gòn được chế tác như thế nào?
Mỗi ngày, xưởng chế tác ở quận 7, TP.HCM chế tác ra hàng trăm món đồ trang sức gắn ngọc trai quý hiếm. Có những viên ngọc giá lên tới hơn 100 triệu đồng.
Xưởng chế tác ngọc trai hoạt động theo mô hình khép kín từ khâu nuôi trai lấy ngọc cho đến thiết kế và chế tác. Vì thế, những sản phẩm cho ra thị trường đều khá độc đáo, mang phong cách riêng. Trong ảnh là quang cảnh ngày làm việc chế tác ngọc trai, với nhiều nghệ nhân có thâm niên trong nghề trang sức.
Xưởng nằm ở quận 7, TP.HCM nhưng ngọc trai lại được sản xuất tại một trang trại thủy sản ở Nha Trang, Khánh Hòa. Những chiếc phao màu đen bềnh bồng trên mặt nước chính là nơi thả lồng nuôi trai lấy ngọc.
Trai ở đây được nuôi cấy nhân tạo. Chủ cơ sở, anh Hồ Thanh Tuấn cho biết, ở Việt Nam, thiên nhiên đã ban tặng nhiều địa điểm tuyệt vời trải dài khắp bờ biển, thích hợp cho việc nuôi trai lấy ngọc, nhưng Nha Trang là vùng biển đảm bảo nhiều yếu tố như ít bão, lũ lụt, ô nhiễm ... thích hợp cho việc nuôi nhiều giống trai. Đầu tư một trang trại nuôi trai phải tốn từ 10 đến hơn 15 tỷ đồng, và it nhất sau 3 - 6 năm mới cho thu hoạch.
Trai đến tuổi trưởng thành sẽ được cấy nhân cho vào những chiếc lồng và thả xuống biển ở một độ sâu nhất định.
Sau khi thu hoạch, ngọc trai được phân loại theo tiêu chí hình thể, màu sắc, độ bóng... để đưa về xưởng thực hiện gia công. Ngọc trai màu vàng có tên quốc tế là South Sea, được mệnh danh là nữ hoàng các loại ngọc, nổi tiếng với màu vàng kim rực rỡ, sang trọng. Ngọc trai đen có tên Tahiti nổi tiếng với gam màu đen huyền bí và quý phái. Cả hai loại đều thuộc dạng quý hiếm nhất Việt Nam. Giá mỗi viên ngọc tại đây thấp nhất cũng lên tới 20 triệu đồng.
Những công đoạn đầu tiên trong khâu chế tác trang sức ngọc trai là thiết kế tạo mẫu và đúc vàng. Toàn bộ quá trình này đều thực hiện thủ công. Vàng được nấu chảy bằng đèn xì và được đổ vào khuôn đúc.
Một khuôn đúc có thể cho ra nhiều sản phẩm.
Bộ dụng cụ dùng để chế tác trang sức ngọc trai.
Những nghệ nhân chế tác ở đây đều có kinh nghiệm trên 5 năm. Người thợ phải thật sự khéo léo, sáng tạo để tạo ra những loại trang sức có kiểu dáng và đường nét mang phong cách thuần Việt như hoa văn trống đồng, hoa sen...
Khâu quan trọng nhất trong việc chế tác là khoan lỗ lên viên ngọc để đính vào đồ trang sức. Việc này đòi hỏi người thợ phải tỉ mỉ, tránh làm tổn hại đến những viên ngọc trai đắt tiền. Hiện nay ngọc trai không những làm vòng chuỗi để đeo cổ truyền thống mà còn được thiết kế thành nhẫn hay bông tai rất thời trang và độc đáo.
Chiếc vòng đeo tay được thiết kế đặc biệt. Chỉ riêng viên ngọc trai vàng cỡ 15 ly có độ tròn, bóng không tỳ vết có giá hơn 100 triệu đồng. Đây là sản phẩm theo đơn hàng của một đại gia ở TP.HCM. Để hoàn thiện một mẫu sản phẩm đơn giản như nhẫn ngọc trai, hoa tai ngọc trai, một người thợ phải mất thời gian 3 ngày. Còn những trang sức đòi hỏi sự cầu kỳ và công phu hơn như vòng cổ, vòng tay, vương miện, thời hạn hoàn thành kéo dài gấp đôi.