Không dễ xuất khẩu thịt lợn sang Nga

Nguyễn Phương -Thanh Xuân 28/10/2014 00:31 GMT+7

Bộ NNPTNT vừa gửi tới Cơ quan Kiểm dịch động thực vật (FSVPS) Liên bang Nga danh sách 13 cơ sở chế biến thịt lợn có nhu cầu xuất khẩu sang thị trường Nga. Cùng với danh sách này, Bộ NNPTNT đề nghị FSVPS tiến hành thanh tra 6 cơ sở để xem xét công nhận cho toàn bộ 13 cơ sở này có thể xuất thịt lợn vào Nga.

Cánh cửa đã mở…

Nga đã tuyên bố áp đặt lệnh cấm nhập khẩu các sản phẩm thịt như thịt lợn, thịt gà, mỡ và nội tạng động vật có nguồn gốc từ châu Âu từ ngày 21.10. Đây được xem là cơ hội mở cánh cửa cho sản phẩm thịt lợn của Việt Nam quay trở lại Nga.

FSVPS đang quan tâm đến sản phẩm thịt lợn của Việt Nam cung cấp cho thị trường Nga. Bằng chứng là các chuyên gia của cơ quan này đang có chuyến làm việc tại Việt Nam (từ ngày 20 đến hết tháng 10.2014) để kiểm tra các trang trại chăn nuôi lợn của ta quan tâm đến việc cung cấp sản phẩm cho thị trường Nga.

Một số doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn đủ khả năng đáp ứng yêu cầu của phía Nga về sản phẩm thịt lợn (ảnh minh họa).

Trước đó, giữa tháng 10 này, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Vũ Văn Tám dẫn đầu đoàn công tác của Bộ đã sang làm việc với Bộ Nông nghiệp Nga và FSVPS về tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy xuất khẩu nông sản vào Nga. Thứ trưởng khẳng định: Việt Nam có khả năng cung cấp tốt nhiều loại nông sản thực phẩm chất lượng cho Nga. Ngoài cá, Việt Nam sẵn sàng cung cấp thịt bò, thịt lợn và thịt gia cầm được sản xuất ở những vùng an toàn, không có dịch bệnh cho thị trường Nga...

Mặc dù để xuất khẩu thịt sang Nga còn rất nhiều khó khăn cần giải quyết, tuy nhiên đến nay tinh thần chung cho thấy, phía Nga sẽ nới lỏng hơn các biện pháp kiểm soát đối với hàng nông sản Việt Nam so với trước. Trước năm 2006, Công ty TNHH Kỹ nghệ súc sản Vissan được phía Nga cấp phép cho xuất thịt lợn sang Nga (sau đó bị dừng do dịch lở mồm long móng tại Việt Nam).

Thực tế hiện nay, để xuất khẩu được thịt lợn trở lại vào Nga, các doanh nghiệp Việt Nam phải có hợp đồng thương mại với nhà nhập khẩu Nga. Doanh nghiệp Việt Nam và nhà nhập khẩu này đều phải được phía Nga cấp phép.

Đây được cho là quy định khá khó khăn. Bởi Nga vẫn đang duy trì phương thức cấp phép cho từng doanh nghiệp nhập khẩu lẫn xuất khẩu. Giới chức Nga chỉ cấp phép hạn chế (theo dạng quota) cho từng chủng loại sản phẩm, số lượng, thời gian cho phép nhập khẩu. Phía Nga cũng sẽ trực tiếp kiểm tra thì mới cấp phép cho từng doanh nghiệp nếu đủ yêu cầu. Phía Nga cũng đã chuyển cho các cơ quan chức năng của Việt Nam hồ sơ bằng tiếng Nga về điều kiện và quy trình để có thể xuất thịt vào nước này.

... Vào không dễ…

Theo Bộ NNPTNT, đến thời điểm này, các doanh nghiệp được gửi danh sách xuất khẩu thịt lợn vào Nga đều có đủ điều kiện và năng lực xuất thịt đi Nga. Tiêu biểu như Công ty Dabaco (công suất chế biến thịt 100.000 tấn/tháng); Công ty Green food; Công ty TNHH Minh Hiền (Hà Nội) với công suất chế biến giết mổ 100.000 tấn/tháng. Nhiều doanh nghiệp đã có dây chuyền giết mổ, chế biến, kho lạnh hiện đại; có vùng nguyên liệu liên kết… hoàn toàn có khả năng đáp ứng yêu cầu của phía Nga về năng lực sản xuất và điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, đảm bảo tiêu chuẩn của Nga…

Tuy nhiên, để có thể đẩy mạnh xuất khẩu thịt lợn vào Nga, ông Trần Thanh Hải- Cục phó Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, các doanh nghiệp Việt Nam cần cải thiện về giá thành sản phẩm, tạo sự hấp dẫn hơn về hình thức và sự tiện dụng của bao bì để khả năng cạnh tranh tại Nga.

Vấn đề đặt ra cho các nhà sản xuất và xuất khẩu thịt lợn của Việt Nam nếu được phía Nga chấp thuận là: Cần giữ vững chất lượng những mặt hàng xuất khẩu được vào thị trường Nga; cải tiến hình thức chất liệu bao bì cho đẹp mắt, dễ thấy, dễ sử dụng. Doanh nghiệp cần chủ động tiếp cận và đáp ứng những yêu cầu của luật pháp và yêu cầu chất lượng sản phẩm của thị trường Nga, đặc biệt là những yêu cầu của người mua hàng.

Ông Nguyễn Khắc Thảo – Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Dabaco Việt Nam cho biết, theo thông báo mới nhất của ngành thú y thì Dabaco không đủ điều kiện xuất khẩu thịt lợn vào Nga. Ông Thảo cho biết, ngành thú y chỉ giải thích là dây chuyền của chúng tôi không đảm bảo, trong khi dây chuyền sản xuất của chúng tôi hiện nay đã khép kín từ đầu vào tới đầu ra.

“Thực tế, việc không xuất khẩu được thịt lợn vào Nga trong thời điểm này cũng không ảnh hưởng gì tới Dabaco vì giá thịt lợn trong nước cũng đang ở mức cao và nuôi lợn hiện cũng đang rất hiệu quả”, ông Thảo nói. Được biết, Dabaco là doanh nghiệp lớn chuyên hoạt động trong lĩnh vực sản xuất thức ăn chăn nuôi, con giống và cả nuôi lợn thương phẩm có trụ sở ở tỉnh Bắc Ninh. Việc Dabaco không được chọn xuất khẩu thịt lợn vào Nga, chứng tỏ đòi hỏi của thị trường Nga là rất khắt khe.

Liên quan tới thông tin này, ông Đàm Xuân Thành – Phó Cục trưởng Cục Thú y cho biết: “Để xuất khẩu thịt lợn vào Nga, hiện cả Việt Nam và đối tác còn rất nhiều thủ tục phải triển khai, việc các doanh nghiệp có xuất khẩu được thịt lợn vào thị trường này hay không còn phụ thuộc vào đánh giá cả từ 2 phía”.

Giai đoạn trước những năm 1990, Việt Nam đã giao sang Liên Xô hàng chục ngàn tấn lợn mảnh, lợn choai và thịt hộp. Đây đã từng được xem là một trong những mặt hàng mũi nhọn của Việt Nam xuất sang thị trường này. Từ sau những năm 1990, thịt lợn của ta giảm dần và cho đến bây giờ hầu như đã vắng bóng trên thị trường nước này. Nguyên nhân chính dẫn đến việc mất thị phần là do thịt lợn của ta giá thành cao và trọng lượng lợn mảnh thấp, không đáp ứng đòi hỏi của công nghệ sản xuất của các cơ sở chế biến thịt lợn của Nga.