Nếu có dịp du lịch đến thăm các tỉnh miền Trung, hãy tìm và thưởng thức những món ngon dân dã dưới đây:
1. Bún xào nghệ
Chỉ với nguyên liệu rất đơn giản là lòng heo, bún, nghệ, hành tươi, rau răm…cùng với một chút tài nấu ăn của người phụ nữ Huế, bạn sẽ được thưởng thức một tô bún xào nghệ đúng chất: ngon, bổ, rẻ. Lòng heo, bún khô luộc sẵn, nghệ tươi… xào chung hoặc có thể xào riêng từng loại, khi ăn cho tất cả vào tô, trộn đều và thưởng thức.
Rất dễ tìm món này ở Huế bởi sự phổ biến của nó.
2. Chè Huế
Ở Huế có mấy chục loại chè, đều được chế biến rất thơm ngon, hấp dẫn, thu hút cả thực khách địa phương lẫn du khách tham quan. Có thể kể ra một số loại chè phổ biến từ bình dân như chè bắp, chè trôi nước, chè đậu (đậu ván, đậu xanh, đậu ngự…) đến loại thanh cao cầu kỳ như chè hạt sen, chè bông cau, chè nhãn nhục… Một nguyên liệu rất phổ biến trong các món chè ở Huế đó là dừa khô. Dừa khô cắt lát bỏ vào chè vẫn giữ nguyên độ thơm và dòn, cắn vào nghe rệu rạo thêm kích thích vị giác.
Chè là món ăn không thể thiếu trong văn hóa ẩm thức của Huế.
3. Bún mắm nêm
Mắm làm nước dùng ăn với bún phải được pha chế rất cầu kỳ. Không quá mặn, không quá ngọt, mà vẫn phải giữ nguyên hương vị của mắm. Nguyên liệu pha chế bao gồm ớt tỏi băm nhuyễn, một ít đường để giảm vị mặn của mắm nguyên gốc, có thể thêm vào thơm băm nhuyễn và xác mắm tùy theo khẩu vị. Món ăn là sự kết hợp của thịt tai heo không béo, không ngấy, bún tươi, rau sống và dưa giá. Các nguyên liệu để riêng, khi dùng thì xếp tất cả vào tô sau đó trộn đều và thưởng thức.
Món ăn này có thể tìm thấy rất nhiều nơi ở miền Trung như Huế, Đà Nẵng, Nha Trang… Ảnh: T.P.
4. Nem lụi
Nem lụi ngon nhất là ăn đến đâu nướng đến đó nhưng ở các quán thì đa phần sẽ nướng sẵn, thực khách vào thì bỏ lên than nóng thêm một lần cho nóng (vì khách vào phải đợi nướng từ đầu thì sẽ rất mất thời gian). Cách ăn nem lụi “chất” nhất đó là dùng bánh tráng phơi sương, cuốn nem lụi cùng với rau sống (chủ yếu là rau thơm), thêm vài lát dưa leo, khế chua, chuối xanh và dưa chua củ cải. Nước chấm sền sệt, béo ngậy, đậm đà chính là bí quyết làm nên hương vị đặc trưng của món ăn đặc biệt này.
Thịt heo sống nêm nếm gia vị, xiên vào que tre và đem nướng. Nơi có món nem lụi ngon phải kể đến là Đà Nẵng, Huế…
5. Don
Con don hơi giống con hến nhưng nhỏ hơn, có nhiều ở sông Trà và sông Vệ (Quãng Ngãi), sông Mã (Thanh Hóa). Don đem về rửa sạch sau đó đem luộc với nước sôi, khấu đều cho don há miệng. Nước luộc don nêm nếm vừa ăn, don để riêng nguyên con hoặc phi hành tỏi xào lên. Lọc nước luộc don cho hết cặn rồi đem đun sôi, bỏ rau vào, rau chín cho don lên trên. Canh don giúp thanh nhiệt, ăn rất mát và bổ.
Canh don rất ngọt mát, tốt cho sức khỏe. Ảnh: Họa Mi.
6. Bánh bèo
Ở Đà Nẵng ngoài bánh bèo nhân khô tôm cháy, bạn còn có thể thưởng thức bánh bèo nhân ướt làm từ tôm thịt và nấm mèo.
Ăn chén bánh bèo nóng chang thêm ít nước mắm mặn cay cay có lẽ là một lựa chọn đúng đắn trong 1 ngày lạnh.
7. Bánh hỏi lòng heo
Bánh hỏi được thoa lên một lớp tạm gọi là sốt gồm dầu ăn và hẹ, ăn cùng với thịt heo quay, thịt heo luộc hoặc lòng heo. Các phụ liệu đi kèm có thể kể đến như bánh tráng sống (dùng cuốn bánh), bánh tráng nướng, rau sống, nước mắm chua ngọt… tùy theo cách làm và khẩu vị từng nơi.
Bánh hỏi lòng heo là món ăn phổ biến trên dải đất miền Trung nhất là Phú Yên, Bình Định.
8. Cao lầu
Đây là món ăn chỉ dành cho vua chúa ngày xưa. Không giống như bún hay phở, cao lầu giống như một món trộn hơn. Nguyên liệu chính làm nên món ăn này chính là sợi mì vàng hơi giống mì Quảng, thịt xá xíu, tai heo chiên giòn, rau thơm và một ít nước thịt xá xíu. Có thể thêm nước mắm tùy khẩu vị mặn nhạt.
Đây là món ăn không thể bỏ qua khi đến Hội An.
9. Bánh xèo vỏ mắm nêm
Cách chế biến cực kì đơn giản. Để đúc (hay còn gọi là đổ) bánh xèo, cần một cái khuôn chuyên đổ bánh xèo, nhỏ bằng chiếc đĩa cổ. Gạo ngâm qua đêm rồi đem xay thành bột nước. Để khuôn lên bếp than hồng, bôi trơn khuôn bằng một ít dầu, chờ dầu nóng múc một lượng bột vừa đủ đổ lên. Khi đó trên khuôn phát ra tiếng “x..è..o…x..è..o”, vì thế người ta gọi là “bánh xèo”.
Bánh xèo vỏ là món ngon không thể thiếu trong danh sách ăn uống của người Bình Định.
Nước chấm thường có 2 loại, nước mắm chua ngọt hoặc mắm nêm tùy khẩu vị, ăn kèm rau sống hoặc giá đỗ. Những ngày trời mưa hay trở lạnh, cả nhà quây quần quanh bếp lửa, bánh đổ ra tới đâu ăn tới đó, cảm giác không có món ngon nào trên đời sánh bằng vậy .
10. Bánh căn
Là món ăn dân dã nhưng không thể chối từ khi đến với Nha Trang, Phan Rang, Phan Thiết… Bánh Căn phải ăn nóng mới ngon nên thực khách đến quán phải chịu khó đợi người bán làm. Để bánh ngon hơn, ngoài nhân trứng gà, còn có thêm nhân tôm, mực, thịt băm tùy theo sở thích mỗi người.
Bánh căn ăn kèm xoài sống, dưa leo, rau sống, tai heo… nước dùng từ thịt hoặc nước mắm, mắm nêm, tương đậu phộng tùy khẩu vị.