Phong vị thưởng trà của người Việt

Trà đạo ở Việt Nam không phổ biến, bởi người thưởng trà không coi uống trà là đạo, mà nhằm mục đích giải khát. Thế nên, trà được đà cứ len lỏi, xâm nhập vào mọi ngóc ngách của đời sống.

Trà xanh (mới hái) và trà đen (sao khô) là hai dạng nguyên chất và phổ biến nhất. Dù có nhiều tác dụng, nhưng nhụm trà sau bữa ăn vẫn cốt để xua mùi thực phẩm và mau tiêu những món nhiều dầu mỡ. Dọc khắp Bắc - Trung - Nam, trà được trưng dụng từ trong nhà ra đến vỉa hè, ngày thường cũng như mọi dịp lễ hỏi hay buổi đàm đạo cấp cao.

Hãm chè vô cùng đơn giản, nhưng để ngon thì không phải ai cũng biết cách. Trà tươi chỉ việc rửa sạch, đun sôi nhưng đừng để quá lâu kẻo đắng. Trà đen phải tráng qua một lượt nước nóng để gạn bỏ bụi mốc, sau đó tưới nước sôi bên ngoài ấm tích trong khi hãm để cấp đủ nhiệt. Người sành sỏi còn sưu tầm nhiều thứ trà cụ, tuyển chọn những loại tuyệt hảo để thỏa mãn thú thưởng trà của mình. Còn với người lao động, chỉ cần ly trà ấm nóng mùa đông hoặc bỏ thêm vài ba viên đá (trà đá) giải khát mùa hè là đủ.

Trà chanh

Loại trà này phổ biến ở miền Bắc, sử dụng trà mộc kết hợp với hương nhài, vài lát chanh và khay đá mát lạnh. Trên những con đường Nguyễn Trãi, Trần Đại Nghĩa (Hà Nội)... vào mùa hè, cứ nườm nượp người ôm ly trà chanh lề phố. Tri kỷ của trà chanh thường là đĩa hướng dương mà nhiều dân tứ xứ còn gọi là "hạt giời". Ly trà chanh giải khát.

Riêng ở phố Tạ Quang Bửu (Hà Nội), trà chanh còn được nâng lên tầm cao mới, sáng tạo thành "chanh tuyết, chanh lắc, chanh phê"... Người bán thêm vị cafe, muối tinh, hương nhài vào trà chanh, dùng chiếc lắc tay chuyên dụng của "bartender" để tạo bọt và trộn lẫn mọi phân tử cấu thành.

Trà sữa

Nếu trà chanh độc chiếm ở miền Bắc, thì trà sữa lại chiếm thế thượng phong ở miền Nam và khu vực từ Đà Nẵng trở vào. Phố người Hoa ở Sài Gòn là nơi tụ họp đông đủ nhất.

Đa số tín đồ của trà sữa là học sinh hay sinh viên. Để thực khách lai rai, chủ quán thường thêm thạch đen, thạch 6 màu, khúc bạch, trân châu, rau câu, củ năng... cho dư phần hương vị.

Trà ướp thảo dược

Lui vào những cửa hàng trà đạo, đặc biệt là vào mùa lạnh, bạn dễ dàng tìm thấy các loại trà thảo dược. Hầu hết chúng đều có tính ấm, vị cay như gừng, mật ong, quế chi, tiểu hồi, đại hồi, cam thảo, hoa hoè, lá trà tiên, lá dứa thơm, cố chỉ và hoa cúc nút.

Thảo dược có thể tán nhỏ, nghiền thành bột hoặc để cả miếng. Trà pha có thể là trà mộc, dạng túi lọc hoặc bột. Tuy nhiên, nước hãm phải thật sôi để giải phóng mọi thành phần tinh túy. Không chỉ giúp tinh thần thư thái, trà ướp còn có tác dụng chữa cảm mạo, phòng cao huyết áp, giảm đau hay nhuận tràng...

Mocktail và cocktail trà

Công việc bận rộn khiến nhiều người không có thời gian để đun nước, pha trà và đợi ngấm. Đây cũng là lý do ra đời trà túi lọc - một loại trà đen xay thành bột và đựng trong gói giấy thấm. Không chỉ lấp đầy cơn khát với ly trà thả túi lọc, bạn còn có thể chế biến chúng thành trà chanh, trà sữa và mật ong... hay thậm chí là đổi vị với mocktail và cocktail ngay tại nhà.

Mocktail trà pha chế khá đơn giản. Người uống có thể thư giãn cuối tuần và thưởng trà với phong cách hiện đại bằng các loại túi lọc hoa quả. Chẳng hạn, với 60ml trà Dilmah hương táo lạnh, thêm 10ml mật ong, 10ml sirô chocolate và một thìa kem vani là bạn đã có ly mocktail hấp dẫn. Lắc mạnh các nguyên liệu trong 15 giây và rót vào một chiếc ly tròn được làm lạnh trước, trang trí vài lát táo, ly mocktail bắt mắt không kém ngoài cửa hàng.

Vẫn những nguyên liệu trên, nếu thay thế mật ong và kem vani bằng 10ml nước chanh tươi và 40ml rượu nhẹ, bạn sẽ có một ly cocktail trà màu sắc bắt mắt. Lá bạc hà thường khiến cocktail dậy mùi thơm. Bạn cũng có thể thay trà hương táo bằng các loại hương dâu, quế, bạc hà, việt quất hay caramen... tùy theo gu sở thích.