Độc đáo nhũ đá
Theo các bậc cao niên trong bản Pàng Dề B, xã Xá Nhè (Tủa Chùa, Điện Biên), hang động Xá Nhè được người dân ở đây tìm ra từ lâu lắm rồi. Động Xá Nhè nằm dưới chân một vách núi cao dựng đứng, cách trung tâm xã Sáng Nhè khoảng 1km. Hang nằm ở độ cao trên 1.500m so với mực nước biển, cửa hang rộng 5m, cao khoảng 18m.
Với 5 khoang lớn nhỏ kéo dài khoảng 700m, hang Xá Nhè sở hữu nhiều nét đẹp kỳ thú, độc đáo ở hệ thống nhũ đá bên trên và rừng măng đá, nhũ đá phía dưới. Tháng 3.2014, hang động Xá Nhè đã được Bộ VHTTDL xếp hạng là danh lam thắng cảnh cấp quốc gia.
Ông Sùng A Hồng, cán bộ văn hóa xã Xá Nhè cho biết: “Trước đây khách tới thăm động chưa đông, từ khi được xếp hạng là danh lam thắng cảnh cấp quốc gia, khách từ các tỉnh ngoài, thậm chí là cả khách quốc tế mỗi khi tới Điện Biên đều tìm đường lên thăm động”.
Toàn động Xá Nhè được chia làm 5 khoang, mỗi khoang đều có một vẻ đẹp kỳ bí riêng. Trần khoang có hình vòm cung, trên trần động là những khối nhũ đá rủ xuống lấp lánh với đường nét khi thì mềm mại, uyển chuyển như thác nước, lúc mang dáng vẻ sắc nhọn như san hô biển. Từng khối thạch nhũ như những dòng thác đang tuôn chảy với vô số hạt kết tinh sáng lấp lánh. Dưới nền động là những rừng măng đá, nhũ đá muôn hình muôn vẻ với nhiều hình thù kỳ lạ.
Càng vào sâu, động càng lộng lẫy bởi hằng hà sa số những đường nét, hình dáng do thạch nhũ, măng đá tạo nên. Tuy đều là những tác phẩm điêu khắc tự nhiên làm từ đá nhưng vẻ đẹp của mỗi khoang động không hề giống nhau, tạo cho người xem sự thú vị và kích thích trí tò mò, đam mê khám phá.
Tạo thêm nhiều sức hút
Mặc dù động Xá Nhè có những thế mạnh thu hút du khách đã thấy rõ, nhưng có một thực tế là các sản phẩm khác cũng như việc kết hợp với các thắng cảnh khác trong khu vực để phát huy thế mạnh du lịch vùng còn chưa thực sự phong phú.
Ông Nguyễn Viết Điển- Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Tủa Chùa cho biết: Sau khi được xếp hạng di tích quốc gia danh lam thắng cảnh, trách nhiệm quản lý nhà nước hang động Xá Nhè được giao cho UBND xã. Tuy nhiên để phát huy được hết thế mạnh của động, địa phương cần sớm đầu tư xây dựng hệ thống đường giao thông vào cửa hang, đường đi, cầu trong hang cũng như các công trình phụ trợ để phục vụ du khách. Ngoài ra chúng tôi sẽ phải nghiên cứu kết hợp với các sản phẩm du lịch khác như chợ phiên Xá Nhè, trình diễn khèn Mông, giới thiệu ẩm thực độc đáo của người Mông để níu giữ du khách ở lại với Tủa Chùa”.
Chợ phiên xã Xá Nhè họp ở trung tâm xã Xá Nhè được hình thành từ vài năm nay, cứ 6 ngày lại có một phiên chợ. Cứ đến phiên chợ, đồng bào các dân tộc: Mông, Thái, Dao, Phù Lá… từ các thôn, bản tấp nập đổ về chợ. Chợ họp từ sáng sớm đến xế chiều, hàng mang xuống chợ chủ yếu là nông sản thực phẩm, dụng cụ lao động sản xuất, trang phục các dân tộc. Nếu các tour du lịch đến thăm hang động Xá Nhè kết hợp thêm được với chợ phiên Xá Nhè, chắc chắn trong tương lai, Xá Nhè sẽ thu hút khách nhiều hơn.
Đến với huyện vùng cao Tủa Chùa, bên cạnh thắng cảnh động Xá Nhè, du khách còn có thể thưởng ngoạn cảnh thiên nhiên hoang sơ của cao nguyên núi đá Tủa Chùa.