Cần có nhà nước Palestines phi quân sự
Trong bài phát biểu được truyền hình trực tiếp từ Bộ Ngoại giao Mỹ, Tổng thống Obama cho rằng, trong nhiều thập kỷ qua, nước Mỹ đã theo đuổi một loạt lợi ích cốt lõi tại hai khu vực này như chống khủng bố và chấm dứt phổ biến vũ khí hạt nhân, đảm bảo lưu thông tự do hàng hóa và an ninh khu vực, ủng hộ đảm bảo an ninh cho Israel và theo đuổi nền hòa bình Arập - Israel.
Tổng thống Obama phát biểu về tình hình Trung Đông. |
Tuy nhiên, ông Obama thừa nhận đó là một chiến lược "chỉ dựa trên những lợi ích hạn hẹp" và việc Mỹ thất bại trong thay đổi cách tiếp cận này đang đe dọa làm sự chia rẽ giữa Mỹ và thế giới Hồi giáo ngày càng sâu sắc hơn. Theo Tổng thống Obama, tương lai của Mỹ giờ đây phụ thuộc vào khu vực Trung Đông.
Tổng thống Mỹ cũng lần đầu tiên công khai kêu gọi giải quyết cuộc xung đột Israel - Palestines thông qua việc thành lập một nhà nước Palestines phi quân sự, dựa trên cơ sở đường biên giới với Israel năm 1967.
Ông nhấn mạnh: "Nước Mỹ tin rằng kết quả các cuộc đàm phán nên dẫn tới việc có hai nhà nước, với đường biên giới cố định của Palestines với Israel, Jordan và Ai Cập, cũng như đường biên giới của Israel và Palestines".
Theo ông Obama, động lực cho một nền hòa bình lâu dài để chấm dứt cuộc xung đột hiện nay tại Trung Đông là chấm dứt bất đồng giữa Israel và Palestines.
Hamas muốn Mỹ có hành động cụ thể
Bày tỏ quan điểm về chính sách đường biên giới 1967 qua bài phát biểu của Tổng thống Mỹ, Thủ tướng Israel B.Netanyahu khẳng định, nước này không nên yêu cầu rút về các đường biên giới có từ trước cuộc chiến năm 1967, vì sẽ khiến các khu dân cư đông đúc của Israel ở khu vực Judea và Bờ Tây nằm ngoài những đường biên giới đó.
Tuyên bố của Văn phòng Thủ tướng Israel kêu gọi Washington cần phải giữ vững những đảm bảo dành cho Israel mà cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush đưa ra năm 2004.
Trong khi đó, Tổng thống Palestines M.Abbas đã triệu tập khẩn cấp một cuộc họp cấp cao nhằm xem xét các thỏa thuận đã ký với Israel và những vấn đề liên quan tới tiến trình hòa bình. Tổng thống Abbas cũng quyết định tổ chức một cuộc họp khẩn cấp khác để tham vấn các nước Arập về bài diễn văn của ông Oama. Tuy nhiên, Phong trào Hồi giáo vũ trang Hamas, hiện đang kiểm soát Dải Gaza ở Palestines, đã kêu gọi Tổng thống Mỹ phải có những hành động cụ thể chứ không phải chỉ hô hào bảo vệ các quyền lợi của người Palestines.
Gia Khánh