Chuẩn bị cho thị trường bán buôn điện cạnh tranh

Mai Hương 02/03/2015 08:23 GMT+7

Năm 2015 sẽ đánh dấu bước phát triển mới của thị trường điện cạnh tranh, đó là triển khai giai đoạn 2 - thị trường bán buôn điện cạnh tranh...

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải mới đây đã yêu cầu Bộ Công Thương tiếp tục hoàn thiện, phát triển thị trường phát điện cạnh tranh, khắc phục những điểm còn hạn chế và chuẩn bị các điều kiện để hình thành thị trường bán buôn điện cạnh tranh theo đúng lộ trình đã được duyệt.

Những bước đi đúng hướng

Công nhân Công ty Điện lực Bắc Ninh sửa chữa lưới điện 10kV. Ảnh: Công Quang

Sau gần 3 năm kể từ khi đưa vào vận hành chính thức, thị trường điện (TTĐ) Việt Nam đã có những bước đi ổn định và đúng hướng. Giai đoạn 1 là vận hành thị trường phát điện cạnh tranh (VCGM) đã đạt được những kết quả khả quan, với 55 nhà máy tham gia chào giá trực tiếp, chiếm gần 43% tổng công suất toàn hệ thống. Năm 2015 sẽ triển khai tiếp giai đoạn 2 - thị trường bán buôn điện cạnh tranh. Phó Giám đốc Trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia (A0), ông Vũ Xuân Khu cho biết, kể từ khi chính thức vận hành VCGM đến nay, kể cả trong những lúc hệ thống điện gặp khó khăn như nhiều lần cắt khí PM3, Nam Côn Sơn, sự cố lưới điện 500kV Bắc – Nam, công tác vận hành TTĐ vẫn đảm bảo, không để xảy ra tình trạng TTĐ phải ngừng hoạt động cũng như tranh chấp trên TTĐ hoặc tranh chấp thanh toán trên TTĐ.

Tuy nhiên, thị trường phát điện cạnh tranh Việt Nam vẫn còn có một số hạn chế nhất định, cụ thể: Tỷ lệ các nhà máy điện trực tiếp tham gia thị trường vẫn còn chưa cao và tăng chậm, làm giảm tính cạnh tranh và minh bạch trong vận hành TTĐ. Việc mở rộng đối tượng tham gia thị trường phát điện đối với các nhà máy thủy điện chiến lược đa mục tiêu còn lúng túng...

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã yêu cầu tiếp tục hoàn thiện, phát triển thị trường phát điện cạnh tranh, khắc phục những điểm còn hạn chế nêu trên và chuẩn bị các điều kiện để hình thành thị trường bán buôn điện cạnh tranh theo đúng lộ trình là nhiệm vụ trọng tâm năm 2015.

Theo đó, EVN tiếp tục được giao các nhiệm vụ quan trọng là: Xây dựng và vận hành kết cấu hạ tầng công nghệ thông tin; tham gia cùng Cục Điều tiết điện lực xây dựng hệ thống quy định, quy trình phục vụ thị trường; đào tạo nguồn nhân lực; vận hành thị trường.

Quyết tâm thành công

Theo ông Trần Đăng Khoa – Trưởng ban Thị trường điện EVN, đây là những nhiệm vụ mà EVN và các đơn vị trực thuộc đã và đang thực hiện trên VCGM, nên sẽ không quá khó khăn khi triển khai thị trường bán buôn điện cạnh tranh. Tuy nhiên, bước sang giai đoạn bán buôn cạnh tranh – một thị trường rất mới và phức tạp, thực hiện tốt nhiệm vụ này sẽ không hề đơn giản. Vì vậy, để thí điểm thị trường bán buôn điện cạnh tranh thành công trong năm nay, EVN đã và đang tích cực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Trước hết, đó là việc hoàn thiện, phát triển thị trường phát điện cạnh tranh, khắc phục một số khó khăn, bất cập. Trong đó, đề án đưa các nhà máy thủy điện chiến lược đa mục tiêu tham gia thị trường điện cạnh tranh cũng đã được EVN xây dựng để trình Bộ Công Thương. Ngoài ra, EVN đang tiếp tục xây dựng hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật phục vụ thị trường điện chưa hoàn thiện, như quy trình dịch vụ phụ trợ, quy trình điều độ thời gian thực... theo đúng tiến độ và yêu cầu.

Đặc biệt, đối với việc chuẩn bị các điều kiện hình thành thị trường điện bán buôn, ông Trần Đăng Khoa cho biết, thị trường điện bán buôn dự kiến sẽ kế thừa thiết kế thị trường điện giao ngay của VCGM hiện nay. Vì vậy, việc hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin, đào tạo nguồn nhân lực vận hành và tham gia TTĐ được EVN rất quan tâm.

Theo ông Dương Quang Thành - Phó Tổng Giám đốc EVN, việc triển khai giai đoạn 2 của TTĐ – giai đoạn thí điểm thị trường bán buôn cạnh tranh là không dễ dàng. Nhất là đối với việc chuyển từ 1 đơn vị mua buôn duy nhất như hiện nay (Công ty Mua bán điện) sang nhiều đơn vị mua buôn sẽ phức tạp hơn nhiều. Hiện tại, nhiệm vụ hoàn thiện kết cấu hạ tầng công nghệ thông tin và đào tạo nguồn nhân lực đang được EVN tích cực triển khai, đảm bảo thí điểm thành công thị trường bán buôn điện cạnh tranh ngay trong năm 2015 theo đúng quy định.

Trong công văn chỉ đạo, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải giao Bộ Công Thương đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thành thiết kế chi tiết thị trường bán buôn điện cạnh tranh (VWEM), báo cáo Thủ tướng Chính phủ vào tháng 6.2015. Giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công Thương, tạo điều kiện để xúc tiến và đẩy nhanh tiến độ thu xếp nguồn vốn hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế cho công tác xây dựng và phát triển thị trường bán buôn điện cạnh tranh theo đúng lộ trình được duyệt.