Xác ướp lâu đời nhất trên Trái Đất mà các nhà khảo cổ từng phát hiện có niên đại cách đây hơn 7000 năm hiện đang có dấu hiệu phân hủy và thối rữa thành những chất có màu đen giống như bùn khiến nhiều người không khỏi giật mình. Có ý kiến cho rằng, thủ phạm chính là do sự biến đổi khí hậu ngày càng rõ rệt xung quanh chúng ta.
Những xác ướp cùng thời kỳ này được các nhà khoa học gọi chung là người “Chinchorro” cổ đại, họ sống chủ yếu bằng săn bắt và hái lượn trên các vùng đất mà ngày nay chính là lãnh thổ của Chile và Peru. Người Chinchorro đã bắt đầu khám phá ra các phương thức ướp xác trước người Ai Cập đến 2000 năm.
Một xác ướp người Chinchorro được phát hiện ở San Miguel, Arica.
Theo các giáo sư tại trường đại học Harvard, xác ướp của người Chinchorro có niên đại khoảng năm 5050 trước Công Nguyên và là những xác ướp lâu đời nhất trên hành tinh. Hầu hết những xác ướp này vẫn ở trọng trạng thái được bảo quản tốt, gần như nguyên vẹn khi được khai quật lên.
Tờ LiveScience cho biết có gần 120 xác ướp của người Chinchorro hiện đang được đặt tại Đại học Tarapacá thuộc bảo tàng khảo cổ Arica, Chile. Trong vài năm trở lại đây, các nhà khoa học bắt đầu nhận thấy sự phân hủy đang diễn ra ngày càng nhanh trên một số xác ướp cổ đại, da của những xác ướp này đang bắt đầu tiêu biến và đặc quánh lại như một thứ chất lỏng màu đen.
Marcela Sepulveda, một giáo sư khảo cổ tại Đại học Tarapacá trả lời trên một tờ tạp chí của Harvard: “Trong vòng 10 năm qua, quá trình phân hủy trên xác ướp đang diễn ra với tốc độ ngày càng nhanh hơn, chúng ta cần khẩn trương tìm ra nguyên nhân và đưa ra cách bảo quản tối ưu nhất những xác ướp quý giá này cho tương lai”.
Vậy tại sao những xác ướp cổ đại biến thành bùn đen?
Đúng ra câu hỏi phải là: “Tại sao lại là lúc này? Tại sao những xác ướp kia có thể tồn tại đến hơn 7000 năm mà giờ lại bắt đầu phân hủy?”.
Theo Ralph Mitchell, một giáo sư sinh học tại Đại học Harvard, người đã trực tiếp thực hiện các cuộc kiểm tra trên chính những xác ướp đang phân hủy đã đưa ra câu trả lời là “vi sinh vật”. Mitchell nói rằng vi khuẩn đang ẩn náu trong xương của những xác ướp Chinchorro này, làm cho chúng nhanh chóng phân rã.
Những xác ướp đang bị phân hủy thành bùn đen.
“Các vi khuẩn này không phải là cổ xưa, chúng chỉ là những vi khuẩn bình thường hay sống trên da của con người”, vị giáo sư cho biết thêm.
Các vi khuẩn này phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt, độ ẩm cao tại khu vực Arica trong những năm gần đây do biến đổi khí hậu đã vô tình trở thành môi trường lý tưởng cho chúng bùng lên như một dịch bệnh.
Nghiên cứu mới của Mitchell sẽ cho phép các các nhà khoa học đang làm việc tại bảo tàng khảo cổ Tarapacá tìm ra được cách tốt nhất để bảo quản các xác ướp cổ đại. Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều xác ướp Chinchorro đang bị chôn vùi trong các thung lũng trong vùng Arica vẫn đang ngày đêm phải hứng chịu sự ảnh hưởng của khí hậu và môi trường.