Tàu chiến Mỹ sẽ áp sát đảo phi pháp TQ ở Biển Đông?
Ngày 12.5, một quan chức cấp cao của Mỹ tiết lộ với hãng tin Reuters rằng Lầu Năm Góc đang xem xét khả năng điều tàu chiến và máy bay áp sát đảo nhân tạo do Trung Quốc bồi đắp, xây dựng trên Biển Đông để khẳng định quyền tự do hàng hải ở vùng biển chiến lược này.
Theo đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter đã đưa ra phương án điều tàu chiến và máy bay của Mỹ đến hoạt động trong khu vực 12 hải lý tính từ các rặng san hô, bãi đá mà Trung Quốc đang bồi đắp thành đảo nhân tạo trên Biển Đông.
Reuters cho rằng động thái này của Mỹ được coi là một “nước cờ cao tay” thách thức trực tiếp đến nỗ lực gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực tranh chấp bằng cách mở rộng lãnh thổ thông qua hoạt động xây đảo nhân tạo.
Quan chức Mỹ giấu tên trên cho biết: “Chúng tôi đang xem xét biện pháp thể hiện quyền tự do hàng hải trong khu vực, vốn rất quan trọng với các tuyến giao thương của thế giới”. Quan chức này cũng cho hay những phương án do Bộ Quốc phòng đề ra sẽ cần phải được Nhà Trắng phê chuẩn trước khi thực hiện.
Việc điều tàu chiến và máy bay áp sát các hòn đảo là chiến thuật thường thấy trong chiến dịch “Tự do Hàng hải” của quân đội Mỹ được tổ chức vào năm ngoái nhằm đảm bảo quyền tự do đi lại hòa bình của tàu bè các nước trên những vùng biển quốc tế.
Trong khi đó, Trung Quốc lại ngang nhiên tuyên bố mình có “chủ quyền” đối với các bãi đá, rặng san hô mà họ chiếm đóng trái phép của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa, đồng thời thúc đẩy hoạt động bồi đắp, xây dựng các hòn đảo nhân tạo tại các bãi đá này.
Reuters cho hay kể từ đầu năm 2014 đến nay, Trung Quốc đã bồi đắp được 2.000 hecta đất trên các bãi đá ở quần đảo Trường Sa.
Theo một số chuyên gia phân tích quốc tế, việc Trung Quốc ráo riết xây dựng các đảo nhân tạo và cả đường băng quân sự trên các bãi đá có thể là một động thái nhằm chuẩn bị cho việc thiết lập khu vực nhận diện phòng không (ADIZ) trên Biển Đông, tương tự như những gì họ đã làm trên biển Hoa Đông năm 2013.
Tư lệnh lực lượng quân đội Mỹ ở Thái Bình Dương, Đô đốc Samuel Locklear cũng cho rằng Trung Quốc có thể sẽ triển khai các trạm radar và hệ thống tên lửa phòng không ra các hòn đảo nhân tạo này để thực thi ADIZ ngay sau khi họ tuyên bố thành lập khu vực như vậy.
Năm 2013, ngay sau khi Trung Quốc đơn phương tuyên bố thiết lập ADIZ trên biển Hoa Đông, Mỹ đã lập tức điều các phi đội máy bay ném bom B-52 bay ngang qua vùng biển này mà không thèm báo cáo giới chức Trung Quốc, nhằm phô trương sức mạnh và thách thức tuyên bố ADIZ của Bắc Kinh.
Hồi tháng trước, quân đội Nhật Bản cũng đã xem xét việc tham gia vào các hoạt động tuần tra trên Biển Đông với Mỹ bằng loại máy bay tuần tra biển hiện đại mới được trang bị. Một nguồn tin quân sự Mỹ cho hay Nhật Bản nhiều khả năng sẽ đề nghị Philippines cho sử dụng các căn cứ không quân của nước này để thực hiện các chuyến bay tuần tra dài hơn trong tương lai.