Mỹ: TQ đang “hủy hoại” an ninh trên Biển Đông
Ngày 30.5, phát biểu tại diễn đàn Đối thoại Shangri-La được tổ chức ở Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter đã cảnh báo rằng hoạt động xây đảo nhân tạo phi pháp của Trung Quốc đang “hủy hoại” an ninh khu vực châu Á-Thái Bình Dương và Biển Đông.
Phát biểu trước các quan chức quốc phòng, an ninh cấp cao của khu vực châu Á-Thái Bình Dương tại diễn đàn này, ông Carter cho rằng quy mô xây đảo nhân tạo quá lớn của Trung Quốc khiến người ta không khỏi bất an về các ý đồ của họ trong tương lai.
Ông Carter nói: “Chỉ trong 18 tháng qua, Trung Quốc đã đào đắp được hơn 800 hecta đảo nhân tạo, hơn tất cả những nước có tranh chấp chủ quyền trong khu vực cộng lại. Chúng ta vẫn chưa rõ Trung Quốc sẽ đi xa đến đâu”.
Ông Carter cho hay Mỹ “quan ngại sâu sắc” về quy mô xây đảo cũng như khả năng quân sự hóa những hòn đảo phi pháp này của Trung Quốc, và chúng sẽ gia tăng đáng kể “nguy cơ tính toán sai lầm hoặc xung đột”.
Tuyên bố trên của ông Carter được đưa ra chỉ một ngày sau khi Lầu Năm Góc xác nhận thông tin rằng Trung Quốc đã triển khai hai khẩu pháo tự hành trên một hòn đảo nhân tạo phi pháp, một hành động được Thượng nghị sĩ John McCain mô tả là “leo thang và đáng lo ngại”.
Ông Carter hiện đang thực hiện chuyến công du thứ hai đến châu Á kể từ khi ông nhậm chức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ vào đầu năm nay. Chủ đề nổi bật của ông trong chuyến công du này là an ninh hàng hải, trong bối cảnh Mỹ ngày càng lo ngại trước các động thái của Trung Quốc trên Biển Đông.
Trước đó, trong một bài phát biểu tại Hawaii, ông Carter đã kêu gọi Trung Quốc chấm dứt ngay lập tức hành động xây đảo và quân sự hóa những hòn đảo phi pháp trên Biển Đông, đồng thời cam kết hải quân Mỹ sẽ tiếp tục thực hiện các chuyến tuần tra xung quanh những hòn đảo này.
Ông tuyên bố: “Không ai có thể ngăn cản Mỹ cùng các đồng minh và đối tác của mình thực hiện quyền tự do hàng hải, hàng không theo luật pháp quốc tế. Việc biến bãi đá ngầm thành đường băng không phải là cơ sở để tuyên bố chủ quyền hay áp đặt những lệnh cấm đối với không phận hay hải phận quốc tế”.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho rằng những hành động trên của Trung Quốc đang làm “xói mòn lòng tin” trong cấu trúc an ninh độc đáo của khu vực, vốn là nền tảng cho sự ổn định và thịnh vượng của châu Á trong hàng chục năm qua.
Ông Carter cũng kêu gọi khu vực có những nỗ lực ngoại giao mới để giải quyết tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông, với vai trò đầu tàu của ASEAN bởi đây là tổ chức trung tâm trong cấu trúc an ninh khu vực.
Ông nhấn mạnh: “Vào thời khắc quan trọng này, đã đến lúc chúng ta có một chính sách ngoại giao mới, tập trung vào việc tìm ra một giải pháp lâu dài để bảo vệ quyền và lợi ích của tất cả các bên”.