Ngày 9.6, một quan chức cấp cao chính quyền Mỹ cho hay Nhà Trắng đang xem xét khả năng điều thêm hàng trăm binh sĩ đóng vai trò cố vấn quân sự tới Iraq để giúp đỡ quân đội nước này tái chiếm thành phố chiến lược Ramadi từ tay phiến quân IS.
Quan chức này tiết lộ rằng Nhà Trắng đang nghiên cứu kế hoạch điều “dưới 500 quân” tới Iraq để thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, cố vấn cho các binh sĩ nước này để có thể giành lại quyền kiểm soát thành phố Ramadi bị IS chiếm giữ từ hồi tháng trước.
Kế hoạch này được đưa ra trong bối cảnh lực lượng quân đội Iraq do các cố vấn Mỹ huấn luyện suốt 1 năm qua đã tháo chạy một cách nhục nhã khỏi Ramadi khi bị IS tấn công hôm 17.5. Một số nguồn tin ở Ramadi cho hay Sư đoàn Vàng tinh nhuệ do Mỹ xây dựng là đơn vị đầu tiên rút chạy khỏi Ramadi, dẫn đến sự sụp đổ của hệ thống phòng thủ trong thành phố.
Mới đây, Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng đã phải thừa nhận rằng Mỹ đang thiếu một chiến lược toàn diện trong việc huấn luyện các lực lượng an ninh Iraq trong cuộc chiến chống IS. Trước đó, Lầu Năm Góc đã than phiền rằng các binh sĩ Iraq hoàn toàn “thiếu ý chí chiến đấu trước IS”, mặc dù được trang bị hiện đại và có quân số đông hơn hẳn so với IS.
Một số chuyên gia phân tích cho rằng mặc dù đã xây dựng, huấn luyện được các sư đoàn tinh nhuệ làm nòng cốt trong quân đội Iraq, song Mỹ chưa thể khắc phục được những vấn đề chính trị hiện hữu ở đất nước này, chẳng hạn như mâu thuẫn giữa người Shia và Sunni, hay tình trạng đấu đá quyền lực, tham nhũng trong nội bộ quân đội Iraq. Chính những điều này đã làm suy yếu đáng kể khả năng chiến đấu của quân đội nước này.
Hồi đầu tháng, Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi đã khiến dư luận choáng váng khi thừa nhận rằng quân đội Iraq đã đánh mất hàng ngàn xe thiết giáp Humvee do Mỹ trang bị vào tay IS. Phiến quân IS đã biết cách biến những chiếc thiết giáp này thành những “quả bom di động” gây khiếp đảm cho binh sĩ Iraq.
Sau khi thành phố Ramadi thất thủ và rơi vào tay IS, Lầu Năm Góc đã tuyên bố sẽ tìm mọi cách giúp đỡ quân đội Iraq chiếm lại thành phố có tầm quan trọng chiến lược này. Tuy nhiên, cho tới nay các cuộc không kích của Mỹ vẫn chưa tỏ ra hiệu quả, khi IS vẫn chưa bị đánh bật khỏi Ramadi và các khu vực lân cận.
Có vẻ như các cố vấn an ninh quốc gia Mỹ cho rằng giải pháp duy nhất hiện nay là điều thêm cố vấn quân sự tới Iraq, trong khi Mỹ không hề muốn đưa bộ binh tới nước này. Ông Alistair Baskey, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ tuyên bố: “Như Tổng thống đã nhấn mạnh, chúng tôi đang xem xét một loạt khả năng để tăng cường việc huấn luyện và trang bị vũ khí cho các lực lượng an ninh Iraq để hỗ trợ họ chiến đấu chống lại IS”.
Baskey giải thích thêm: “Một trong những khả năng đó là điều thêm cố vấn quân sự tới Iraq”. Cho tới nay, Mỹ đã điều khoảng 3.000 cố vấn và huấn luyện viên quân sự tới Iraq để huấn luyện các kỹ năng chiến đấu cho quân đội nước này. Các cố vấn này hiện vẫn chưa được phép trực tiếp giao chiến với IS, mặc dù họ có thể nổ súng phản công nếu bị IS tấn công.