Ngày 26.6, hãng tin AP dẫn lời các quan chức Philippines cho hay Trung Quốc vẫn đang tiếp tục hoạt động bồi lấp, xây đảo nhân tạo trái phép của mình trên ít nhất 2 bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Thông tin này đã khiến dư luận quốc tế phải nghi ngờ về tuyên bố hôm 16.6 của Bộ Ngoại giao Trung Quốc rằng nước này đang “sớm hoàn tất” các dự án xây 7 đảo nhân tạo trái phép trên Biển Đông “trong vòng vài ngày tới”.
Ông Eugenio Bito-onon, Thị trưởng của cái gọi là thị trấn đảo Kalayaan (đơn vị hành chính Philippines thiết lập trái phép trên đảo Thị Tứ, thuộc Trường Sa của Việt Nam) cho biết ông đã nhìn thấy các phương tiện của Trung Quốc vẫn đang hoạt động “hết công suất” để bồi lấp đất đá lên bãi cạn Subi thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Theo lời kể của ông Bito-onon, cách đây khoảng một tuần, khi ông đáp một chuyến máy bay riêng để ra một hòn đảo do Philippines chiếm đóng, ông đã phát hiện nhiều tàu hút cát và một cần cẩu khổng lồ của Trung Quốc vẫn đang miệt mài hoạt động trên bãi đá Subi.
Ông Bito-onon nói với phóng viên AP: “Đó là một công trình xây dựng đang hoạt động hết công suất. Nó rất lớn và không thể tin nổi. Rõ ràng là phải mất nhiều tháng trời nữa Trung Quốc mới có thể hoàn thành được dự án này”.
Theo quan sát từ trên máy bay của ông Bito-onon, phần giữa của hòn đảo dài tới 3 km này đang hình thành một đường băng cho máy bay. Tuyên bố này của ông rất giống với những gì mà các chuyên gia phân tích quốc phòng của quân đội Mỹ đã nhận định trước đây.
Trong khi đó, hai quan chức cấp cao của quân đội Philippines cũng khẳng định rằng những bức ảnh trinh sát chụp từ trên không cho thấy hoạt động xây đảo nhân tạo của Trung Quốc vẫn đang được tiếp tục thực hiện tại bãi đá Vành Khăn và chưa có dấu hiệu dừng lại.
Hiện đại sứ quán Trung Quốc ở Philippines vẫn chưa có bất cứ phản ứng nào trước các tuyên bố trên.