Bánh bèo, tuy "bèo" mà ngon
Bài, ảnh: Phúc Lộc
28/06/2015 08:00 GMT+7
Bánh bèo là món ăn dân dã của nhiều vùng miền khác nhau, nổi tiếng nhất là bánh bèo Huế, bánh bèo Quảng Nam, bánh bèo Quảng Ngãi, bánh bèo Sài Gòn, bánh bèo miền Tây… Mỗi địa phương đều có cách làm, cách biến tấu mang hương vị riêng.
Tại một số tỉnh ở miền Tây, bánh bèo mặn cũng rất đa dạng, thường làm bằng nhưn (nhân) tôm, nhưn thịt. Ngoài bánh bèo mặn còn có bánh bèo ngot. Bánh bèo ngọt thường làm bằng nhưn đậu xanh chan nước cốt dừa.
Bánh bèo nhưn mặn.
Gọi là bánh bèo vì hình dáng chiếc bánh giống như một tai bèo (lá bèo). Ngoài ra, nói đến bánh bèo người ta thường nghĩ ngay đến thân phận người nghèo, người vất vả cô đơn “phận bọt bèo”, “rẻ như bèo”:
"Nợ treo mặc kệ nợ treo.
Em bán bánh bèo trả nợ nuôi anh".
Bánh bèo được làm bằng bột gạo pha với một ít bột năng. Cách làm khá đơn giản. Nếu là bánh bèo ngọt cần cho thêm đường vào bột. Muốn làm bánh bèo mặn người ta phải chuẩn bị thịt, tôm tươi hoặc tôm khô để làm nhưn. Thịt hoặc tôm phải được băm nhuyễn, xào với hành lá, tiêu và nước mắm trước khi cho vào nồi hấp bánh.
Bánh bèo có thể đổ bằng chén nhỏ, cũng có thể đổ bằng khuôn nhôm, khuôn inox. Sau khi chuẩn bị phần bột xong, người ta đặt chén hoặc khuôn vào xửng, đợi cho chén nóng lên người ta mới đổ bột vào. Kế đến cho nhưn vào giữa bánh, xong đậy nắp lại hấp tiếp độ 5 phút bánh sẽ chín.
Xửng hấp bánh bèo.
Bánh bèo ngon hay không một phần nhờ nước chấm, ngon nhất là nước mắm chua – cay – ngọt – mặn. Ai thích ăn vị béo thì chan nước cốt dừa, ai thích cầu kỳ có thể rắc thêm tôm hoặc thịt chà bông, hành phi và một ít rau thơm.
Nói đến bánh bèo, dân gian miền Tây thường nhắc đến những câu ca dao khá ngộ nghĩnh, có lẽ nhằm ám chỉ thân phận của những người nghèo nhưng lại thích món bánh dân gian do mẹ mình làm:
"Con quạ nó đậu chuồng heo (bờ sông),
Nó kêu bớ má bánh bèo chín chưa?
Bánh bèo đã chín hồi trưa
Mầy chưa xúc miệng, ta chưa đưa bánh bèo"
Tuy nhiên, bánh bèo Huế lại là món ăn nhẹ, thanh tao, trai gái nam thanh nữ tú đều ưa thích. Chính vì thế mà trong “Lục bát đặc sản Huế” đã có câu:
"Hai ta ngồi quán bên đường,
Bánh bèo kết nối tơ duyên đôi lòng".