Phó Thủ tướng "vi hành": Liên tục lắc đầu bức xúc

Ít hôm trước, câu chuyện “Một thỏi son kiểm nghiệm hết... 2 triệu đồng” đã được kể ra trong sự ngơ ngác của cộng đồng doanh nghiệp (DN)...

Nhưng thỏi son chỉ là một trong 40-44% lượng hàng xuất nhập khẩu bị “dính” thủ tục kiểm tra tại Hải Phòng và khoảng 35% ở sân bay Tân Sơn Nhất - theo kết quả một cuộc khảo sát.

Hành hạ vô lý đến nỗi, chẳng hạn có DN nhập cái sofa bọc vải mấy chục triệu đồng bị hải quan yêu cầu... lột vải bố, cắt miếng ra để kiểm xem mẫu vải có đạt chuẩn quy định (!?)

Đúng là giống hơn với sự hành hạ, để vòi vĩnh nhân danh kiểm tra kiểm định.

Và “cái tất yếu” xảy ra - như lời nói thẳng của một DN - là “phải chạy thôi”. “Lần này kiểm không đạt thì lần sau kiểm lại đạt! Không ai không chạy. Và “chính quy định tạo ra tiêu cực”.

Vừa hôm kia, trong một cuộc “vi hành”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tiếp tục được nghe “chuyện củ hành”. Một DN, không hề biết sự xuất hiện của Phó Thủ tướng, phàn nàn về sự “nhiêu khê” của chế độ “tôn sùng hóa đơn” rằng: Theo quy định, DN phải xuất trình được hóa đơn gốc trong mua bán từ nước ngoài nếu muốn được tính đó là khoản chi phí hợp lý. Mỗi năm DN này phải có tới 8.000-9.000 hóa đơn, riêng chi phí chuyển fax nhanh từ nước ngoài về số hóa đơn này đã mất 3-4 tỷ đồng.

Hay oái oăm hơn, nếu muốn thanh lý cây kìm, chiếc mỏ lết đã hỏng, DN phải tìm lại trong đống chứng từ chiếc mỏ lết này mua ở hợp đồng, hóa đơn nào nếu muốn được coi là hợp pháp.

Một tờ báo tường thuật lại, khi nghe những nỗi thống khổ, những lời thở than này, Phó Thủ tướng - “vi hành” bằng cách “luôn đi cuối đoàn, khi họp ngồi lặng lẽ hàng cuối, ghi chép tỉ mỉ” đã “nắm chặt bàn tay, liên tục lắc đầu thể hiện sự bức xúc”.

Có cảm giác rằng những nỗ lực của Chính phủ trong việc cải cách thủ tục đang gặp rào cản lớn từ phía những người thực thi, hoặc “hành luật” như một cái máy, hoặc “vận dụng luật” để gây khó dễ, để hành DN.

Phó Thủ tướng, sau cuộc vi hành, bày tỏ sự xót xa và buồn lòng về những câu chuyện tưởng chừng đơn giản này: “Đi thực tế và để DN thoải mái chia sẻ như thế này mới thấy rằng thực tiễn khác nhiều các báo cáo. Nhiều văn bản, quy định Chính phủ đưa ra dù mục đích ban đầu là hỗ trợ DN nhưng cuối cùng lại thành làm khó họ”.

DN, và cả người dân mong mỏi rằng những thực tế ông thấy hôm nay sẽ đi vào chính sách, cả ở những quy định, cả ở việc thực thi để chẳng hạn chuyến vi hành vào sang năm, DN sẽ được nghe tiếng vỗ tay của Phó Thủ tướng!