“Cái cớ” của doanh nghiệp ngành sữa

Giá sữa nguyên liệu trên thế giới từ đầu năm đến nay liên tục giảm mạnh. Những ngày đầu tháng 8, giá sữa bột giao dịch tại chỗ chưa tới 1.900 USD/tấn (giá giao hàng tới mạn tàu)- giảm từ 15-20% so với cùng kỳ. Tính ra, giá sữa bột nguyên liệu nhập về đến Việt Nam chỉ ở quanh mức 6.000 – 6.500 đồng/kg.

Trạm thu mua sữa đặt tại xã Phù Đổng (Gia Lâm, Hà Nội). Ảnh: L.H.T

Do giá rẻ, lượng sữa bột nhập khẩu về Việt Nam chỉ trong 8 tháng đầu năm nay đã đạt giá trị khoảng 640 triệu USD, theo số liệu từ Bộ Công Thương. Dự báo năm 2015, kim ngạch nhập khẩu sữa vẫn ở mức gần 1 tỷ USD.

Về phía nông dân, TS Nguyễn Đức Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) cho biết: “Hiện đa phần nông dân nuôi bò sữa chỉ có hợp đồng ngắn hạn với doanh nghiệp, nhiều trường hợp không được hỗ trợ về vốn hay kỹ thuật. Nếu muốn rời công ty sữa đang ký hợp đồng để cung cấp cho công ty khác có giá cao hơn là rất khó, bởi họ sẽ không thể có cơ hội quay trở lại bán cho công ty mà họ đã ký ban đầu nữa”.

Theo TS Thành, thực tế này cho thấy nông dân đang ngày càng bị ép cả về quy mô chăn nuôi bò sữa lẫn giá sữa nguyên liệu bán cho nhà máy. Và trong khi giá sữa bột nguyên liệu nhập khẩu về rẻ như hiện nay, nhiều doanh nghiệp đương nhiên sẽ giảm thu mua sữa của nông dân để quay sang nhập khẩu có lợi hơn. Sữa nguyên liệu trong nước không đáp ứng đủ nhu cầu nên phải nhập khẩu, chỉ là “cái cớ” của doanh nghiệp.