Hạt gạo Việt ngày càng... nặng ký

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), đến hết tháng 12.2012, Việt Nam xuất khẩu được 7,4 triệu tấn gạo, vượt qua đối thủ "truyền kiếp" Thái Lan. Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu khó khăn, việc xuất khẩu gạo đạt mức cao nhất trong vòng 20 năm qua là một thành tích đáng ghi nhận của ngành lương thực.

Theo ông Trương Thanh Phong - Chủ tịch VFA, ngoài việc vượt qua Thái Lan thì thành công lớn nhất trong công tác xuất khẩu gạo năm 2012 là Việt Nam đã chuyển đổi được chủng loại gạo xuất khẩu từ gạo cấp thấp sang gạo cấp cao. 11 tháng năm 2012, sản lượng gạo cao cấp 5%, bao gồm cả gạo thơm, nếp, tấm… xuất khẩu được hơn 4,25 triệu tấn, chiếm gần 60% tổng lượng gạo xuất khẩu cả năm và tăng 78% so với cùng kỳ năm 2011.

Tăng giá trị thông qua tăng chất lượng hạt gạo để đời sống người trồng lúa khấm khá lên là "ngôi vương" mà nông dân trông chờ nhất.

Tuy nhiên, đọng lại sau đó vẫn còn nỗi buồn của người nông dân. Họ dãi nắng dầm sương, lao động cật lực hơn nhưng rốt cuộc số tiền kiếm được lại tỷ lệ nghịch, thấp hơn năm ngoái. Bằng chứng là sản lượng xuất khẩu năm 2012 cao hơn năm 2011 đến 600.000 tấn nhưng giá trị lại thấp hơn đến 9%. Giá xuất khẩu bình quân năm nay chỉ đạt 445USD/tấn, thấp hơn giá bình quân năm ngoái đến 43 USD/tấn. Như vậy lợi nhuận đã giảm xuống, mặc dù bà con làm nhiều hơn nhưng hưởng lại ít hơn và ngoại tệ mang về cho đất nước cũng bị giảm theo.

Và nếu xét về mặt giá trị, lợi nhuận đem về thì Việt Nam lại đứng thứ 3 sau 2 nước Thái Lan, Ấn Độ. "Chính vì thế việc cần làm sắp tới của ngành lương thực Việt Nam không phải là tiếp tục cuộc chạy đua tranh ngôi nhất nhì về số lượng mà là gia tăng giá trị thông qua tăng chất lượng và phát triển thị trường xuất khẩu cho từng loại gạo với thương hiệu riêng của VN là điều quan trọng nhất. Từ đó giúp gia tăng kim ngạch xuất khẩu cho đất nước, tăng lợi nhuận doanh nghiệp tham gia và nhất là cải thiện đời sống người nông dân" - TS Nguyễn Công Thành, Viện KHKT nông nghiệp Miền Nam nêu ý kiến.

Ngọc Minh