Cấp bằng sáng chế cho nông dân: Sẽ khắc phục tồn đọng đơn

Theo ông, những vướng mắc trong việc cấp bằng sáng chế cho nông dân xuất phát từ đâu?

- Theo quy định, nhà sáng chế muốn đăng ký sáng chế để được Nhà nước cấp bằng độc quyền sáng chế thì phải nộp đơn đăng ký sáng chế. Một tài liệu rất quan trọng bắt buộc phải có trong đơn là bản mô tả sáng chế. Đây là văn bản thuyết minh về nội dung, bản chất kỹ thuật của sáng chế, chỉ ra một cách rõ ràng cái được coi là sáng chế nêu trong đơn là cái gì. Đồng thời, phải cho thấy được sự khác biệt của sáng chế với các giải pháp kỹ thuật tương tự đã biết khác, tức là phải làm rõ được các chi tiết kỹ thuật mới.

Ông Trần Đại Nghĩa đang giới thiệu máy cấy lúa không động cơ tại Hội chợ công nghệ quốc tế Techmart 2015.

Trên thực tế, không chỉ các nhà sáng chế không chuyên mà ngay cả các nhà khoa học cũng có thể gặp khó khăn khi cần phải trình bày bằng lời sản phẩm sáng tạo của mình theo các quy định như vậy. Đối với các nhà sáng chế không chuyên, họ có thể mày mò nghiên cứu, chế tạo ra sản phẩm mà ít tìm tòi tra cứu các tài liệu kỹ thuật thuộc lĩnh vực đó. Do đó khi yêu cầu phải diễn tả theo quy định sản phẩm đó trên giấy thì thật sự là khó khăn.

Vậy phía Cục SHTT có khó khăn gì trong quá trình xem xét, thẩm định hồ sơ của các nhà sáng chế không chuyên không, thưa ông?

- Do các nhà sáng chế không chuyên thường tạo ra các sản phẩm xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của đời sống và lao động sản xuất, chứ bản thân không được đào tạo bài bản, ít kiến thức chuyên sâu nên bản mô tả sáng chế của các nhà sáng chế không chuyên thường không được thể hiện rõ ràng và đầy đủ. Điều này làm cho quá trình thẩm định hình thức và hướng dẫn cho nhà sáng chế thường mất nhiều thời gian.

Thưa ông, quy trình xem xét, thẩm định hồ sơ để được cấp bằng sáng chế hiện nay có phải quá dài không? Liệu có cách nào khắc phục?

- Quy trình xem xét, thẩm định hồ sơ đăng ký sáng chế của Việt Nam là tương đồng với hầu hết các nước trên thế giới. Tuy nhiên có điểm khác biệt là trong Luật SHTT hay Luật Sáng chế của hầu hết các nước trên thế giới không quy định thời gian thực hiện quy trình này còn Luật SHTT của Việt Nam thì quy định chặt chẽ thời gian thực hiện.

Tất nhiên, dù không quy định thời gian nhưng ở các nước khác, các cơ quan sáng chế đều có khuynh hướng thực hiện quy trình này một cách nhanh nhất có thể. Hiện nay, Cục SHTT cũng đang xây dựng định hướng phát triển cho các năm tới, tiến hành đồng thời nhiều biện pháp để dần dần khắc phục tình trạng đơn tồn đọng.

Cũng cần nói thêm rằng, ở các nước có lịch sử phát triển lâu đời của hệ thống bảo hộ tài sản trí tuệ, các nhà sáng chế thường tiến hành nộp hồ sơ đăng ký sáng chế ngay khi mới hoàn chỉnh trên giấy rồi sau đó mới tiến hành các bước tiếp theo. Trong khi các nhà sáng chế không chuyên ở Việt Nam phải đợi sau khi đã sản xuất được sản phẩm hoàn thiện thì mới tiến hành đăng ký và thường là phải mất vài năm.

Xin cảm ơn ông!