Ứng dụng kỹ thuật nâng cao chất lượng mận tam hoa Bắc Hà

Năng suất chất lượng cây mận Tam hoa Bắc Hà thay đổi đáng kể do được áp dụng nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật. Đây là cây ăn quả chủ đạo của huyện Bắc Hà - một loại quả nổi tiếng tại địa phương. Tuy nhiên trước đây địa phương chưa có quy hoạch phát triển cây mận Tam Hoa, thiếu kỹ thuật chăm sóc, chất lượng cây giống kém, mẫu mã và chất lượng sản phẩm không cao do đó nó chưa khẳng định được hết giá trị kinh tế, giá trị văn hoá du lịch vốn có.

Trong khi đó, sản phẩm mận Tam Hoa Mộc Châu - Sơn La, Tam Đường - Lai Châu ngày một phát triển tạo ra sự cạnh tranh thị trường tiêu thụ. Để khai thác triệt để những thế mạnh của địa phương, từ năm 2011 cho đến nay UBND tỉnh Lào Cai đã đầu tư cải tạo vườn mận Tam Hoa nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, khôi phục lại vị thế của giống mận này trên thị trường.

Vùng quy hoạch cải tạo chất lượng giống mận Tam Hoa nằm ở 6 xã trung tâm của huyện Bắc Hà, với 2.218 hộ tham gia, bao gồm các xã: Na Hối 46 ha, Tà Chải 20 ha, Bản Phố 16 ha, thị trấn Bắc Hà 15 ha ( trong đó diện tích trồng mới 38 ha, trồng thay thế 111,1 ha, diện tích đốn tỉa cải tạo 53,06 ha). Tỷ lệ sống của vườn mận Tam Hoa trồng mới đạt trên 97%, sau một năm chiều cao đạt 80-100 cm, cao gấp đôi so với những cây mận cùng tuổi trồng theo truyền thống.

Năng suất chất lượng mận Tam Hoa Bắc Hà tăng cao nhờ áp dụng khoa học kỹ thuật.

Các năm tiếp theo, địa phương tiếp tục và tăng cường phối hợp với các phòng chuyên môn và chính quyền địa phương các cấp tổ chức kiểm tra, khảo sát, quy hoạch và thống nhất địa điểm, danh sách các hộ trồng mới. Kết quả diện tích trồng mới 97 ha, đạt 100 % kế hoạch. Bên cạnh đó, tăng cường khâu kiểm tra, hướng dẫn các hộ quản lý, chăm sóc vườn mận theo đúng quy trình kỹ thuật. Hiện cây mận sinh trưởng tốt, không bị dịch bệnh, tỉ lệ sống đạt trên 97%. Tổ chức 04 cuộc hội nghị đầu bờ, thường xuyên kiểm tra đôn đốc, hướng dẫn các hộ chăm sóc, bảo vệ vườn cây.

Trong thời gian thực hiện Dự án, đơn vị chủ trì đã tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật trồng chăm sóc cây mận tam hoa, đã tổ chức cho người dân tham quan các điểm trình diễn rồi xây dựng các mô hình tại các nhóm nông hộ.

Quy trình kỹ thuật đốn tỉa tạo tán và chăm sóc cây mận tam hoa được áp dụng theo quy trình của Sở Nông nghiệp ban hành, Trung tâm Giống Nông Lâm nghiệp, trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn người dân thực hiện.

Do áp dụng các biện pháp kỹ thuật, nên năng suất chất lượng mận khu vực cải tạo đã thể hiện khá rõ: Quả to, đều, màu sắc đẹp, số lượng quả sâu ít... Mận Tam Hoa Bắc Hà do chín muộn hơn so với các tỉnh miền núi phía Bắc, nhưng ngay từ khi quả còn non nhiều thương lái đã lên tận các vườn mận để đặt hàng.

Những thay đổi trên chính những vườn mận của bà con nông dân thể hiện rõ hiệu quả của việc quản lý cây mận một cách khoa học,qua đó cho mọi người thấy đượclợi ích của mối liên kết giữa nhà khoa học, doanh nghiệp và nhà nông, giúp nông dân tiếp cận nhanh với tiến bộ khoa học kỹ thuật.

Sau gần 2 năm cải tạo, chất lượng sản phẩm mận Tam hoa được nâng lên rõ rệt, sản xuất giống mới tốt hơn đảm bảo đúng tiêu chuẩn giống gốc. Hiện nay, toàn huyện Bắc Hà có gần 1.000 ha mận Tam Hoa, chiếm hơn mộtnửa diện tích cây ăn quả của toàn huyện, mỗi năm cung cấp ra thị trường hàng chục nghìn tấn quả. Việc cải tạo vườn mận nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm đã đem lại giá trị kinh tế cao cho người nông dân. Đây được xem là giải pháp thiết thực góp phần xây dựng thương hiệu cho vùng mận Tam hoa Bắc Hà theo hướng phát triển bền vững.