Công trình “đóng cửa”
Từ trước năm 2000, một công trình nước sinh hoạt đã được xây dựng ở thôn Lãnh Vân (Xuân Lãnh) để cung cấp nước cho 24 hộ thuộc diện chính sách. Sau nhiều năm sửa chữa, nâng cấp hồ chứa và bể lắng, công trình cũng chỉ cung cấp nước "cầm chừng" cho khoảng 200 hộ dân, rồi đến giữa năm 2011 thì ngừng hẳn.
Nắng nóng, người dân Lãnh Vân phải ra sông vét cát múc nước đọng về sử dụng. |
Ông Trịnh Minh Thái - Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Lãnh cho biết: “Sau khi công trình nước ngừng hoạt động, địa phương đã thông báo để nhân dân tự chủ động tìm nguồn nước, chờ Nhà nước đầu tư xây dựng công trình cấp nước mới. Vẫn theo ông Thái, cách đây khoảng 2 năm, các ngành chức năng của tỉnh đã cho khoan thăm dò 2 giếng, nhưng do gặp phải đá bàn nên lượng nước không đủ để xây dựng công trình cấp nước.
Bà Nguyễn Thị Hồng Nhung (thôn Lãnh Vân) cho biết: "Giếng nhà tôi sâu hơn 11m nhưng cứ đến tháng 6 là khô kiệt, phải đi gánh nước nhờ các gia đình có giếng ở vùng trũng để uống, còn tắm giặt phải ra sông Hà Nhao cách nhà hơn 300m. Muốn đào giếng sâu hơn phải tốn 3 triệu đồng/m".
Vì vậy, mọi sinh hoạt hàng ngày có liên quan đến nước, người dân hết sức tiết kiệm. Anh Đỗ Xuân Phương sống cùng thôn Lãnh Vân, than phiền: Giếng nước ngay trước nhà đã qua sử dụng gần 20 năm, dùng chung cho khoảng 7 hộ gia đình, nhưng vào mùa nắng nóng thì thường xuyên bị khô kiệt, chỉ để ăn uống, còn tắm giặt phải ra sông cách xa hơn 500m.
Nước bẩn vẫn dùng...
Nhà ở gần bên mép sông Hà Nhao, nhưng từ tháng 6 đến nay, hàng ngày bà Đoàn Thị Chơi (thuộc diện hộ nghèo ở thôn Lãnh Vân), phải ra sông múc từng gàu nước về dùng. Bà cho biết: "Vào thời điểm nắng nóng gay gắt, giếng nhà hàng xóm khô nước, tôi phải mua nước bình với giá 10.000 đồng/bình 20 lít. Có hôm hết tiền, các đại lý không bán nợ, đành phải ra sông múc nước đọng về đun sôi uống. Giờ sông Hà Nhao kiệt nước, chỉ còn lại một con lạch nhỏ, nước đục ngầu, múc về tắm giặt thì bị ngứa nên phải mua thuốc uống".
Theo quan sát của chúng tôi, hiện hai bên bờ sông Hà Nhao ngổn ngang rác thải, cành cây khô, khiến nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhiều người dân vẫn phải dùng tay moi cát tạo thành vũng, múc từng gàu nước về dùng. Bà Chơi phân trần: "Biết nước sông không đảm bảo vệ sinh nhưng cũng phải sử dụng vì không còn cách nào khác".
Theo ông Trịnh Minh Thái, địa phương đã đề nghị xây dựng công trình cấp nước sinh hoạt cho khoảng 600 hộ dân, nhưng theo đánh giá, do một số hộ nằm phía bên kia đường sắt nên công trình sắp tới cũng chỉ cấp nước cho khoảng 400 hộ.
Phương Minh