Trao đổi với PV, anh Phạm Thành Lộc, ngụ xã Tân Thạnh Đông (Củ Chi, TP HCM) cho biết dịp Tết Bính Thân sắp tới, anh chuẩn bị tung ra thị trường dòng sản phẩm nấm linh chi bonsai tạo tác công phu, tượng trưng cho sự trường thọ, may mắn, phúc lộc của gia chủ. Cây nấm quý giá và đắt đỏ này được nuôi cấy mô công phu từ phòng thí nghiệm, qua bí quyết chăm sóc riêng, tai nấm linh chi sừng hưu phân tàng, phân nhánh theo nhiều thế kiểng đẹp mắt. Sản phẩm có giá thấp nhất 3-5 triệu đồng một chậu, với kích cỡ nhỏ gọn để bàn và 10 triệu đồng đến hàng chục triệu đồng một chậu cỡ trung hoặc cỡ đại.
Hiện nay đơn đặt hàng đã lên đến 10 chậu nấm linh chi bonsai cỡ đại, 300 chậu để bàn và 100 chậu cỡ trung, chủ yếu phục vụ khách mua sỉ là hai đại gia bất động sản tại TP HCM và một đầu nậu cây kiểng tại Hà Nội. "Tổng giá trị đơn hàng khoảng 1,5 tỷ đồng nên chúng tôi phải chạy nước rút vì lo không kịp cung ứng hàng theo yêu cầu", anh Lộc chia sẻ.
Linh chi tươi đang trong quá trình nuôi trồng trước khi bước vào giai đoạn tạo dáng bonsai.
Hơn một thập niên phân phối giống cây trồng giá sỉ cho các nhà vườn và nghiên cứu nuôi cấy mô các loại dược liệu quý, mãi đến năm 2015 anh Lộc mới bắt tay vào tạo tác nấm linh chi bonsai. Nghệ nhân giảng giải về loài nấm đặc biệt này. Theo đó, từ nghìn xưa, nấm linh chi đã được tôn sùng là thần dược, chỉ dành riêng cho các bậc vua chúa với nhiều tên gọi khác như bất lão thảo (nấm trường thọ), thần tiên thảo, vạn niên, nấm thần linh, cỏ huyền diệu, nấm như ý. Trong "Thần nông bản thảo" linh chi được xếp vào 9 loại tiên dược, là loại siêu thượng phẩm hơn cả nhân sâm.
Trong "Bản thảo cương mục", linh chi được coi là loại thuốc quý, có tác dụng bảo can (bảo vệ gan), giải độc, cường tâm, kiện não (bổ óc), tiêu đờm, lợi niệu, ích vị (bổ dạ dày). Gần đây các nhà khoa học phát hiện nấm linh chi còn có tác dụng phòng và chống ung thư, chống lão hóa làm tăng tuổi thọ và rất nhiều công dụng quý đối với sức khoẻ. Nấm linh chi giúp thanh lọc không khí trong phòng, tạo cảm giác dễ chịu, xua tan căng thẳng, mệt mỏi.
Thành phần các dược chất chủ yếu của nấm linh chi là Germanium, acid ganoderic, acid ganodermic, acid oleic, ganodosteron, ganoderans, adenosin, beta-D-glucan... Đặc biệt trong nấm linh chi, hàm lượng germanium cao hơn trong nhân sâm 5-8 lần.
Linh chi bonsai khô có thể chưng được nhiều năm.
Anh Lộc cho hay, linh chi bonsai là xu thế chơi kiểng thời thượng, xuất phát từ Nhật Bản chỉ mới du nhập vào Việt Nam trong những năm gần đây. Có mệnh mộc và sắc đỏ, mang đến cho chủ nhân sự may mắn, trường tồn. Các sản phẩm linh chi trên thị trường Việt Nam chủ yếu là linh chi cảnh, số lượng nấm linh chi được tạo tác theo dáng bonsai rất ít và chưa đạt đẳng cấp bonsai. Do đó, linh chi bonsai thực sự quý hiếm. Số lượng linh chi bonsai hạn chế không phải do ít người quan tâm nuôi trồng mà là do rất khó để tạo tác được nấm linh chi.
Để có được một chậu nấm linh chi bonsai, nghệ nhân phải trải qua một thời gian dài nuôi và tạo tác nấm trong điều kiện vô cùng đặc biệt, kéo dài hơn nửa năm. Tỷ lệ tạo được cây đẹp tuỳ thuộc vào tay nghề của nghệ nhân, trung bình trồng 20 chậu thì mới có được một chậu bonsai linh chi xuất sắc nên giá rất đắt đỏ.
Hiện tại công ty của anh Lộc chỉ có thể cung cấp được 2 loại: bonsai tươi và khô. Linh chi bonsai khô đã được nghệ nhân tạo tác hoàn chỉnh, đưa lên chậu bonsai thực hiện các biện pháp bảo vệ để có thể chơi được lâu dài từ 4-5 năm, loại này chỉ để chưng.
Linh chi bonsai sừng hươu đang trong quá trình tạo tác.
Linh chi tươi được nghệ nhân tạo tác trên chậu bonsai, có thế dáng nhưng chưa phát triển hoàn chỉnh, người chơi khi mua về cần chăm sóc cẩn thận để cây phát triển. Sau 2-3 tháng cây nấm trưởng thành thì có thể sấy khô, thực hiện các biện pháp bảo vệ để chơi lâu dài hoặc người chơi có thể cắt phần quả thể nấm dùng uống để bồi bổ sức khoẻ. Chậu nấm sau khi cắt đi phần quả thể cần được chăm sóc cẩn thận để tiếp tục ra quả thể khác, người chơi có thể chơi tiếp 2-3 lần như thế tuỳ theo chậu.
Đối với linh chi tươi, cây nấm không chỉ đơn thuần là cây cảnh mà đã trở thành “pet” (thú cưng). Người chơi sẽ tự mình trải nghiệm chăm sóc, tưới phun sương cho nấm thường xuyên từ 4-6 lần trong ngày. Tránh để nấm linh chi trước quạt máy, không được đem phơi nắng. Thưởng thức niềm vui khi nhìn ngắm cây nấm của mình lớn lên từng ngày và mang tới may mắn cho gia chủ.
Phần lớn nấm linh chi bonsai chậu được trang trí bổ sung với đá như: Thạch anh, tuyết sơn, tiger, coban, tai mèo, nham thạch. Một số chậu được gắn vật liệu phong thuỷ như tinh thể thạch anh, vàng găm…nhằm đáp ứng nhu cầu phong thuỷ cho nhiều đối tượng yêu nấm khác nhau.
Hiện sản phẩm linh chi bonsai của anh Lộc tạo tác chưa được công ty bán rộng rãi trên thị trường, hầu hết sản phẩm đang đặt hàng đều được dùng làm quà biếu. Cá biệt một số chậu đặc sắc có giá vài chục triệu đồng được người chơi đặt hàng ngay từ đầu năm để có thể mang về nhà chưng Tết từ đầu tháng Chạp với chất lượng cao.
Anh Lộc cho biết thêm, Tết nguyên đán năm nay, anh có tham gia trưng bày tiểu cảnh bonsai tại đường hoa Nguyễn Huệ để mọi người chiêm ngưỡng nấm linh chi dưới góc nhìn khác, đặc sắc hơn.