Nói to, làm khẽ

Ông Mullen là Chủ tịch Hội đồng liên quân Mỹ đầu tiên kể từ 4 năm nay tới thăm Trung Quốc và lại gần như ngay sau khi Mỹ và Trung Quốc nối lại quan hệ hợp tác quân sự và an ninh. Chuyến thăm này lại diễn ra trong bối cảnh tình hình an ninh trên Biển Đông diễn biến theo hướng rất đáng lo ngại và Mỹ đã không ít lần khẳng định sẽ quyết tâm bảo vệ lợi ích ở đây và hiện diện quân sự lâu dài ở khu vực. Mỹ cũng đã còn có một vài tuyên bố có lợi cho Philippines trong mối bất hòa giữa Trung Quốc và Philippines liên quan đến Biển Đông.

Trong bối cảnh như thế, lẽ ra quan hệ hợp tác về quân sự và an ninh giữa Mỹ và Trung Quốc có thể được bình thường hóa trở lại, nhưng ít khả năng phát triển mạnh mẽ. Vậy mà trên thực tế lại không phải như vậy.

Nghịch lý ấy có lý do ở chỗ cả Trung Quốc và Mỹ đều hành xử theo phương châm nói to nhưng làm khẽ, nói nặng nhưng làm nhẹ. Hai bên chưa hẳn đã hết mọi ngờ vực lẫn nhau và thậm chí vẫn phòng ngừa nhau, nhưng chắc chắn sẽ không để xảy ra đụng độ hay đối đầu trực tiếp về quân sự ở bất cứ nơi nào trên thế giới.

Sẽ chẳng có đối tác nào khiến Mỹ và Trung Quốc chấp nhận buộc phải hy sinh lợi ích của cả hai trong cặp quan hệ này vì lợi ích của từng bên trong quan hệ của họ với đối tác kia. Đó mới chính là bản chất và nội hàm của khái niệm “sự tin cậy chiến lược“ mà được cả Mỹ lẫn Trung Quốc cổ súy trong thời gian vừa qua và cả trong chuyến thăm Trung Quốc này của đại diện cao cấp cho giới quân sự Mỹ.

Triệu Anh Túc