Mỹ ngoại giao ngầm giúp Biển Đông “giảm nhiệt”

Tàu của lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc trên Biển Đông (Ảnh: Reuters)

Theo một số quan chức chính phủ Mỹ ngày 13.7, Mỹ đang sử dụng các biện pháp ngoại giao ngầm để thuyết phục Philippines và các quốc gia châu Á khác không hành động mạnh bạo sau phán quyết của tòa án quốc tế về Biển Đông.

"Những gì chúng tôi muốn là giúp mọi thứ lắng xuống để những vấn đề này có thể được giải quyết hợp lý thay vì giải quyết bằng cảm xúc," một quan chức giấu tên nói về các thông điệp ngoại giao bí mật.

Một số nhân viên đã được cử đi nước ngoài qua các đại sứ quán, trong khi những người khác đã được Bộ trưởng Quốc phòng Ash Carter, Ngoại trưởng John Kerry gửi trực tiếp đến gặp các quan chức hàng đầu, nguồn tin cho biết.

“Đây là một lời kêu gọi yên lặng, không phải nỗ lực kêu gọi khu vực chống lại Trung Quốc. Việc Mỹ đang dẫn đầu một liên minh để kiềm chế Trung Quốc là một câu chuyện không có thật", quan chức nói thêm.

Một trong những tàu sân bay của Mỹ tuần tra ở Biển Đông

Những nỗ lực để làm dịu Biển Đông sau phán quyết của tòa án ở The Hague đã thất bại sau khi Đài Loan cử một tàu chiến đến “đảo” mà Đài Loan đang kiểm soát trái phép trong quần đảo Trường Sa của Việt Nam..

Ngày 12.7, Tòa án Trọng tài Thường trực phán quyết Trung Quốc không có “quyền lịch sử” với khu vực nằm trong trong đường chín đoạn mà nước này tự tuyên bố.

Các quan chức Mỹ cho biết họ hy vọng sáng kiến ngoại giao của Mỹ sẽ thành công hơn ở Indonesia, quốc gia muốn gửi hàng trăm ngư dân đến quần đảo Natuna tranh chấp với Trung Quốc để khẳng định chủ quyền của họ, cũng như thành công hơn ở Philippines, nơi ngư dân bị hải quân Trung Quốc quấy rầy nhiều lần.

Chủ tịch Đài Loan thăm tàu chiến trước khi cử tàu ra Biển Đông (Ảnh:EPA)

Theo Reuters, nếu những nỗ lực “lặng sóng” Biển Đông của Mỹ thất bại, căng thẳng khả năng sẽ leo thang thành các cuộc đối đầu. Không quân và hải quân Mỹ đang chuẩn bị để duy trì quyền tự do hàng hải và hàng không tại khu vực tranh chấp, một quan chức quốc phòng cho biết hôm thứ 4.

Một thành viên cao cấp của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, ông Ben Cardin, cho biết khả năng đối đầu với Trung Quốc sẽ ít xảy ra hơn nếu các nước trong khu vực làm việc với Mỹ, thay vì hoạt động đơn phương.

"Tôi không nghĩ rằng Trung Quốc muốn đối đầu với Mỹ", ông nói với các phóng viên. "Trung Quốc không ngại đối đầu với một chiếc thuyền đánh cá Việt Nam, nhưng họ không muốn có một cuộc đối đầu với Mỹ."