"Tôi từng chất vấn Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nhiều lần về công tác nhân sự"

“Tôi nghĩ rằng vẫn cần phải xử lý, kể cả khi anh không còn chức danh về mặt chính quyền nữa nhưng cần phải xem xét”, đại biểu Cương nhấn mạnh.

Nếu nhìn vào những sự việc gây bức xúc dư luận gần đây của một số doanh nghiệp Nhà nước, thành viên Chính phủ, mà cụ thể là nguyên bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng, ông có thấy khâu giám sát của Quốc hội đối với các chức danh lãnh đạo bộ chưa chặt chẽ không? Tại sao cứ hết nhiệm kỳ rồi chúng ta mới phát hiện ra sai phạm?

- Có thể nói, việc giám sát của Quốc hội nhiệm kỳ khoá XIII thực hiện chưa được nghiêm túc, rất nhiều vấn đề Quốc hội đã đưa ra vào chương trình giám sát của mình nhưng không được thực hiện một cách nghiêm túc khi đã có kết luận.

Đối với những vị bộ trưởng khoá trước hiện nay có những sai phạm và để lại hậu quả như vừa qua Tổng bí thư đã có chỉ đạo thì việc xử lý đối với những người đã kết thúc nhiệm kỳ cần phải làm thế nào?

- Tôi cho rằng dư luận rất bức xúc về tình trạng hạ cánh an toàn. Vẫn có tâm lý khi anh hết nhiệm kỳ rồi, không còn chức danh ở bên Chính phủ, bên Đảng nữa thì việc kỷ luật cũng không thực sự nghiêm túc. Tôi nghĩ rằng vẫn phải xử lý. Dù không còn chức danh về mặt chính quyền nhưng cần phải xem xét nghiêm túc về mặt Đảng viên và thực hiện việc kỷ luật Đảng viên thật là nghiêm.

Nhiệm kỳ trước trong các phiên chất vấn nhiều đại biểu Quốc hội có chất vấn khá kỹ đối với nguyên bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nhưng nội dung chất vất chủ yếu tập trung vào yếu kém của ngành như quản lý, công tác nhân sự thì không nhiều. Phải chăng đây là khiếm khuyết sau nay kết thúc nhiệm kỳ của ông Hoàng thì mới phát hiện được ra?

- Khi tôi đi tiếp xúc cử tri vận động bầu cử, cử tri có hỏi tôi có áy náy gì hoặc có điều gì còn không thực sự thoả mãn với trách nhiệm của một đại biểu Quốc hội. Tôi nói, tôi chất vấn rất nhiều và cũng với tinh thần xây dựng nhưng tôi thấy chất vấn mà không được trả lời một cách đúng mức, thực hiện một cách nghiêm túc.

Đối với Bộ Công Thương, không chỉ vấn đề nhân sự, tuyển dụng như tôi đã chất vấn mà còn rất nhiều vấn đề tôi nghĩ trong thời gian sắp tới cần phải giám sát thêm về việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ quyền hạn đã giao cho Bộ Công Thương.

Chuyện vừa rồi phát hiện ra bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn đã cấp khống rất nhiều giấy tờ, trong đó cấp khống hợp chuẩn phân bón, cấp khống trong việc chứng nhận thuỷ sản. Bên cạnh đó, chất lượng phân bón vô cơ đã được giao cho Bộ Công Thương quản lý cần phải xem xét.

Theo ông cơ chế giám sát, cơ chế thực hiện giám sát của Quốc hội cần phải tăng cường, siết lại để đảm bảo hiệu quả?

- Hoạt động giám sát của Quốc hội, theo tôi nghĩ dừng ở mức độ nhất định, không mang lại hiệu quả. Còn nếu như bảo hoạt động giám sát của Quốc hội cũng giải quyết được tất cả vấn đề thì cũng có khoảng cách. Chính vì vậy hoạt động thanh tra kiểm tra của các cơ quan đảng, chính quyền cần phải nâng cao hơn nữa.

Một năm Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng như Quốc hội thực hiện được mấy cuộc giám sát trong khi vấn đề bức xúc của xã hội rất nhiều. Chính vì vậy, nếu trông chờ vào hoạt động giám sát của Quốc hội mang lại hiệu quả điều hành quản lý thì tôi nghĩ không thực sự mang lại hiệu quả.

Ngoài việc giám sát những tư lệnh ngành chưa tốt, thời gian qua, rất nhiều dự án đầu tư công, tập đoàn tổng công ty làm ăn thua lỗ nhưng Quốc hội vẫn chưa giám sát được?

- Thực tế việc giám sát của Quốc hội không thể đi sâu tới mức cụ thể như vậy, vì nó còn đụng đến chức năng của các cơ quan khác nữa đó là thanh tra tài chính, kiểm toán Nhà nước...

Ở một số nước, khi cần thiết Quốc hội vẫn gọi chủ tịch, tổng giám đốc của tập đoàn lên để yêu cầu chất vấn?

- Đấy là cơ chế. Mà cơ chế thì khi tôi tham gia luật giám sát đã có ý kiến. Ví dụ có rất nhiều công trình dự án giao cho một địa phương nhưng mà đối với các bộ ngành chỉ có chức năng hỗ trợ về mặt chế độ chính sách để thực hiện các dự án đó. Còn việc thực hiện hoàn toàn là do địa phương tự thực hiện. Rất tiếc Quốc hội không có chức năng để chất vấn đối với lãnh đạo các tỉnh, mà chỉ chất vấn các bộ trưởng.

Chất vấn các bộ trưởng thì họ bảo chỉ hỗ trợ chính sách để thực hiện chương trình đề án đó. Đây là vấn đề mà sắp tới chúng ta cần phải có sự thay đổi thì giúp cho hoạt động giám sát của Quốc hội có hiệu lực hơn.

Có nghĩa là cần phải xem lại sự phân cấp của chính quyền địa phương, nhất là đối với dự án lớn, có sự ảnh hưởng lớn như là Formosa?

- Cái đó là cần thiết nhưng mà thực ra nói về chính quyền địa phương thì có điều rất đáng buồn. Tôi rất muốn nói nếu chúng ta thật sự cần có bộ máy chính quyền địa phương, đội ngũ cán bộ mà có rất nhiều vấn đề chính quyền đó không chịu trách nhiệm gì cả. Đấy là cái mà xã hội bức xúc.

Xin cám ơn ông!