Sức sống của cỏ, mãnh liệt và bất tận. Sắc xanh của cỏ mùa xuân như một tấm thảm xanh non tơ, phô mình và hào hứng dưới làn mưa xuân phơ phất. Nhưng, hoa đồng nội vẫn cứ nở, như tấm khăn thêu... muôn màu cùng xuân đón mưa và phô sắc.
Từng bông hoa không tên, không tuổi, có hoặc không có hương vẫn âm thầm nở, âm thầm len giữa đám cỏ xanh mà vươn lên...Như mọi sinh vật khác, bình đẳng và quyết liệt khẳng định mình, từng chùm hoa li li men theo bờ cỏ, rồi tìm mọi cách leo lên khỏi đám cỏ xanh mượt lá sắc như kim.
Tôi chợt nhìn thấy một loại hoa trắng, 5 cánh dịu dàng e lệ xếp bên nhau, vượt lên đám cỏ xanh biếc kia để mặc cho lũ bướm bay lượn tỏ tình. Thân và lá cây có mùi hắc, nhưng hoa thì đẹp và e lệ, trắng tinh khôi. Vẻ đẹp ấy dễ dàng bị bỏ qua nếu như những cánh hoa không tên ấy đứng cạnh sắc thắm rực rỡ của hoa hồng, hoa cúc.
Tôi thấy thân cây, quyết liệt sống và vươn lên, mang theo bên mình từng chùm hoa trắng. Những cánh hoa mỏng manh mang theo cả sứ mệnh của cuộc sống mà thiên nhiên ban tặng. Sứ mệnh ấy, chính là tô sắc cho sự đìu hiu cô quạnh của cảnh vật, an ủi cho nỗi cô đơn, trong bước chân mệt mỏi của khách bộ hành vào những buổi xế chiều...
Cánh đồng có loài hoa trắng mơn man như muốn luyênh loang và vụn vỡ dưới chân mình. Nhưng cánh đồng cũng là nơi cho những cánh hoa tím biếc của loài cây mang tên thài lài ven ruộng. Thân cây thài lài mềm mại, lá mập ứ đầy nước. Có lẽ, chỉ cần lấy tay bẻ đôi thân lá, là cây cũng ứa nước, như những giọt nước mắt tinh khôi. Thài lài mê mải vươn cánh tay lá ra xa, lan tới đâu, rễ mọc tới đó. Nó đã lan, có nghĩa là hoa từng chùm tím nhỏ li ti cũng lan theo. Thành ra, sắc hoa tím kia, như dấu hiệu "lãnh địa" của thài lài mà có không thể được phép độc quyền.
Từng đám thài lài lan ra...thì cũng là lúc những chùm me chua, cũng chạy theo tới đó. Thân me mỏng manh, yếu ớt, chỉ cần cơn mưa ập xuống cây cũng có thể nghiêng ngả, hoặc đổ xuống bất thình lình. Nhưng chỉ trong nội nhật một hai hôm, thân cây lại từ từ đứng dạy, ngạo nghễ mỉm cười dưới nắng để bắt đầu dâng cho ban mai từng chùm hoa tím mong manh và yếu ớt.
Mưa, nắng... đi qua những mùa hoa đồng nội. Vui buồn và gần gũi hay chia xa cũng đi qua các đời hoa mà con người không dễ gì biết rõ...
Chỉ biết rằng, vào lúc cạn lòng hay cô đơn nhất, trên cánh đồng hoặc trên những con đường gập ghềnh, xa ngái...những loài hoa không tên nhưng rực rỡ sắc hương sẽ giúp bàn chân của khách bộ hành đỡ mỏi...
Vào một ngày gần Tết thanh minh, tôi trở về với quê mẹ. Chợt nhận ra những cỏ cây đồng nội không rõ tuổi tên, kể cả cây xương rồng cũng vậy... trầm ngâm theo bước chân người... Cỏ xanh đến thế... Phải chăng là đang ngẩn ngơ và hoài niệm để đợi Tết thanh minh?
Từng bụi cỏ bị lât lên dưới lát cuốc sắc lẹm...Màu xanh nhanh chóng được nhường chỗ cho màu đỏ tươi của đất. Hanh quang cả nghĩa trang và hanh hao cả đất, cả tâm trạng con người...
Tôi quỳ xuống. Rưng rưng trước khói hương bên nấm mộ mẹ cha. Giờ này, dưới lớp đất quang hanh kia, mẹ cha có nhìn rõ đất trời, mây bay hoặc những làn mưa lây phây se lạnh?
Nghi ngút khói hương hay nghi ngút tâm trạng nửa như vỡ vụn, nửa như chuyếnh choáng trong những cơn mưa cuối mùa xuân?
Vâng.
Mẹ cha đã ngủ sâu dưới lớp cỏ kia. Và dưới những cánh hoa nhỏ bé li ti kia...Rồi đây, cỏ lại lên xanh, hoa lại tưng bừng bên nấm mồ cha mẹ. Trong cuộc du ngoạn vào bất tử, cỏ và hoa đồng nội đã cùng làm tấm thảm xanh tươi che mát cho mẹ cha những ngày nắng lửa... Rồi níu giữ từng miếng đất tổ tiên không để mưa xói mòn loang lổ... Và sẽ có chú dế râm ri hát bản tình ca muôn thưở của đất trời trong những đêm thanh tĩnh...Bầy đom đóm sẽ bay lên, chao liệng, làm bữa tiệc ánh sáng cho người đã khuất...
Âm thanh rỉ rả của bầy dế kéo đàn, ánh sáng xiên dọc ngang chấp chới và lạ lùng man dại của bầy đom đóm..bên thảm có xanh biếc kia... sẽ ở mãi bên mẹ cha... như một minh chứng cho sự bất tử của phép màu bí ẩn. Mà cho đến muôn đời, bằng tất cả sự cố gắng của khoa học, con người cũng vẫn mãi mãi không lý giải được nguyên nhân.
Con người đi qua bóng đêm để bước vào bức màn kỳ diệu của ánh sáng...
Nhưng, tôi cho rằng, dẫu ánh sáng hay bóng đêm, thì sắc xanh của cỏ, sắc màu rực rỡ của hoa đồng nội... vẫn mãi mãi sống trong cuộc đời và ký ức của mỗi cuộc đời...