Vì sao Tổng thống Philippines vội vàng thăm Trung Quốc?

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte.

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte sẽ có chuyến thăm chính thức tới Nhật Bản và Trung Quốc vào cuối tháng 10. Trong khi mối quan hệ giữa Philippines và Nhật Bản nồng ấm thì quan hệ giữa Manila-Bắc Kinh từ lâu đã rơi vào sóng gió liên quan tới tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông.

Hồi tuần trước, ông Duterte nhấn mạnh xung đột với Trung Quốc liên quan tới tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông không phải là vấn đề đáng quan tâm và nhà lãnh đạo Manila sẽ tìm kiếm cơ hội thắt chặt quan hệ kinh tế với Bắc Kinh.

Trả lời phỏng vấn trên Sputnik, Giáo sư Shen Shishun công tác tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc nhận định, ông Duterte dường như sẵn sàng bỏ qua vấn đề tranh chấp chủ quyền để tập trung vào thúc đẩy quan hệ hợp tác đầu tư và thương mại đôi bên cùng có lợi với Trung Quốc.

"Thắt chặt mối quan hệ song phương có thể là điểm mấu chốt trong chuyến thăm của ông Duterte tới Trung Quốc. Bất chấp những căng thẳng ở Biển Đông, 10 quốc gia thành viên trong khối ASEAN đang có mối quan hệ tốt đẹp với Bắc Kinh", ông Shen nói.

Chuyên gia Alexei Fenenko đến từ Đại học Moscow nhấn mạnh, vấn đề tranh chấp chủ quyền có thể là trọng tâm trong chuyến thăm Bắc Kinh của Tổng thống Philippines.

"Trung Quốc coi Philippines là đối thủ lớn nhất nhất trong vấn đề tranh cấp chủ quyền trên Biển Đông. Trong cuộc gặp tới, ông Duterte và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ cố gắng giảm thiểu nguy cơ xảy ra xung đột quân sự. Với đỉnh điểm căng thẳng như hồi năm 2013, nhà lãnh đạo Trung Quốc muốn đảm bảo rằng Manila không có hành động làm bùng nổ xung đột", ông Fenenko chia sẻ.

Ông Fenenko nói thêm: "Sau khi Philippines mua tàu chiến của Mỹ, Bắc Kinh đã bắt đầu lên kế hoạch tấn công phủ đầu nhằm vào tàu chiến của Manila”.

Quân đội Mỹ trong cuộc diễn tập ở Philippines.

Trong khi đó, Washington coi Philippines là đồng minh quan trọng chống lại ngăn Bắc Kinh trỗi dậy, chiếm vị thế số 1 tại châu Á-Thái Bình Dương. Manila cũng tăng cường hợp tác quân sự với Mỹ trong vấn đề tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc.

Hồi đầu tháng 9, Tổng thống Philippines Duterte đã có lời lẽ xúc phạm người đồng cấp Mỹ, sau khi ông Obama quan ngại về chiến dịch chống ma túy ở Philippines, khiến hơn 3.000 người thiệt mạng.

Nhà khoa học chính trị Nga Vladimir Yevseyev cho rằng, người dân Mỹ cũng sẽ khó lòng tha thứ cho việc Tổng thống của họ bị xúc phạm, dù ông Obama sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 11 tới.

Quay lưng với đồng minh lâu năm, ông Duterte không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tìm kiếm sự trợ giúp từ Trung Quốc, chuyên gia Nga nhận định. “Tôi cho rằng Trung Quốc đang tận dụng tầm ảnh hưởng lớn để Manila gây khó dễ cho Washington. Đó là điều mà người Mỹ không hề mong muốn”.

Sau chuyến thăm Bắc Kinh, ông Duterte sẽ tới Nhật Bản. Nhiều chuyên gia phân tích tin rằng, Washington có thể khuyên Tokyo và cũng là đồng minh lớn của Mỹ ở châu Á, không nên quá thân mật với nhà lãnh đạo Philippines.

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte dự kiến sẽ có chuyến thăm đến Việt Nam vào ngày 28-29.9.