Nỗi buồn nhà gươl thôn Tống Coói

Còn nhớ, cách đây 4 năm, ngày khánh thành nhà gươl thôn Tống Coói (xã Ba, huyện Đông Giang, Quảng Nam) tưng bừng với lễ đâm trâu, múa "tung tung da dá" trong niềm tự hào của đồng bào Cơ Tu trong thôn. Họ tự hào vì mình đã đồng tâm, hiệp lực cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước để xây nhà gươl này làm nơi sinh hoạt văn hóa. Bà con càng tự hào vì chưa khi nào thôn có nhà gươl to đẹp như thế.

Lúc bấy giờ, già làng Y Công cho hay, thôn văn hoá phải đi đôi với nhà gươl khang trang. “Được sự ủng hộ của các cấp, các ngành, chúng tôi phối hợp với Ban cán sự thôn làm nhà gươl này với trị giá 120 triệu đồng. Riêng công lao động là 4.600 công.

Nhà gươl thôn Tống Coói đang xuống cấp từng ngày.

Nhà gươl là tiết chế văn hoá, là linh hồn của buôn làng. Qua việc xây dựng nhà gươl, mình truyền lại nghệ thuật trang trí nhà gươl cho lớp trẻ, để sau này còn biết mà phát huy” - già Công nói.

Theo già Mạc Văn Tơ, nhà gươl này làm theo thiết kế nguyên mẫu nhà gươl truyền thống của đồng bào Cơ Tu. Ngôi nhà có hình bầu dục, chiều dài 17m, rộng 7m, có 16 cây cột vừa và 1 cây cột chính rất to ở giữa, mái lợp bằng lá cọ.

Phần trang trí nội thất do già làng Y Công đảm nhiệm. Trên vách trang trí nhiều con vật đã đi vào nếp sống của bà con như: Khỉ, trăn, rắn, kỳ đà, trâu rừng... cùng nhiều hoa văn hoạ tiết truyền thống của dân tộc Cơ Tu. Già Y Công mất nửa năm trời vừa sáng tác, vừa chỉ dạy cho lớp trẻ từng đường nét chạm trổ hoa văn hoạ tiết...

Hôm nay, trở lại thôn Tống Coói, chúng tôi thật ngỡ ngàng khi nhìn cảnh nhà gươl thôn Tống Coói đang hư hỏng nặng. Mái lá nhiều nơi trống huơ trống hoác, mặc cho mưa nắng giội vào làm hư hỏng giàn gỗ. Các cầu thang cũng gãy treo chỏng chơ. Bảng câu khẩu hiệu "Toàn dân đoàn kết..." tróc sơn, bong chữ. Dưới sàn nhà nhiều áo quần phơi trông rất phản cảm.

Tình trạng nhà gươl thôn Tống Coói xuống cấp xảy ra đã lâu, bà con mong chính quyền thôn, xã, huyện... quan tâm hỗ trợ và có kế hoạch tu sửa trước khi nhà gươl hư hỏng nặng.

Quốc Kỳ