Tổng Cục Dân số khuyến khích các gia đình hãy sinh đủ 2 con. Ảnh minh họa
Tại buổi cung cấp cho báo chí về công tác dân số ngày 14/12, ông Lê Cảnh Nhạc, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Dân số, Bộ Y tế chia sẻ: “Ngành dân số đang tính tới phương án sẽ thưởng cho những cặp vợ chồng sinh đủ 2 con”.
Trước thông tin này, nhiều người lo ngại, Việt Nam sẽ bùng nổ dân số.
Chia sẻ với phóng viên, ông Nhạc nói: “Tổng Cục Dân số khuyến khích sinh 2 con không hề lạ bởi chúng tôi phải dựa trên vấn đề khoa học và nhân khẩu học chứ không nói tùy tiện.”
Theo ông Nhạc, phương án này thực ra không có gì xa lạ. Hiện nay, cả nước đã đạt mức sinh thay thế nhưng mức sinh của các vùng miền lại không đồng đều. Bên cạnh những vùng vẫn còn mức sinh cao (số con trong bình của phụ nữ sinh đẻ vẫn trên 3 con) thì lại có những vùng mức sinh xuống rất thấp (như TPHCM, tổng tỷ suất sinh chỉ là 1,3 con).
Phó tổng cục trưởng Tổng cục Dân số cho rằng, nếu nơi nào cũng sinh thấp như thế thì tốc độ già hóa dân số đã rất nhanh như hiện nay sẽ càng nhanh hơn, nguồn nhân lực trong tưong lai gần sẽ bị thiếu hụt. Trước đây, chúng ta vận động mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh từ 1 đến 2 con, còn hiện nay vận động sinh 2 con.
“Đây là khuyến nghị căn cứ trên cơ sở khoa học về kiểm soát quy mô dân số, cơ cấu dân số và quy luật phát triển nhân khẩu học của quốc gia”, ông Nhạc nhắc lại.
Lãnh đạo Tổng cục Dân số cũng lo ngại, nếu nhiều người chọn giải pháp sinh 1 con thì nguồn nhân lực lao động sắp tới sẽ bị cạn kiệt. Dân số Việt Nam sẽ chuyển nhanh sang giai đoạn dân số già rồi dân số siêu già, mất cân bằng giới tính còn nghiêm trọng hơn…
“Tôi phải khẳng định, nếu mỗi phụ nữ chỉ sinh 1 con rồi dừng lại không phải là xu hướng tiến bộ, mà ngược lại sẽ là một thảm họa của đất nước bởi sự suy thoái dân số trong tương lai gần”, ông Nhạc nói.
“Chúng ta thử hình dung, những người trong độ tuổi lao động hiện nay, nguồn “dân số vàng” mai đây sẽ trở thành người già. Bù đắp lại lực lượng lao động đó là số lượng rất ít ỏi, người già đông h hơn lực lao động trẻ thì lấy ai làm ra của cải để nuôi sống xã hội?”, ông Nhạc đặt câu hỏi.
Hiện nay, cần làm sao để cân đối mức sinh giữa các vùng. Tỷ lệ phụ nữ bước vào độ tuổi sinh đẻ ở nước ta đang rất cao (cứ một người bước ra khỏi độ tuổi sinh đẻ thì có 1,5 người bước vào độ tuổi sinh đẻ), vì vậy nhu cầu cung ứng dịch vụ KHHGĐ, cung cấp phương tiện tránh thai, chăm sóc sức khỏe sinh sản đang rất cao. Công tác DS-KHHGĐ đang bước vào thời kỳ sôi động nhất với những yêu cầu triển khai các hoạt động toàn diện, cả về quy mô dân số, cơ cấu dân số và chất lượng dân số.
Từ trước đến nay chúng ta vận động mỗi cặp vợ chồng chỉ nên sinh từ 1-2 con, còn bây giờ khuyến nghị sinh 2 con. Nếu chúng ta không thấy được trước bài học của họ sẽ để lại những hệ lụy nặng nề trong tương lai. Riêng Việt Nam có những bài học rất tỉnh táo nên phải điều chỉnh chính sách, thay đổi thông điệp từ “sinh 1 đến 2” sang “sinh 2 con”.
“Với thông điệp mới này cùng sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, chúng ta có thể tránh được những hậu quả mà các nước khác đang vấp phải”, ông Nhạc cho hay.