Tổng thống mới đắc cử Donald Trump và vị ngoại trưởng ông chọn Rex Tillerson
Hai nghị sĩ hàng đầu của đảng Cộng hòa Mỹ Lindsey Graham và John McCain nói với hãng tin NBC trong một cuộc họp báo ngày 8.1 rằng, họ đã lên kế hoạch để tiếp tục duy trì các biện pháp trừng phạt mới nhắm vào Nga bất chấp việc Tổng thống mới đắc cử Donald Trump nhiều lần tuyên bố muốn hâm nóng quan hệ giữa Mỹ và Nga.
Theo tờ Wall Street Journal, Trump và các trợ lý hàng đầu của ông có kế hoạch để hạ thấp vai trò của Nga trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016 mà chính quyền Obama và cộng đồng tính báo Mỹ cáo buộc.
Sự bất đồng, chia rẽ về Nga trong Quốc hội Mỹ được cho là sẽ là thách thức đầu tiên mà ông Trump phải đối mặt ngay khi nhậm chức.
Theo đó, giới chuyên gia dự đoán, những quan ngại về Nga sẽ trở thành vấn đề gây tranh cãi trong cuộc điều trần xác nhận việc bổ nhiệm ông Rex Tillerson cho vị trí ngoại trưởng.
Cả Nghị sĩ Graham và McCain đều nhất trí rằng, họ vẫn có nhiều nghi vấn về Tillerson sau các cuộc gặp tích cực với giám đốc điều hành Exxon-Mobil. Các mối quan hệ với Nga của ông Tillerson được cho rằng sẽ bị xem xét rất kỹ.
"Ông Tillerson phải thuyết phục được tôi và cả những thành viên khác trong Thượng viện rằng, ông ta nhìn nhận Nga như là một lực lượng phá hoại, và rằng, Putin có xu hướng phá hoại nền dân chủ trên khắp thế giới chứ không chỉ ở sân sau của chúng ta. Ông ta (Tillerson) phải nhận ra rằng người Nga đã can thiệp bầu cử Mỹ và rằng các lệnh trừng phạt mới nhắm vào Nga là hợp lý", ông Graham tuyên bố.
Trump mới đây vẫn giữ nguyên quan điểm muốn hâm nóng, cải thiện quan hệ với Nga khi tuyên bố rằng, chỉ có những kẻ ngu ngốc hoặc dốt nát mới nghĩ rằng, việc thiết lập quan hệ tốt với Nga là một việc xấu.
Bằng việc chọn Tillerson, Trump được cho là đã bỏ qua những lo lắng từ cả hai đảng lớn của Mỹ rằng ngoại trưởng tương lai là người quá thân Nga. Thậm chí, năm 2014, Tổng thống Vladimir Putin từng trao Huân chương Hữu nghị, một trong những phần thưởng dân sự cao quý nhất của Nga cho ông Tillerson. Bản thân ông Tillerson từng công khai bày tỏ sự hoài nghi về các lệnh trừng phạt mà Mỹ áp đặt với Nga.
Nếu Thượng viện Mỹ không phê chuẩn Tillerson, đây sẽ trở thành tiền lệ chưa từng có khi một ứng viên ngoại trưởng bị khước từ. Trong thế kỷ 20, mới chỉ có 3 ứng viên nội các do Tổng thống Mỹ lựa chọn nhưng bị Thượng viện từ chối phê chuẩn. Trường hợp mới nhất diễn ra năm 1989 thời George H.W. Bush khi bộ trưởng quốc phòng ông Bush lựa chọn bị Thượng viện Mỹ do đảng Dân chủ kiểm soát từ chối phê chuẩn. Tillerson đã nhận được nhiều sự ủng hộ bên ngoài Thượng viện. Ông được cựu Bộ trưởng Quốc phòng Bob Gates và cựu ngoại trưởng James Baker và Condoleezza Rice ủng hộ.
Thượng viện Mỹ sẽ cần ít nhất 3 phiếu không chấp thuận để có thể loại bỏ ông Tillerson.