Cháy tàu trên vịnh Hạ Long: Xóa bỏ ẩn họa từ tàu vỏ gỗ

Tàu Ánh Dương QN 3598 là loại tàu du lịch vỏ gỗ, được đóng vào năm 2005 và hoán cải vào năm 2011. Con tàu nằm trong số 81% tàu vỏ gỗ, trên tổng số hơn 500 tàu hoạt động trên Vịnh Hạ Long và Bái Tử Long. Kể từ năm 2011, khi tỉnh Quảng Ninh có chủ trương cho phép hoán cải một số tàu du lịch vỏ gỗ đã đóng từ lâu năm bằng cách nâng cấp, sửa chữa hoặc bọc lớp nhựa composit nhằm nâng cao chất lượng phục vụ và độ an toàn cho đội tàu, thì hàng loạt chiếc tàu du lịch như Ánh Dương QN 3598 được hoán cải, nâng cấp rồi khoác trên mình bộ áo mới lướt trên vùng di sản.

Hình ảnh chiếc tàu du lịch 3598 bốc cháy sáng nay (10.1) trên vịnh Hạ Long.

Phát biểu sau những sự cố đáng tiếc xảy ra, Ông Vũ Văn Khánh, Giám đốc Sở GTVT Quảng Ninh cho rằng, hầu hết những vụ tai nạn đường thủy như đắm, cháy tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long thời gian qua đều xảy ra đối với các tàu chưa vượt quá 1/2 niên hạn hoạt động do Chính phủ quy định và chủ yếu là tàu vỏ gỗ (tuổi tàu chỉ từ 7-10 năm). Nguyên nhân được các cơ quan chức năng xác định là do trong quá trình hoán cải, nâng cấp tàu có những hư hỏng ngầm rất khó phát hiện.

Nguyên nhân khác, theo Đại tá Vũ Văn Dương, Phó Giám đốc cảnh sát PCCC tỉnh Quảng Ninh, hầu hết là do sự cố từ hệ thống điện, bếp gas đun nấu và ý thức kém của người trên tàu. Với các tàu vỏ gỗ, điều kiện phát triển cháy xảy ra rất nhanh và nguy hiểm. Mặc dù việc trang bị hệ thống phòng cháy chữa cháy trên tàu đã là bắt buộc, các thuyền viên trên tàu cũng được tập huấn, trang bị đủ kiến thức về phòng cháy chữa cháy, nhưng khi xuất hiện cháy, hầu hết những người có mặt trên tàu từ khách du lịch đến thuyền viên đều tìm cách thoát thân chứ không đủ bình tĩnh để vận hành các thiết bị chữa cháy.

Khi những vụ cháy liên tiếp diễn ra trên Vịnh Hạ Long (6 năm 12 vụ), buộc lòng tỉnh Quảng Ninh phải xem xét đến việc dừng hoạt động tàu vỏ gỗ. Quyết định này gặp phải sự phản ứng tiêu cực của các chủ tàu, bởi theo họ, chính quyền địa phương đã vi phạm Nghị định 111/2014/NĐ- CP của Chính phủ quy định thời hạn tàu vỏ gỗ được phép khai thác không quá 25 năm. Tuy nhiên, Quảng Ninh có căn cứ khi ban hành chính sách riêng. Theo đó, vẫn giữ quan điểm trên và dựa vào Khoản 2, Điều 14, Nghị định 111/2014/NĐ-CP quy định "Trong một số trường hợp đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ quyết định niên hạn hoạt động của phương tiện vận tải thủy nội địa theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải".

Phương án thí điểm giảm niên hạn tuổi tàu du lịch trên vịnh Hạ Long nhằm đảm bảo tuyệt đối an toàn cho du khách và nâng cao chất lượng dịch vụ, hiện đang được tỉnh Quảng Ninh đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét. Nếu phương án này được thực hiện, thì đến năm 2025 Quảng Ninh sẽ xóa bỏ được đội tàu gỗ hoán cải (khoảng 140 chiếc) và đến cuối năm 2030 cơ bản xóa bỏ toàn bộ đội tàu gỗ trên vịnh Hạ Long.

Trả lời câu hỏi, liệu có gây thất thoát, lãng phí cho doanh nghiệp khi không được sử dụng hết niên hạn của tàu, lãnh đạo Sở GTVT tỉnh Quảng Ninh cho biết, sau 15 năm hoạt động trên vịnh Hạ Long, những tàu này vẫn được phép hoạt động trên các tuyến, luồng đường thủy khác trên phạm vi của tỉnh, cũng như của cả nước, trừ các tuyến, luồng trên vịnh Hạ Long.

Với quyết tâm này, đến năm 2025 Quảng Ninh sẽ xóa bỏ được đội tàu gỗ hoán cải.

Hiện Quảng Ninh đang thực hiện chủ trương giảm số lượng đội tàu, xóa bỏ tàu vỏ gỗ và xóa bỏ mô hình tàu du lịch nghỉ đêm trên vịnh Hạ Long. Với việc xóa bỏ tàu vỏ gỗ, sau những sự cố xảy ra đã gặp được nhiều ý kiến đồng thuận. Nhưng với chủ trương xóa bỏ mô hình tàu du lịch nghỉ đêm, hiện đang còn rất nhiều ý kiến trái chiều. Bởi theo các doanh nghiệp và nhiều khách du lịch, nghỉ đêm trên vịnh Hạ Long là một loại hình du lịch đặc biệt hấp dẫn, đã và đang thu hút đông đảo du khách khi tham quan Vịnh Hạ Long. Dân Việt sẽ trở lại đề tài này trong một bài viết khác.