Nỗi ám ảnh tiễn đưa người trẻ
Theo một số cụ cao niên trong làng kể lại, xưa kia xóm Đông Sơn là nơi hoang sơ, hiểm trở, cây cối rậm rạp, con người cũng chưa đặt chân tới, đây còn có ngọn núi rất cao đặt tên là Con Khế. Năm 1978, xẩy ra một trận bão lụt lớn, xã Hậu Thành ngập chìm trong biển nước, nhà cửa, đồ đạc, gia súc… bị nước cuốn trôi hết. Để tránh thiệt hại do thiên tai gây ra, người dân đã di cư lên ngay dưới chân núi Con Khế phát cây, dựng nhà sinh sống và hình thành nên một ngôi làng đông đúc cho đến tận bây giờ. Cũng ngay phía bên kia núi Con Khế, hình thành nên một nghĩa trang chôn cất người chết.
Một góc của “làng ung thư”. Ảnh: Lê Tập
Chúng tôi đặt chân tới xóm Đông Sơn cũng là lúc người dân mới tiễn đưa một nam thanh niên mới 26 tuổi ra đi vì căn bệnh ưng thư máu. Không khí tang thương vẫn còn bao trùm khắp xóm. Ung thư là căn bệnh quái ác vẫn không tha cho nam thanh niên đang chờ ngày tốt nghiệp Đại học.
Bà Nguyễn Thị M (trong xóm) lo lắng nói: “Hầu như năm nào cũng có người chết vì căn bệnh ung thư. Như tôi đây, già rồi chết cũng cam chịu, chỉ thương cho lớp trẻ mà mắc phải căn bệnh quái ác này. Trong xã chỉ có xóm tôi nằm gần nghĩa trang và rừng lim nên mới chết ung thư nhiều như vậy. Mong sao cấp trên cho nguồn nước sạch, chắc chắn tỷ lệ chết do ung thư sẽ giảm”.
Nước giếng đào, giếng khoan có khả năng nhiễm độc cao nhưng lại là nguồn nước sinh hoạt chính của người dân nơi đây. Ảnh: Lê Tập
Theo số liệu thông kế ông Lê Đình Ích – xóm trưởng Đông Sơn, tính từ năm 2008 đến nay, xóm Đông Sơn có gần 20 người chết vì căn bệnh ung thư, chủ yếu là ung thư gan, phổi, dạ dày, máu, thực quản... Điều đáng lo ngại là số người mặc bệnh ung thư ngày càng trẻ hóa như trường hợp: Nguyễn Thị T (36 tháng tuổi); Nguyễn Văn C (23tuổi); Võ Văn T (26 tuổi); Nguyễn Duy D (36 tuổi); Lê Đình D (40 tuổi); Nguyễn Văn P (36 tuổi),…
Ngoài ra còn 7 - 8 người đang trong giai đoạn điều trị như: Nguyễn Thị L (26 tuổi) ung thư máu; Phạm Thị S (23 tuổi) ung thư phổi; Nguyễn Văn H (43 tuổi) ung thư gan;Nguyễn Viết H (45 tuổi) ung thư dạ dày…
Anh Nguyễn Văn V (đang trong giai đoạn điều trị bệnh ung thư) buồn bã chia sẻ: “Đúng là bệnh tật không trừ một ai, tôi làm không biết mệt ăn không biết no đùng một cái trong người thấy mệt mỏi, sút cân rất nhanh. Đi viện khám thì phát hiện dấu hiệu ung thư. Thế là bao nhiêu tiền bạc trong nhà đội nón ra đi, một năm mấy lần đi xạ trị, số tiền lên đến gần 100 triệu. Nhiều lúc nghĩ quẫn muốn chết đi cho đỡ gánh nặng gia đình nhưng lại thương vợ con”.
Ông Lê Đình Ích – Trưởng thôn xóm Đông Sơn cho biết: “Xóm có 180 hộ dân, nghề nghề nghiệp chính là nông nghiệp. Thật sự mấy năm trở lại đây trường hợp chết vì bệnh ung thư trong xóm rất nhiều. Người dân cho rằng nguyên nhân gây ra bệnh ung thư là ô nhiêm nguồn nước ngầm. Đó là người dân phỏng đoán còn ô nhiễm nguồn nước hay vì lý do nào khác thì chúng tôi đang thiết tha cầu cứu các cơ quan chức năng, các sở ban nghành về kiểm tra tìm ra kết quả để người dân khỏi chết oan, và yên tâm lao động sản xuất”.
Giải pháp cho cơn “khát” nước sạch?
Huyện Yên Thành có hơn 29 vạn dân, phân bố ở 39 xã, thị trấn (trong đó có 18 xã miền núi). Hiện nay người dân toàn huyện sử dụng ba nguồn nước chính: Nguồn nước máy chỉ mới chiếm 33% hộ dân còn lại là nguồn nước giếng đào, giếng khoan và nước mưa.
Xóm Đông Sơn có trên 180 hộ dân chủ yếu sử dụng nguồn nước giếng đào và giếng khoan, còn số một số hộ có trữ nguồn nước mưa nhưng vẫn không đủ. Điều đáng lo ngại, nguồn nước chính mà người dân đang sử dụng không hề qua một biện pháp xử lý nào cả. Đó chính là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng số người mắc bệnh ung thư ngày càng tăng.
Nghĩa trang nằm phía trên xóm Đông Sơn đang được cho là thủ phạm gây là “đại dịch” ung thư? Ảnh: Lê Tập
Ông Nguyễn Viết M (người dân xóm Đông Sơn) nói: “Xóm Đông Sơn khoảng 5 năm nữa sẽ thành đại dịch ung thư mất. Năm nào cũng có 2-3 trường hợp chết do ung thư, tội nghiệp là lớp trẻ. Vợ tôi cũng mắc bệnh ung thư, mà đã dính vào ung thư là hết phương cứu chữa. Chạy chữa hết hàng trăm triệu nhưng cuối cùng tiền mất mà người không còn. Theo tôi, thủ phạm gây ra ung thư là do nguồn nước. Toàn dân xóm Đông Sơn đang khẩn cầu cơ quan vào cuộc để cứu giúp mạng sống người dân”.
Ông Phạm Văn Luyến – Chủ tịch UBND xã Hậu Thành cho biết: “Xóm Đông Sơn đúng là rất nhiều người chết như ung thư gan, máu, dạ dày… và còn nhiều trường hợp cũng đang điều trị (trong đó nhiều người còn rất trẻ). Bệnh ung thư đang gây hoang mang cho người dân trong xã nói chung và người dân xóm Đông Sơn nói riêng. Người dân đang truyền tai nhau do ô nhiễm nguồn nước từ nghĩa trang ngấm xuống hoặc rừng lim cổ thụ bên cạnh. Tuy nhiên, đó chỉ là phỏng đoán của người dân. Chính quyền địa phương rất mong cơ quan chức năng có vào cuộc sớm để tìm ra nguyên nhân và có những giải pháp bền vững cho việc đảm bảo nguồn nước sạch cho người dân”.
Trao đổi với PV báo NTNN, ông Nguyễn Đức Thiện – Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Yên Thành cho biết: “Thực tế, Phòng vẫn chưa nắm được tình hình và cũng chưa nhận được phản ánh của người dân xóm Đông Sơn có rất nhiều người chết do mắc căn bệnh ung thư. Muốn nắm rõ vấn đề này, Phòng sẽ cho người về kiểm tra, sau đó báo cáo lên các sở ban nghành cấp tỉnh để có biện pháp xử lý kịp thời. Còn chúng tôi cũng không có thẩm quyền để đưa ra kết luận chính xác.”.