Dân Việt

Loài cá hút máu như ma cà rồng, có giới tính linh hoạt

Đăng Nguyễn - Tech Times 02/04/2017 14:55 GMT+7
Loài sinh vật biển có từ thời tiền sử với cái miệng gớm ghiếc chuyên hút máu, có thể thay đổi giới tính linh hoạt theo môi trường sống.

Theo Tech Times, cá mút đá (Petromyzon marinu) là loài nổi tiếng Ngũ Đại Hồ của Bắc Mỹ.

Dù được xem là loài nguy cơ tuyệt chủng ở châu Âu và tây bắc Thái Bình Dương, loài cá này lan truyền nỗi sợ hãi trên khắp sông hồ nước Mỹ, đe dọa quần thể cá địa phương và cả ngành công nghiệp đánh bắt.

Loài cá ký sinh trông giống lươn phát triển mạnh bằng cách hút máu các sinh vật dưới nước. Với những vòng răng sắc như dao, chúng bám chặt và hút cạn máu con mồi.

Nhưng đó chưa phải điều độc đáo nhất. Theo nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Proceedings of the Royal Society B, cá mút đá còn có khả năng thay đổi giới tính tùy theo đặc điểm môi trường sống.

Nhóm nghiên cứu từ Cục khảo sát địa chất Mỹ (USGS) và Đại học Michigan nghiên cứu ảnh hưởng của các điều kiện môi trường lên tỷ lệ sinh sản của cá mút đá. Họ phát hiện loài cá "ma cà rồng" có từ thời tiền sử này có thể trở thành con đực hay con cái tùy theo mức độ phát triển ở giai đoạn ấu trùng.

img

Cá mút đá thay đổi giới tính dựa trên môi trường sống.

Cách lựa chọn tính độc đáo trên lần đầu tiên được ghi nhận trong tự nhiên, biến cá mút đá thành sinh vật đầu tiên có “giới tính linh hoạt” dựa vào các nguồn tài nguyên trong môi trường.

Ở động vật có vú, giới tính được xác lập ở cấp độ nhiễm sắc thể, trong khi giới tính của loài bò sát do nhiệt độ của trứng chi phối. 

Ấu trùng cá mút đá ban đầu có cơ quan sinh dục giống nhau, phát triển tuyến sinh dục trong vòng một năm và thay đổi thành hình dạng cá trưởng thành sau vài năm.

Nhóm nghiên cứu do Nick Johnson, nhà sinh vật học của USGS dẫn đầu, khảo sát môi trường sống của cá mút đá ở khu vực Ngũ Đại Hồ, bao gồm các phụ lưu và hồ chứa nước lân cận. Họ thả khoảng 1.500-3.000 ấu trùng cá mút đá để theo dõi quá trình phát triển của chúng, sau khi chắc chắn không có sự xuất hiện của loài cá mút đá hoang dã.

img

Cá mút đá được coi là "hóa thạch sống" do tồn tại trên Trái Đất từ trước thời khủng long cách đây 200 triệu năm.

Tất cả ấu trùng được đánh dấu, cho phép nhóm nghiên cứu dễ dàng bắt lại sau khi chúng thay đổi giới tính. Kết quả nghiên cứu cho thấy, môi trường có nguồn thức ăn nghèo nàn làm tăng khả năng biến đổi thành con đực.

Môi trường có số lượng thức ăn không dồi dào dẫn tới quần thể cá mút đá đực chiếm 78%, trong khi môi trường nhiều thức ăn chỉ tạo ra 56% con đực. "Chúng tôi rất bất ngờ khi phát hiện những dữ liệu này hé lộ giới tính của cá mút đá được quyết định như thế nào", Johnson nói.

Johnson giải thích, môi trường giàu dinh dưỡng cung cấp điều kiện tốt hơn để loài cá này đẻ trứng, do đó, tỷ lệ con cái sẽ nhiều hơn.

Nghiên cứu hứa hẹn mở ra cách thức mới để kiểm soát số lượng, can thiệp vào quá trình biến đổi giới tính của loài cá “ma cà rồng” này.

Video: Loài thủy quái đáng sợ chuyên

Loài thủy quái đáng sợ có thân hình trông giống lươn, chuyên ăn thịt cá mập và cá voi bằng cách “khoan” một lỗ lớn...