Thưa ông, sau chuyến thăm và làm việc tại Nhật Bản và Hàn Quốc, T.Ư Hội NDVN đã có những đề xuất cụ thể gì với Đảng, Chính phủ về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn?
- Sau chuyến đi này chúng tôi đã có những đề xuất, kiến nghị cụ thể gửi Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng, nhằm thúc đẩy phát triển nông nghiệp, nông thôn, nâng cao đời sống cho nông dân.
Ủy viên T.Ư Đảng, Chủ tịch BCH T.Ư Hội NDVN Lại Xuân Môn và đoàn công tác gặp gỡ ông Tsutomu TAKEBE - cố vấn đặc biệt Liên minh Nghị sĩ Hữu nghị Nhật – Việt, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Đông Á Nhật Bản (TOA) tại trụ sở của TOA. Ảnh: Xuân Định
Thứ nhất, về chính sách đất đai, cần duy trì diện tích đất lúa đủ để đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và một phần dự trữ. Không tập trung sản xuất quá nhiều lúa, bởi xuất khẩu lúa gạo giá trị rất thấp. Cho phép và khuyến khích chuyển đổi một phần diện tích trồng lúa sang trồng các loại cây trồng khác có hiệu quả kinh tế cao hơn. Hạn chế tối đa chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang mục đích sử dụng phi nông nghiệp.
Thứ hai, về chính sách khoa học công nghệ, cần tăng cường đầu tư và có chính sách khuyến khích phát triển nghiên cứu có chọn lọc, nhất là nghiên cứu giống mới có năng suất, chất lượng cao, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao, công nghệ bảo quản, chế biến. Nhà nước cần có cơ chế đặt hàng với các viện khoa học để nghiên cứu sản xuất các loại giống cây trồng chủ lực quốc gia nhằm giúp người ND sản xuất với năng suất, chất lượng, hiệu quả, thân thiện với môi trường, tránh tình trạng như hiện nay ai cũng sản xuất giống dẫn đến khó kiểm soát, nông dân mua phải giống giả, kém chất lượng thiệt hại lớn đến sản xuất, thu nhập, đời sống. Có chính sách khuyến khích chuyển giao công nghệ, đào tạo và dạy nghề cho ND thông qua xây dựng các mô hình, kết hợp lý thuyết và thực tiễn theo phương thức song hành, ND dạy ND.
Chủ tịch Lại Xuân Môn (phải) cùng đoàn công tác thăm trang trại sử dụng sản phẩm phân bón và chất dinh dưỡng hữu cơ của Công ty Shimamoto tại tỉnh Shiga (Nhật Bản). . Ảnh: Xuân Định
Thứ ba, về chính sách đối với nông nghiệp, nông thôn, Nhà nước cần đầu tư xây dựng hệ thống kho bảo quản, chợ đấu giá nông sản để giúp ND chủ động hơn trong sản xuất kinh doanh, nâng cao giá trị nông sản, tránh tình trạng bị ép cấp, ép giá, được mùa - mất giá. Đẩy mạnh đầu tư chế biến nông sản để tăng giá trị gia tăng cho sản phẩm, vừa phục vụ thị trường trong nước vừa hướng tới xuất khẩu, đồng thời tăng cường công tác quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp, nông sản hàng hóa.
Được biết sắp tới, T.Ư Hội NDVN và các đối tác Nhật Bản có kế hoạch hợp tác nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông thôn. Cụ thể kế hoạch này thế nào, thưa ông?
- Đúng như vậy, T.Ư Hội NDVN và Viện Nghiên cứu Đông Á (Nhật Bản) đã ký thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp và phát triển nông thôn, góp phần vào việc mở rộng, phát triển mối quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng giữa hai nước Việt Nam - Nhật Bản.
Qua các buổi làm việc và tiếp xúc, phía Nhật Bản đánh giá cao sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp, khẳng định Việt Nam rất có tiềm năng phát triển nông nghiệp. Nếu nông dân được đào tạo bài bản, khoa học công nghệ tiên tiến được ứng dụng vào sản xuất, Việt Nam có thể trở thành cường quốc nông nghiệp hàng đầu thế giới. Hai bên thống nhất sẽ tiến hành trao đổi nhân lực trong việc “Sản xuất thực phẩm, phát triển nông, lâm, ngư nghiệp, xây dựng nông thôn”; tổ chức học tập và nghiên cứu về hệ thống kinh doanh, quản trị doanh nghiệp, các công nghệ nông, lâm, ngư nghiệp tiên tiến của Nhật Bản thông qua việc phối hợp tổ chức đưa cán bộ, hội viên, NDVN sang Nhật Bản học tập theo chương trình thực tập sinh.
Nhà nước cần có chính sách bảo đảm nguồn vốn cho nông dân vay với lãi suất ưu đãi bằng từ 0-50% so với lãi suất ngân hàng thương mại, thủ tục thuận tiện để nông dân vay phát triển sản xuất, ứng dụng công nghệ tiên tiến. Cùng với đó là chính sách bảo hiểm để nông dân có thể tham gia được bảo hiểm nông nghiệp, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội để nông dân có chế độ lương hưu khi đến tuổi 60”. Ủy viên T.Ư Đảng, Chủ tịch BCH T.Ư Hội NDVN Lại Xuân Môn |
Thưa Chủ tịch, Nhật Bản sẽ hỗ trợ chúng ta những gì để thúc đẩy quá trình hiện đại hóa ngành nông nghiệp?
- Nhật Bản sẽ chuyển giao công nghệ sản xuất, chế biến; kinh nghiệm tổ chức hệ thống phân phối, kinh doanh hàng hóa trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp cho Việt Nam; phát triển các dự án công nghệ mới, mô hình kinh tế nông, lâm, ngư nghiệp áp dụng các quy trình sản xuất an toàn và các kỹ thuật canh tác có tính bền vững, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm của Việt Nam ở trong nước và xuất khẩu ra thị trường các nước, đặc biệt là thị trường Nhật Bản.
Bên cạnh đó Nhật Bản sẽ hợp tác với chúng ta trong các phong trào xây dựng nông thôn và tổ chức NDVN, đặc biệt là các chính sách nhằm tạo việc làm, nâng cao sức khỏe, phúc lợi cho người dân ở vùng nông thôn; xây dựng cơ sở hạ tầng cho ngành nông, lâm, ngư nghiệp và bảo vệ môi trường của Việt Nam.
Trong chuyến đi vừa qua, đoàn T.Ư Hội NDVN đã làm việc và thống nhất ký thỏa thuận hợp tác với Công ty Arrowfield (Nhật Bản) nhằm chuyển giao công nghệ sản xuất và ứng dụng phân bón hữu cơ tại Việt Nam. Cụ thể 2 bên đã đạt được thỏa thuận gì, thưa ông?
- Arrowfield là công ty chuyên phát triển và cung ứng nguồn nhân lực toàn Nhật Bản; sản xuất phân bón hữu cơ dạng bột và dạng lỏng, các chất phục vụ sản xuất phân hữu cơ, các chất dinh dưỡng cải tạo đất, các loại màng, túi bảo quản sản phẩm đảm bảo độ tươi ngon của sản phẩm, kéo dài thời gian sử dụng... Công ty mong muốn hợp tác với Hội NDVN trong việc cung ứng các sản phẩm chất lượng cao phục vụ sản xuất nông nghiệp tại Việt Nam. Nhật Bản sử dụng nguồn vốn ODA của Chính phủ để xây dựng các cơ sở sản xuất mẫu, nhằm chuyển giao công nghệ giúp nông dân Việt Nam có thể tự sản xuất phân bón hữu cơ...
T.Ư Hội NDVN và Công ty Arrowfield đã thống nhất sẽ ký thỏa thuận hợp tác vào trung tuần tháng 5.2017 để thử nghiệm, giới thiệu sản phẩm của doanh nghiệp với NDVN; xúc tiến việc xây dựng các cơ sở sản xuất mẫu nhằm chuyển giao công nghệ giúp NDVN có thể tự sản xuất phân bón hữu cơ; đưa thực tập sinh là NDVN sang Nhật Bản làm việc tại các cơ sở sản xuất kinh doanh của công ty và các đối tác khác. Hai bên cũng sẽ phối hợp tăng cường công tác tuyên truyền để người dân và NDVN thay đổi hành vi trong bảo quản nông sản và sử dụng các sản phẩm phục vụ sản xuất nông nghiệp an toàn, thân thiện với môi trường…
Xin cảm ơn ông!