Lựa chọn khả thi
Theo Bộ GTVT, việc đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông là cần thiết và không thể trì hoãn nhằm cải thiện năng lực cạnh tranh của nền kinh tế; Đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang kinh tế Bắc - Nam; Giải quyết hạn chế của các tuyến quốc lộ. Đồng thời, đây là lựa chọn khả thi trong bối cảnh đường sắt tốc độ cao chưa thể đầu tư sớm.
Ảnh nền: Cao tốc Bắc – Nam sẽ có điểm cuối đấu nối với tuyến TPHCM – Long Thành – Dầu Giây. Ảnh: H.T
Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam có điểm đầu tại nút giao Cao Bồ (điểm cuối cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình) thuộc địa phận huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định. Điểm cuối dự án tại nút giao Dầu Giây (điểm cuối cao tốc TP. HCM - Long Thành - Dầu Giây), thuộc địa phận huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai. Dự án có chiều dài khoảng 1.372km. |
Cụ thể, Bộ GTVT cho rằng hành lang vận tải Bắc - Nam từ Hà Nội - TP.HCM có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của đất nước. Dự án đi qua 20 tỉnh, thành phố, tác động đến 45% dân số, đóng góp 52% tổng sản phẩm trong nước, ảnh hưởng đến 75% các cảng biển loại I - II và 67% các khu kinh tế của cả nước.
Theo nghiên cứu của các tổ chức tư vấn quốc tế và trong nước, dự báo đến năm 2020, nhu cầu hành khách trên hành lang vận tải Bắc - Nam là 45,37 triệu hành khách/năm và hàng hóa là 62,27 triệu tấn/năm. Đến năm 2020, nếu không xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam hoặc đường sắt tốc độ cao, nhu cầu vận tải trên tuyến sẽ vượt quá tổng năng lực của hệ thống kết cấu hạ tầng hiện tại.
“Trong khi đường sắt tốc độ cao chưa thể triển khai trong giai đoạn từ nay đến năm 2025, việc đầu tư tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông để đáp ứng nhu cầu vận tải là không thể trì hoãn” – Bộ GTVT cho biết.
Sẽ có 20 dự án độc lập
Bộ trưởng Bộ GTVT Trương Quang Nghĩa cho biết, phương án đầu tư toàn bộ dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam có quy mô rất lớn nên không khả thi để kêu gọi đầu tư như một dự án duy nhất. Do đó, Bộ GTVT kiến nghị chia dự án thành 20 dự án thành phần vận hành độc lập để đầu tư với các hình thức khác nhau.
Theo đó, Bộ GTVT xây dựng phương án đầu tư dự án theo hai giai đoạn. Trong giai đoạn 1 gồm: Ưu tiên 1 (2017 - 2020) và ưu tiên 2 (2021 - 2025). Đối với ưu tiên 1 sẽ tiến hành đầu tư xây dựng với chiều dài khoảng 713km. Tổng mức đầu tư khoảng 130.216 tỷ đồng. Ưu tiên 2 sẽ đầu tư xây dựng các đoạn còn lại (khoảng 659km) để nối thông tuyến cao tốc Bắc - Nam, gồm 9 dự án thành phần thuộc các đoạn Bãi Vọt - Cam Lộ và Quảng Ngãi - Nha Trang. Tổng mức đầu tư khoảng 113.096 tỷ đồng. Giai đoạn 2 (sau năm 2025), dự án sẽ thực hiện mở rộng tuyến cao tốc Bắc - Nam theo quy mô phù hợp với quy hoạch được đuyệt.
Về hình thức đầu tư, Bộ GTVT cho biết, các đoạn Mai Sơn (Ninh Bình) - Bãi Vọt (Hà Tĩnh) và đoạn Nha Trang (Khánh Hòa) - Dầu Giây (Đồng Nai) đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP), loại hợp đồng dự án là BOT. Các đoạn Cam Lộ (Quảng Trị) - La Sơn (Thừa Thiên - Huế); Mở rộng quy mô từ 2 lên 4 làn xe đoạn La Sơn - Túy Loan (Đà Nẵng) và đoạn Cao Bồ (Nam Định) - Mai Sơn (Ninh Bình) đầu tư theo hình thức đầu tư công.