Binh sĩ Canada sử dụng súng bắn tỉa TAC-50.
Một xạ thủ Canada thuộc đơn vị đặc nhiệm JTF2 mới đây đã lập kỷ lục diệt mục tiêu phiến quân Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) từ cách 3.540 m. Vũ khí được dùng để thực hiện phát bắn không tưởng này là McMillan TAC-50, loại súng bắn tỉa lần đầu xuất hiện từ năm 1973.
Không nổi tiếng như khẩu Accuracy International AWSM hay có khả năng bắn liên thanh như Barrett M107, súng bắn tỉa hạng nặng McMillan TAC-50 lại ghi dấu bằng những phát bắn kỷ lục và được nhiều xạ thủ hàng đầu thế giới tin dùng, theo Guns.
TAC-50 do tập đoàn McMillan của Mỹ sản xuất, được phát triển vào năm 1973 dựa trên thiết kế nổi tiếng. Khẩu súng trường hạng nặng này được lực lượng quân đội của 9 quốc gia tin dùng, trong đó có Mỹ, Canada và Pháp.
Theo tác giả Joseph Trevithick, TAC-50 nặng 11,8kg, dài 1,448mm, sử dụng đạn 0.50 caliber (12,7mm). Đạn 12 ly 7 vốn chỉ được sử dụng trên súng máy, để diệt các mục tiêu thiết giáp như máy bay hoặc xe bọc thép hạng nhẹ.
Súng bắn tỉa hạng nặng TAC-50 ở Mỹ (quân đội Mỹ gọi là MK15).
Không ưu tiên sử dụng để bắn hạ mục tiêu con người nhưng các lực lượng đặc nhiệm vẫn thường sử dụng súng bắn tỉa hạng nặng trong các nhiệm vụ tiêu diệt mục tiêu giá trị cao.
Súng có thể lắp thêm nhiều loại kính ngắm tầm xa và kính nhìn đêm để tác chiến trong điều kiện thiếu sáng. Không giống với các mẫu súng bắn tỉa khác, tập đoàn McMillan không tiết lộ về tầm bắn hiệu quả tối đa để người sử dụng có trải nghiệm riêng.
TAC-50 có cơ chế bắn phát một (dạng bolt action) để giảm trọng lượng và tăng khả năng chính xác trong mỗi phát bắn. Báng súng làm bằng sợi thủy tinh và có giá đỡ kéo ra, gập vào khi cần sử dụng.
Theo Guns, bí quyết làm nên tên tuổi của TAC-50 chính là phần nòng súng và khả năng trang bị những loại đạn chuyên dụng. Nòng của TAC-50 dài 736mm, do Lilja Precision Rifle Barrels sản xuất. Đây là một doanh nghiệp gia đình có trụ sở ở Montana, Mỹ.
Binh sĩ Canada sử dụng máy tính giúp tính toán đường đạn.
Nòng súng được làm bằng thép không gỉ tiêu chuẩn 416 hoặc thép mạ chrome 4140, toàn bộ đều được gia công với độ tinh xảo lên tới 0,0025mm tương đương chiếc đồng hồ Thụy Sĩ đắt giá.
Nhà sản xuất Dan Lilja từng nói: “Chúng tôi chỉ sản xuất loại nòng súng chất lượng cao nhất cho TAC-50. Tất cả đều được chế tạo độc quyền từ Mỹ”.
Các rãnh chạy dọc bên ngoài nòng súng giúp giảm khối lượng và tăng khả năng tản nhiệt, nhưng không làm giảm độ bền của súng. Ngoài ra, TAC-50 cũng có thể được gắn ống giảm thanh nếu xạ thủ cần tiêu diệt mục tiêu một cách yên tĩnh nhất có thể.
Về cơ số đạn, TAC-50 mang theo tối đa 5 viên trong hộp tiếp đạn. Con số tương đối hạn chế so với các mẫu súng bắn tỉa khác.
Bắn thử khẩu TAC-50 trị giá khoảng 10.000 USD. Mỗi viên đạn có giá 3,5 USD.
Tập đoàn McMillan đã dành hàng chục năm nghiên cứu để cho ra những loại đạn phù hợp với yêu cầu sử dụng khác nhau của xạ thủ. Đạn chống bộ binh được trang bị lõi chì, còn phiên bản xuyên thép sử dụng đạn nổ hoặc cháy để tăng khả năng xuyên, phá hủy mục tiêu.
So với các khẩu súng bắn tỉa khác, đạn bắn từ TAC-50 có sơ tốc đầu nòng cao với thiết kế giảm lực cản ma sát, giúp tạo ra lực bắn lớn hơn và cần ít thời gian hơn để bắn trúng mục tiêu. Đây là yếu tố tối quan trọng vì tốc độ đạn càng cao thì khả năng bay xa hơn, ít chịu ảnh hưởng bởi điều kiện môi trường.
Các loại súng bắn tỉa sử dụng đạn 12,7mm thường có độ giật lớn nên TAC-50 được lắp một ống chống giật, giúp xạ thủ dễ dàng kiểm soát sau mỗi phát bắn.
Từ năm 2012, tập đoàn McMillan giới thiệu biến thể TAC-50A1-R2 có khả năng bắn êm hơn nhờ trang bị hệ thống giảm giật thủy lực trên báng súng. Cò súng đòi hỏi lực kéo nặng 1,3 kg theo tiêu chuẩn của xạ thủ chuyên nghiệp nhưng có thể điều chỉnh tùy ý.
Trong cuộc chiến chống khủng bố ở Trung Đông, các nước đồng minh tung nhiều đơn vị đặc nhiệm vào chiến đấu. Mỗi đơn vị sử dụng khẩu súng bắn tỉa riêng. Nhưng không đội đặc nhiệm nào lại lập chiến công gây tiếng vang lớn như đặc nhiệm Canada dùng TAC-50.
Năm 2002, ở phía nam Kabul, Hạ sĩ Rob Furlong diệt mục tiêu khủng bố cách xa 2.430 mét, khoảng cách xa nhất từng ghi nhận tại thời điểm đó.
Một nhóm 3 đặc nhiệm dùng khẩu TAC-50 cũng tiêu diệt 20 phiến quân Taliban trong một trận đánh ở Afghanistan. Và gần đây nhất, một xạ thủ Canada đã hạ gục mục tiêu phiến quân IS ở khoảng cách 3.540m. Phát bắn kỷ lục khiến cho nhiều chuyên gia quân sự cũng phải thán phục.
Chuyên gia khẳng định cú bắn của xạ thủ Canada chứa 90% kĩ năng và chỉ 10% là may mắn.