Điều gì xảy ra sau khi tiêu diệt hết IS ở Iraq và Syria?
Mosul đổ nát, tan hoang sau 3 năm.
Khủng bố IS đang bị đánh bật khỏi hai thành trì quan trọng là Mosul ở miền bắc Iraq và Raqqa tại miền đông Syria. Trong 3 năm qua, hai thành trì này được xem là bàn đạp quan trọng để chúng có thể thực hiện tham vọng xây dựng cái gọi là “Nhà nước Hồi giáo”.
Sau nhiều tháng bị không kích liên tiếp từ lực lượng liên quân do Mỹ hậu thuẫn, phiến quân khủng bố này đang ngày càng bị áp đảo. Theo tin mới nhất của Daily Mail, hiện 300 tên khủng bố đang bám trụ ở một diện tích chưa tới 500 m2 tại Mosul.
Tuần trước, Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi tuyên bố sẽ giải phóng Mosul trong vài ngày tới. Quân IS chiếm giữ thành phố này từ mùa hè năm 2014 cho tới nay. Cuộc chiến giữa quân Iraq và khủng bố IS chỉ còn tính bằng ngày.
Tuy nhiên, ngay cả khi khủng bố IS thua trận thì cuộc chiến thực sự mới bắt đầu. Hàng vạn dân thường vẫn trong cảnh thiếu thốn, cần hỗ trợ khẩn cấp về lương thực, thuốc men sau 3 năm chịu cảnh màn trời chiếu đất. Tại Mosul, hàng trăm người đang chịu đựng cảnh đói ăn và khốn khổ giữa các đợt không kích.
Quân Iraq đang giao tranh với khủng bố IS.
“Dân thường thoát khỏi Mosul kể lại những trải nghiệm kinh hoàng. Họ bị kẹt giữa làn đạn, đợt không kích, pháo kích, đạn bắn tỉa và xe bom. Họ sống trong sợ hãi, không có nước sạch hay thức ăn”, Iolanda Jaquemet, phát ngôn viên tổ chức Chữ thập đỏ, nói.
Trong bối cảnh này, bảo đảm và gìn giữ hòa bình còn khó hơn là chiến thắng một cuộc chiến. Thông tin từ Trung tâm Phòng chống Khủng bố tại học viện West Point (Mỹ) nhấn mạnh: “Tầm quan trọng của an ninh, quản lý và chính trị sau giải phóng là rất quan trọng”. Tại những nơi khủng bố IS đã bị đánh bật, hàng trăm cuộc tấn công vẫn diễn ra, cho thấy phiến quân này vẫn quyết tâm bám trụ tại thành phố Mosul.
“Đẩy lui IS khỏi Syria và Iraq không đảm bảo thắng lợi cuối cùng và giảm khả năng nhóm khủng bố này sẽ tấn công vào các khu vực khác”, thông báo của Daniel Milton và Muhammad all-Ubaydi, viết.
Một người bố ôm con bỏ chạy khỏi Mosul.
Tại Iraq, giải phóng Mosul chỉ được xem là bước đầu tiên trong cuộc chiến dài hơi ở phía bắc, và quân chính phủ (do người Hồi giáo Shiite nắm quyền) vẫn phải chật vật tìm cách kiểm soát khu vực này. Ở một chiều hướng khác, phiến quân người Kurd đang kêu gọi bỏ phiếu độc lập để giành quyền tự trị cho khu vực biên giới. Người Hồi giáo Sunni vẫn bày tỏ thái độ thù địch và căm ghét dành cho những phiến quân Iraq được Iran hậu thuẫn.
“Xung đột ở khu vực này đã bắt đầu từ năm 1930”, Jooset Hiltermann từ Tổ chức Khủng hoảng Thế giới, nói. “Mâu thuẫn giữa người Ả Rập và người Kurd, giữa Hồi giáo Shiite và Sunni, giữa các quốc gia láng giềng như Iran, Thổ Nhĩ Kỳ - sẽ chỉ khiến khu vực thêm leo thang căng thẳng”.
Giải quyết mâu thuẫn tồn tại hơn 80 năm qua ở khu vực này sẽ là bài toán khó nhất mà chính người dân Iraq hay Syria phải tìm ra lời giải.
Cách đây ít ngày, khủng bố IS đã phá hủy nhà thờ Hồi giáo quan trọng trong thành phố, báo hiệu ngày tàn của chúng sắp...