Hút thuốc lá phải nộp tiền khắc phục hậu quả

Đó là các giải pháp được đưa ra sáng 30.9 tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Đại diện Bộ Y tế, Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên, cho biết, phương án được đưa vào dự thảo luật là đề xuất là thành lập quỹ nhằm tạo nguồn kinh phí ổn định và bền vững cho công tác phòng chống tác hại thuốc lá và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Theo thứ trưởng Xuyên, việc sử dụng thuốc lá đang gây ra tốn kém rất lớn mà ngân sách nhà nước không thể gánh chịu được do phải chi trả cho việc điều trị bệnh, công tác thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.

Theo thứ trưởng Xuyên, việc nộp quỹ là để người hút thuốc lá khắc phục những tác hại do mình gây ra cho bản thân và xã hội. Ngoài ra, việc quy định đóng góp này sẽ hạn chế nhu cầu sử dụng thuốc lá.

Bộ Y tế cũng cho rằng, ngoài người hút thuốc, các đơn vị kinh doanh sản xuất thuốc lá cũng  phải có trách nhiệm trong việc khắc phục tác hại thuốc lá bằng việc đóng góp vào quỹ này. Phần đóng góp của doanh nghiệp được lấy từ khoản lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp.

Tuy ủng hộ việc cần thêm kinh phí để phòng, chống tác hại thuốc lá nhưng chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển không đồng ý với việc lập quỹ này.

Ông Hiển cho rằng, thuốc lá hiện nay đang chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Loại thuế này là công cụ để hạn chế tiêu thụ thuốc lá; vì thế, nếu muốn có thêm kinh phí để phòng chống tác hại thuốc lá thì nên tăng thuế thu nhập đặc biệt chứ không nên lập thêm quỹ. Việc lập thêm quỹ sẽ gây trùng lặp trong các khoản thu, khó khăn trong quản lý, giảm tính minh bạch của hệ thống tài chính.

“Nếu cần thiết thì ngay trong kỳ họp tới, Ủy ban Tài chính ngân sách sẽ đề nghị tăng mức thuế của thuốc lá và rượu” – ông Hiển nói.

Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng cũng đồng tình với quan điểm của ông Hiển. Chủ tịch QH cho rằng nếu lập thêm quỹ, việc quản lý, sử dụng quỹ sẽ phức tạp hơn việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá.

Dự thảo luật cũng quy định những nơi không được hút thuốc lá như cơ sở y tế, giáo dục, nơi vui chơi giải trí dành cho trẻ em, khu vực có nguy cơ cháy nổ, nơi làm việc, trên các phương tiện giao thông công cộng và các điểm công cộng khác. Tại những nơi bị cấm nêu trên, người hút thuốc chỉ được hút tại các điểm có hệ thống thông khí riêng biệt, có dụng cụ chứa mẩu thuốc lá, có hệ thống chữa cháy hoặc các khu vực ngoài trời.

Dự thảo cũng quy định, cảnh báo sức khỏe phải chiếm 50% diện tích của mỗi mặt chính trước và mặt chính sau. Mẫu cảnh báo phải thay đổi 2 năm/lần.

Sỹ Lực