Thường được trồng cạnh bờ sông con rạch, cây cà na lúc nào cũng xanh um tỏa bóng mát, là nơi người già bắc ghế ngồi hưởng ngọn gió mát, là nơi trẻ con tụ tập chơi những trò chơi dân dã. Nhưng vào mùa nước nổi, trên những cành nhánh sum suê của cây, nhìn lên đó người ta thấy những chùm trái cà na lúc lỉu trên cành.
Cà na muối là món ăn chơi hấp dẫn trong mùa nước nổi. Ảnh: TL
Sau thu hoạch, cà na được dùng làm thành 3 món ăn chơi, gồm: Cà na muối, cà na ngọt và cà na ngào đường. Dù làm thành món gì thì người ta cũng lựa những trái cà na già, chín vàng, không bị giập. Tất cả rửa sạch cho hết cát bụi, chất bẩn, cắt một ít hai đầu trái, dùng dao đầu nhọn, bén rạch theo chiều dọc thân trái bốn năm đường dài đều nhau. Sau đó ngâm cà na trong nước muối mặn, dùng vật nặng đè lên, để qua đêm. Rồi xả nước lạnh nhiều lần vừa rửa vừa bóp mạnh cho cà na ra nước. Công đoạn tiếp theo là trụng trái cà na trong nồi nước sôi. Tất cả nhằm loại trừ hết chất chua và vị chát trong trái cà na.
Món thứ nhất là cà na muối. Người ta trộn trái cà na với muối ớt trong khoảng thời gian chừng ba bốn tiếng đồng hồ cho cà na ngậm đầy gia vị là đã có món ăn chơi vừa chua chua mặn mặn, cay cay một cách khoái khẩu.
Món thứ hai là làm cà na ngọt. Cho cà na sơ chế vào trong lọ thủy tinh từng lớp đẹp mắt rồi đổ nước đường để nguội vào xăm xắp mặt. Cầm từng trái cà na căng bóng, cắn nhẹ nghe vị ngọt thoảng chút vị chua từ lớp thịt dầy của trái tươm ra răng, hấp dẫn. Cứ vậy mà luôn tay bốc từng trái cho vô miệng, ăn hoài không biết chán.