Mất mùa vì ông trời, giá đào quất, bưởi mùa tết sẽ... tăng vọt?

Đào cằn cỗi, lỗi nhịp hoa

Nói đến hoa đào, người ta thường nghĩ ngay đến làng đào Nhật Tân (Tây Hồ, Hà Nội), nơi đây là vùng đất trồng hoa có bề dày lịch sử văn hóa lâu đời của đất Hà thành. Khác với những năm trước, khi còn khoảng 2 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán thì người trồng đào, quất, bưởi mới bắt đầu tiến hành xử lý khâu kỹ thuật như tuốt lá đào, uốn nắn thế, khoanh cành, hay uốn thế, buộc dây tạo hình đối với quất, bưởi bonsai, thì năm nay dù mới đầu tháng 9 âm lịch, nhiều nhà vườn đã bắt tay vào khâu xử lý kỹ thuật cho vườn cây của mình.

Chúng tôi tìm về Nhật Tân vào một ngày cuối tháng 10, khi cái gió heo may bắt đầu thổi ràn rạt trên triền đê và gặp ông Nguyễn Duy Tùng, người đã có hơn 20 năm gắn bó với cây đào Nhật Tân. Đang tỉ mẩn chăm bẵm, cắt tỉa cho vài cây đào Thất thốn hiếm hoi còn có hy vọng ra hoa trong dịp tết này và đào bích, ông Tùng cho biết: Năm nay người trồng đào mất mùa nặng, ngay cả những người có nhiều kinh nghiệm với đào như ông, năm nay cũng rơi vào cảnh mất mùa.

Sở dĩ hầu hết các vườn đào năm nay mất mùa là bởi thời tiết năm nay rất khắc nghiệt, khi liên tiếp trong mấy tháng nắng gắt, rồi mưa liền tù tì mấy tháng ròng, nên hầu hết các gốc đào đều bị chột, thối rễ chết. Cây còn sống thì yếu ớt, sâu bệnh… nên để đào ra hoa đã là khó, chứ nói gì đến đào đẹp!

Ông Nguyễn Duy Tùng bần thần bên một cây đào Thất thốn đang có dấu hiệu mắc bệnh, khó có thể ra hoa trong dịp tết này.

Lá đào Thất thốn của gia đình ông Tùng nổi nhiều nốt chấm đen trên lá, với biểu hiện này cây phát triển rất chậm và khó ra hoa.

Ngay cả những gốc đào bích, đào phai cũng bị bệnh do thời tiết khắc nghiệt.

“Đào Thất thốn rất có giá trị, nhưng trồng đào Thất thốn rất khó. Tôi có hơn 20 gốc, nhưng may ra cũng chỉ được vào gốc… ra hồn. Còn lại phần thì chết, phần thì không được ưng ý lắm. Nên gia đình tôi cố gắng chăm vườn đào bích, sao để nó ra hoa đều phục vụ cho du khách thăm quan chụp ảnh, chứ đào chơi tết năm nay rất hiếm” – ông Tùng chia sẻ.

Những cây không bị mắc bệnh, không bị chết thì có dáng thế cũng không được bắt mắt như những năm trước.

Theo nhận định của ông Tùng, do đào năm nay mất mùa, nên rất có thể giá đào sẽ đắt hơn năm ngoái. Có thể giá đào sẽ dao động từ 8 – 10 triệu đồng/gốc đào bích trong chậu loại đẹp, còn loại trung bình khoảng 1 – 3 triệu đồng/cây nhỏ. Còn đào thế, đào Thất thốn thì rất khó đoán, bởi bình thường đào Thất thốn cũng đã đắt gấp 2 – 3 lần đào thường, thậm chí có cây đắt gấp 10 lần. Do đó rất có thể sẽ có những cây giá lên đến cả trăm triệu đồng.

Nhiều của vườn đã tiến hành xử lý lỹ thuật như khoanh bầu để "ép" cây ra hoa ngay từ bây giờ.

Thậm chí một số cây đã được chủ vườn tuốt lá, đón lộc, mụ hoa. Thông thường những cây xử lý sớm này là để bán cho những khách thích chơi đào sớm.

Cách nhà ông Tùng không xa là vườn đào của anh Đỗ Ngọc Bảo, anh Bảo cho biết gia đình anh có 5 sào trồng đào. Trong đó có 2 sào là đào Thất thốn 2 năm tuổi, dự kiến năm sau sẽ cho thu hoạch. Anh Bảo chia sẻ: “Năm nay cả làng mất mùa, đào nhà tôi chết cây hoặc chết cành gần nửa. Do thời tiết đang nắng nhiều ngày thì lại mưa tầm tã. Do đào mất mùa, nên lượng đào cung cấp ra thị trường sẽ rất khan hiếm, nên giá chắc chắn sẽ cao”.

Anh Đỗ Ngọc Bảo đã bắt tay vào xử lý kỹ thuật, khoanh uốn cho các cây đào bích sẵn sàng phục vụ người chơi cây đón Tết Nguyên đán Mậu Tuất. Theo anh Bảo, năm nay giá đào sẽ tăng, do khan đào.

Dứt lời, anh Bảo dẫn chúng tôi ra thăm vườn đào của anh, chỉ tay vào những cây đào cằn cỗi, ngọn cụt, lá nhăn nheo, anh Bảo cho biết: “Nếu như năm ngoái tầm này đào cành lá đang lên xanh mướt, khỏe khoắn, thì năm nay cây rất còi cọc, cành lá không được đẹp. Hiện nhiều đơn vị, công ty… đã đến đặt đào, tuy nhiên năm nay để có một cây đào ưng ý không phải là dễ”.

Bưởi, quất bonsai người chơi tha hồ chọn

Nếu Nhật Tân nổi tiếng về đào, thì nhắc đến quất người ta phải nhắc đến quất Tứ Liên. Còn nhớ, cách đây khoảng chục năm về trước, khi sự đô thị hóa chưa phát triển rầm rộ, thì cả cánh đồng Tứ Liên đều bạt ngàn quất. Trước đây, người dân chủ yếu chơi quất dáng trực, hình chóp nón, cây thông, chứ chưa nhiều dáng thế như bây giờ. Nhưng nay, Tứ Liên chỉ còn lại vài vườn quất, do phải “nhường” đất cho các công trình đô thị, cầu đường…

Quất năm nay được đánh giá là đều quả, đẹp. Tuy nhiên không có nhiều dáng thế độc đáo như những năm trước. Đặc biệt là không có quất hình con giáp của năm như năm ngoái.

Anh Lê Văn Toàn, một người có gần 20 năm trồng quất cảnh cho biết, năm nay quất ra quả khá đều. Nếu như năm ngoái nhiều nhà vườn tạo dáng cây quất thành hình chú gà trống oai vệ, thì tết Mậu Tuất năm nay hầu như không có nhà vườn nào tạo được hình con giáp của năm: “Tạo hình cây quất thành chú chó rất khó, nên năm nay đa số là cây quất thế hình cây thông, thế đa nhiều tán, chứ không có gì đặc biệt. Còn về giá năm nay dự đoán cũng không có nhiều biến động” – anh Toàn chia sẻ.

Bưởi cảnh, bonsai năm nay khá phong phú, có chất lượng cao hơn hẳn so với những năm trước.

Những năm gần đây, ngoài cây quất cảnh, dáng thế bonsai, nhiều nhà vườn đã sáng tạo ra các cây bưởi bonsai, hoặc bưởi ngũ quả ( 5 loại quả/ 1 cây) vừa có dáng thế đẹp, vừa có nhiều quả rất đẹp mắt, được nhiều người lựa chọn. Nếu những năm trước, người ta chủ yếu ghép gốc bưởi với một số quả như phật thủ, cam, quýt, chanh… để chơi là chính, chứ nhiều loại quả sau khi chơi song không ăn được.

Anh Hà Xuân Tuấn, chủ một vườn bưởi bonsai ở Nhật Tân cho biết, giá bưởi cảnh, bonsai năm nay những cây đẹp có thể lên tới hớn 10 triệu đồng/chậu, trung bình cao hơn khoảng 20% so với năm ngoái.

Vì bưởi thì ruột nhỏ “điếc”, còn cam, quýt… thì “đẹn” khô không có nước, hoặc có nhưng rất nhạt, ăn không ngon. Thì nay, các nhà vườn đã “nâng cấp” lên khi chọn những gốc bưởi ghép hầu hết là gốc bưởi Diễn và những quả bưởi được cắt ghép cũng là bưởi Diễn, còn cam, quýt hầu hết là cam canh, cam Vinh… và được chăm sóc với chế độ đặc biệt, nên quả không những đẹp mà còn có chất lượng khá tốt, không thua kém những quả bưởi, cam, quýt trên cây không ghép là bao.

“Riêng bưởi cảnh, bưởi thế, bonsai năm nay rất đẹp, giúp cho khách hàng thoải mái lựa chọn. Song giá chắc chắn cũng sẽ không “mềm” như năm ngoái, mà sẽ nhỉnh hơn. Nếu năm ngoái mỗi gốc bưởi đẹp có giá khoảng 5 – 12 triệu đồng, thì năm nay có thể sẽ tăng khoảng 20%” – anh Hà Xuân Tuấn, chủ một vườn bưởi bonsai ở Nhật Tân vui vẻ cho biết.