Kỳ án "sọ người" và hành trình hơn 60 ngày đêm phá án
Vụ án xâm phạm mồ mả hài cốt, cưỡng đoạt tài sản tại nghĩa trang Tân Mai, phường Đông Mai, thị xã Quảng Yên, Quảng Ninh xảy ra hồi cuối năm 2012 là một vụ án đặt biệt, hiếm gặp trên toàn quốc. Điểm đặc biệt của nó không chỉ ở số tiền 300 triệu đồng các đối tượng đòi chuộc chiếc hộp sọ, mà ở sự phi nhân tính, tán tận lương tâm đối với phần mộ, hài cốt người đã khuất. Các đối tượng phạm tội đã bị bắt giữ, phải chịu sự phán xét nghiêm minh của pháp luật, nhưng cho đến nay dư luận vẫn hết sức phẫn nộ. Vùng quê Yên Mai vốn yên bình bởi tính cộng đồng, làng xã cao, đến giờ vẫn rầm rì câu chuyện, đâu đó vẫn thấy những đôi mắt hoang mang của các bà các chị khi kể về vụ "sọ người"...
Nghĩa trang đã yên bình
Vào một ngày cuối tháng 3, chúng tôi tìm đến nhà anh Nguyễn Hồng Quân, ở Km11, phường Minh Thành, thị xã Quảng Yên. Anh Quân là con trai trưởng của bà Đinh Thị Sinh, chủ nhân của chiếc hộp sọ bị đánh cắp và đòi chuộc với số tiền 300 triệu đồng. Nhắc đến những ngày sống trong khắc khoải, hoang mang chờ đón một phần hài cốt của mẹ về, anh Quân cúi mặt xuống, như thể chính mình là người có lỗi với vong linh mẹ vậy.
"Mẹ tôi mất năm 2007 vì trọng bệnh ung thư, đến tháng 12.2011 thì sang cát. Gia đình chúng tôi chưa nguôi xót thương mẹ thì khoảng 11 giờ 30 phút ngày 16.12.2012, anh Lợi, quản trang, điện thoại cho tôi hỏi: "Đêm qua gia đình em chuyển mộ bà đi đâu à?". Tôi nói không, anh Lợi bảo thế sao mộ bà bị xới tung lến thế. Chỉ nghe có vậy, cả nhà tôi chạy ào ra nghĩa trang, đến nơi nhìn thấy cảnh tượng mộ mẹ tôi đã tan hoang, chúng tôi không kìm lòng được, gào khóc còn hơn cả lúc mẹ tôi qua đời" - anh Quân kể, có lúc giọng nói trầm đục vì nghẹn ngào.
Cảnh tượng mà anh Quân cùng gia đình chứng kiến là ngôi mộ mẹ đã bị xới tung, lớp quách bên ngoài bị đập vỡ, lớp quan bên trong đã đậy lại, mở ra kiểm tra thì lớp giấy trang kim bị rách nham nhở, các phần xương khác còn nguyên, duy hộp sọ là bị mất. Chưa hết bàng hoàng, anh Quân lại nhặt được tờ giấy được gói trong 1 túi nilon đặt trước tấm bia, bên trong ghi hàng chữ "Muốn lấy lại, liên lạc số này (SĐT), nhưng phải kín”.
Anh Quân kể lại: "Lúc ấy, đang trong tâm trạng lo lắng, sốt ruột cùng cực, tôi không kịp nghĩ gì liền rút điện thoại gọi luôn cho số kia. Điện thoại đổ chuông, nhưng không có người nghe máy. Sau đó, chúng tôi đến trình báo sự việc với Công an phường, đồng thời vẫn gọi cho số điện thoại kia. Đến buổi chiều cùng ngày, tôi nhận được 1 tin nhắn từ số máy kia, nội dung là: "Có người thuê tôi làm việc này, gia đình muốn lấy lại phải trả cao hơn người thuê tôi”. Tôi nhắn lại: "Mày lấy bao nhiêu tiền?", một lúc sau tôi nhận được câu trả lời: "Mai gọi lại", rồi số điện thoại đó tắt máy”.
Dẫn chúng tôi ra nghĩa trang Tân Mai, trước phần mộ bà Đinh Thị Sinh đã được đắp lại gọn gàng, ông Nguyễn Văn Chi, bố đẻ anh Quân bùi ngùi nhớ lại: "Từ đó, gia đình chúng tôi sống trong hoảng loạn. Những ngày Tết Quý Tỵ vui vẻ với mọi người, nhưng không khí trong nhà tôi như có đám ma. Chúng nó (các con ông Chi - PV) sợ bố đổ bệnh đi luôn theo mẹ, nên đưa tôi về quê ở cho khuây khỏa". Còn đối với các con ông Chi, người thì dằn vặt, suy nghĩ: Không biết mình có mâu thuẫn gì với ai không mà đến nỗi người ta phải đào mồ mẹ mình, lấy đi hộp sọ như vậy; người thì rì rầm khấn vái ngày đêm, cầu mong phần hài cốt của mẹ sớm quay về...
"Hợp đồng" 300 triệu...
Trưa 16.12.2012, ngay sau khi nhận được tin báo có một vụ xâm phạm mồ mả, hài cốt tại nghĩa trang Tân Mai, phường Đông Mai, lực lượng Công an thị xã Quảng Yên đã có mặt tại hiện trường, thu thập tài liệu, xác minh điều tra ban đầu. Xác định đây là một vụ án có tính chất phức tạp, chưa từng xảy ra trên địa bàn, Công an thị xã đã đề nghị Phòng PC 45 Công an tỉnh phối hợp điều tra vụ án. Thiếu tá Vũ Văn Hướng, Đội phó Đội CSĐT tội phạm về TTXH Công an thị xã Quảng Yên nói: "Ngay khi tiếp nhận điều tra vụ án, lương tâm tôi luôn mách bảo, bằng mọi giá phải mang hộp sọ bà Sinh trở về. Có lẽ vì đây là vụ án liên quan tới yếu tố tâm linh của người Việt nên gia đình sốt ruột, mong ngóng như thế nào thì chúng tôi cũng mong ngóng nhiều như vậy”.
Còn Trung tá Phạm Hồng Giang, Đội trưởng Đội Trọng án, Phòng PC45, cho biết: "Bằng linh cảm nghề nghiệp, chúng tôi nhận định đối tượng đang ẩn mình, che giấu tung tích một thời gian để nghe ngóng, theo dõi gia đình bị hại. Vì vậy, mọi hoạt động của lực lượng trinh sát phải tuyệt đối bí mật, không được rút dây động rừng. Trước khi các đối tương liên lạc lại, chúng tôi đã dám hứa với gia đình sẽ đưa được hộp sọ bà Sinh trở về".
Quả như dự đoán, khoảng trước Tết Quý Tỵ 20 ngày, đối tượng dùng số điện thoại nói trên đã chủ động gọi tới anh Quân. Lần này, đối tượng đã nói chuyện trực tiếp với Quân, và ngang nhiên đưa ra "hợp đồng” chuộc lại chiếc hộp sọ với giá 300 triệu đồng.
Đối tượng Đặng Toàn Thắng.
Và "mẻ lưới" cuối cùng
Anh Quân kể lại: "Càng gần đến ngày Tết, gia đình chúng tôi càng hoang mang, sốt ruột cực độ. Khi nhận được điện thoại của những kẻ bất lương, chúng tôi vừa sôi lên niềm căm phẫn, lại vừa mừng rỡ".
"Có lấy lại không?" - Đó là câu đầu tiên đầu dây bên kia hỏi. "Có" - Anh Quân trả lời. "Vậy mày chuẩn bị 300 triệu đi, ngày mai lấy lại". "Nhưng tao còn phải đi vay, hẹn mày đúng thứ 6"...
Đúng 5 giờ ngày 12.3, anh Quân nhận được cuộc điện thoại, đối tượng nói đã mang hộp sọ đến trước cửa nhà anh, bảo anh ra lấy vào và nhớ nộp 300 triệu đồng sau khi làm xong thủ tục cho phần hài cốt của mẹ. Khi ra trước cửa nhà, anh Quân nhìn thấy 1 thùng cát tông nhỏ, mở ra thấy một lớp vải màu đỏ, bên trong là 1 túi nilon đen có gói chiếc hộp sọ. Lúc này, lực lượng Công an đã chia làm 2 mũi. Một mũi ém tại nhà anh Quân, một mũi theo dõi Hồ Văn Tuấn (đối tượng đi ôtô mang hộp sọ đến trước cửa nhà anh Quân) với mục đích tóm gọn tất cả các đối tượng tham gia vụ án.
Thiếu tá Vũ Văn Hướng chia sẻ: "Từ phút đầu cho tới phút cuối, lực lượng trinh sát không hề bị lộ, mặc dù các đối tượng cũng có chân rết theo dõi. Đây là điểm quan trọng dẫn tới thành công trong phá vụ án". Trung tá Phạm Hồng Giang cho biết thêm: "Đây là loại tội phạm hiếm xảy ra từ trước tới nay, tuy nhiên tính chất vụ việc lại rất nghiêm trọng và phức tạp. Phương thức thủ đoạn thực hiện và che giấu tội phạm tinh vi, đối tượng đưa ra nhiều tình huống để yêu cầu bị hại giao tiền nhưng sau đó lại thay đổi hoặc không thực hiện, gây khó khăn cho việc xây dựng kế hoạch và bắt quả tang đối tượng”. Từ những khó khăn trên, dẫn tới công tác điều tra vụ án kéo dài, từ ngày 16.12.2012 cho đến ngày 12.3.2013, sau khi triển khai áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ và tổ chức hoạt động trinh sát liên hoàn.
Trên cơ sở đó, ngày 12.3. 2013, Phòng PC 45 Công an tỉnh kết hợp với Công an thị xã Quảng Yên quyết định sử dụng các biện pháp nghiệp vụ và ra lệnh bắt giữ khẩn cấp 5 đối tương là: Đặng Toàn Thắng, Hồ Văn Tuấn, Vũ Trung Dũng, Nguyễn Phương Anh và Phan Văn Cương. Vật chứng thu giữ là chiếc hộp sọ được xác định là của bà Đinh Thị Sinh, sau đó nhanh chóng được trả về cho gia đình trong niềm vui khôn xiết.
Người béo, lùn, nước da tái nhợt, đôi mắt đờ đẫn, vô thần là những ấn tượng ban đầu khi chúng tôi giáp mặt Đặng Toàn Thắng, SN 1968, trú tại tổ 6, khu Nam Trung, phường Nam Khê, TP Uông Bí tại Trai tam giam Công an tỉnh. Khi được hỏi về hoàn cảnh gia đình, Thắng dè dặt: "Tôi là con thứ 5 trong gia đình có 6 anh chị em. Năm 1997, tôi lấy vợ nhưng không đăng ký, giờ con gái tôi đã học lớp 9 rồi. 5 năm trước chúng tôi chia tay nhau, mẹ nó bỏ sang Nga lao động, để lại 2 bố con tôi sống trong nợ nần, túng thiếu, sống trong cảnh nợ nần khổ lắm các cán bộ ạ!". Thắng kết thúc phần giới thiệu hoàn cảnh bằng câu nói ấy, như muốn dẫn giải cho con đường phạm tội sau này.
Thắng kể: "Những ngày cuối năm, tôi và Sơn (tức Hồ Văn Tuấn, SN 1979, trú tại tổ 3, khu Vĩnh Hồng, Mạo Khê, Đông Triều) ngồi với nhau, 2 anh em nói chuyện, bàn cách kiếm tiền. Ý định đào mộ, tống tiền ban đầu chỉ có tôi và Sơn, sau này chúng tội rủ thêm mấy anh em nữa cùng bàn bạc. Đêm 15, rạng 16.12.2012, chúng tôi quyết định tiến hành. Tôi chở Sơn, Hoàng bằng xe máy đến nghĩa trang Tân Mai, mang theo xẻng, giấy đỏ (giấy bọc hài cốt - PV). Tôi ở ngoài canh chừng, còn Sơn và Hoàng vào trong đào, đến khoảng 3 giờ sáng thì xong. Chúng tôi lấy hộp sọ, cho vào túi rồi đem chôn tại một cái hố cách đó khoảng 200 mét. Xong việc tôi lại chở Sơn và Hoàng về nhà tôi ở phường Nam Khê ngủ”...
"Em thương con bé (con gái - PV) quá! Trước đây bố con sớm tối có nhau, nó đã thiếu đi tình yêu thương của mẹ, giờ bố lại thế này...” - Thắng cúi gằm mặt nói. Khi được hỏi những ngày cùng đồng bọn giữ chiếc hộp sọ bà Sinh, chờ 300 triệu đồng tiền chuộc của gia đình, tâm trạng thế nào, Thắng tâm sự "Em cũng hoang mang, lo sợ lắm! Một ngày còn giữ hộp sọ thì ngày đó như còn ngồi trên đống lửa, chỉ mong nhanh nhanh trả cho gia đình... nhưng vì túng quẫn, cần tiền quá...”.
"Cần tiền”, đó là "căn bệnh" không chỉ của riêng Thắng, nhưng để kiếm tiền bằng con đường phạm tội, phi nhân tính như Thắng và đồng bọn thì dù có lý giải đên đâu cũng không thể tha thứ được. Giọt nước ngấn đọng trong đôi mắt mờ đục kia, dường như đã quá muộn màng. Còn nhớ trước lúc chia tay chúng tôi, anh Quân luôn miệng gửi lời cảm ơn các anh Công an. Tôi hiểu sau khi đã trải qua những khoảnh khắc kinh hoàng nhất trong cuộc đời mình, những người bị hại trong ”kỳ án nổi tiếng Quảng Ninh" đang sống trong tâm trang nhẹ nhàng, thanh thản nhất.