Chuyên gia: Ông Trump châm lửa “thùng thuốc nổ” ở Trung Đông
Người biểu tình Palestine đốt cờ Mỹ và Israel sau tuyên bố của ông Trump.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 6.12 chính thức công bố quyết định công nhận Jerusalem là thủ đô Israel, cho rằng quyết định này sẽ giúp giải quyết cuộc xung đột Israel-Palestine.
Jerusalem là một trong những vấn đề trọng tâm trong tiến trình đàm phán hòa bình. Cả Israel và Palestine đều muốn đặt thủ đô ở vùng đất thánh thiêng liêng này. Liên Hợp Quốc công nhận Đông Jerusalem thuộc quyền kiểm soát của người Palestine.
Israel bác bỏ khả năng chia sẻ vùng đất thánh với Palestine, sáp nhập Đông Jerusalem vào lãnh thổ đất nước kể từ năm 1967.
Có nhiều lý do khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra quyết định trên. Nhưng đa số chuyên gia đều nhận định rằng công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel chỉ càng khiến Trung Đông trở nên bất ổn.
“Giờ đây sẽ rất khó để đạt được thỏa thuận hòa bình ở Trung Đông, vì làn sóng phản đối ở các nước Hồi giáo sẽ rất mạnh mẽ, bao gồm cả Thổ Nhĩ Kỳ. Quyết định này có lẽ còn tạo ra ảnh hưởng sâu rộng hơn cả những gì ông Trump từng nghĩ”, Huseyin Bagci, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Kỹ thuật Trung Đông ở Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ nói trên RT.
“Nếu ông Trump muốn hòa bình, ông ấy lẽ ra nên yêu cầu Israel trả lại Đông Jerusalem cho người Palestine “, Kamel Hawwash đến từ Chiến dịch Đoàn kết Palestine nói.
“Đây được coi là ngày thứ 4 đen tối của Palestine, ngày mà Mỹ trao Jerusalem cho Israel”, Hawwash nói, cảnh báo quyết định này chỉ đem đến bạo lực và bất ổn.
Manuel Hassassian, đại diện Palestine tại Anh cho rằng: “Ông Trump đang tuyên chiến với Trung Đông, với 1,5 tỷ người Hồi giáo và hàng trăm triệu người Công giáo, những người không chấp nhận vùng đất thánh thuộc quyền kiểm soát của riêng Israel”.
Jerusalem được coi là vùng đất thánh, trung tâm của các cuộc chiến tranh tôn giáo trong lịch sử hàng ngàn năm.
Theo các chuyên gia, quyết định của ông Trump sẽ có ảnh hưởng lớn đến mối quan hệ giữa Washington và các đồng minh Trung Đông, vì Tổng thống Mỹ đã “xem nhẹ” lợi ích của họ.
Trong khi đó, quyết định của ông Trump có thể giúp Mỹ kiếm được thêm nhiều hợp đồng bán vũ khí trong khu vực.
“Một khu vực rơi vào vòng xoáy bất ổn như Trung Đông sẽ làm tăng nguồn thu từ hợp đồng bán vũ khí. Những chiếc F-16 của Mỹ đã sẵn sàng để chuyển giao cho các đồng minh trong khu vực”, nhà báo Anh Martin Jay nhận định.
Các nhà quan sát cũng lưu ý rằng ông Trump đang thể hiện khuynh hướng nghiêng về Israel, và làm tăng thêm sự chia rẽ của Tổng thống Mỹ với thế giới Hồi giáo.
Trước đó, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas lên tiếng cảnh báo về hòa bình và an ninh trong khu vực. Các lãnh đạo Palestine thậm chí còn kêu gọi "3 ngày cuồng nộ" để phản đối quyết định của ông Trump. Sự việc nghiêm trọng đến nỗi Bộ Ngoại giao Mỹ phải ban hành cảnh báo đi lại đến khu Bờ Tây và Thành Cổ ở Jerusalem.
Quốc vương Jordan nhấn mạnh với ông Trump rằng thông báo công nhận vị thế của Jerusalem "sẽ thổi bùng ngọn lửa với tất cả người Hồi giáo trên toàn thế giới".
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cảnh báo sẽ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Israel, vì "công nhận Jerusalem chính là vượt qua mọi lằn ranh đỏ”.
Thế giới Ả Rập coi quyết định công nhận Jerusalem là thủ đô Israel của Tổng thống Mỹ Donald Trump là một cái tát trời...