Cướp của, giết người và tương lai ngục tù
Mặc dù trong 5 tháng đầu năm 2016, tình hình tội phạm tại TP Hồ Chí Minh giảm đáng kể, trong đó các vụ cướp tài sản, cố ý gây thương tích, giết người đều giảm nhưng các vụ cướp xảy ra đều có tính chất nghiêm trọng, táo tợn, phức tạp và luôn có bóng dáng của những đối tượng có tuổi đời rất trẻ.
Nói riêng về hai vụ án xảy ra gần đây, một vụ giết người và một vụ cướp cho thấy các đối tượng chỉ từ 15-20 tuổi nhưng lại mang trong người máu côn đồ, hung hãn cao độ. Họ đều không nhận thức được hậu quả do mình gây ra. Và đặc biệt các đối tượng chỉ nghĩ đến thực hiện hành vi côn đồ mà không nghĩ hành động của mình gây bất an trong dư luận, gây ảnh hưởng trực tiếp đến bản thân, gia đình và xã hội. Một hành vi nông nổi thiếu suy nghĩ trong phút chốc đã hủy hoại cả tương lai phía trước.
1. Trước khi nhắc lại vụ án va quệt giao thông dẫn đến ẩu đả khiến một người tử vong xảy ra trên địa bàn quận 8, TP Hồ Chí Minh, chúng tôi cần nhắc lại một điểm mấu chốt trong vụ án. Đó là việc nạn nhân cũng là người trẻ, làm công việc lao động tay chân, trình độ văn hóa thấp mà gián tiếp nguyên nhân là gia đình khó khăn, bỏ học từ sớm để phụ giúp gia đình. Giá như, chính nạn nhân có thể hiểu được câu “một điều nhịn, chín điều lành” thì khả năng một vụ án mạng đau lòng sẽ không xảy ra.
Hiện trường một vụ án do các đối tượng vị thành niên gây ra.
L.Đ.A., năm nay mới 25 tuổi, ngụ phường 14, quận 8, TP Hồ Chí Minh là con giữa trong một gia đình có 3 anh em sống trong xóm lao động nghèo ở quận 8. Với chiếc xe hủ tíu xiêu vẹo trước con hẻm, một mình bà Nguyễn Kim Phụng nuôi nấng 3 đứa con khôn lớn.
Thấy mẹ cực khổ, năm học lớp 6, A. nghỉ học và cùng người anh họ thu mua phế liệu kiếm tiền phụ mẹ đắp đổi qua ngày. Rồi thời gian trôi qua, A tự tách ra tạo được một điểm mua phế liệu riêng, gia đình A không còn phải chạy ăn từng bữa như những năm trước. Tưởng rằng cuộc sống đạm bạc, yên ổn của 4 mẹ con được vững bền.
Nào ngờ, 9 năm trước, người anh trai đầu của A. phát bệnh suy thận, đứa em gái đang tuổi ăn tuổi học, gánh nặng, cơm áo thuốc thang lại đè nặng lên vai chàng trai trẻ. Mỗi tháng ngoài tiền ăn, tiền học cho em gái, gia đình A. phải chi thêm 10 triệu lo tiền thuốc thang, chạy thận cho người anh trai. Cuộc sống vất vả như vậy nên A đành gác lại chuyện vợ con mặc dù người yêu A đã chờ đợi A nhiều năm nay.
Dự định tháng 10 năm nay, A. và người yêu sẽ tổ chức bữa tiệc ra mắt xóm giềng, về sống chung một nhà, nào ngờ… Con hẻm 161, Bến Bình Đông mấy ngày nay bao phủ một màu tang thương.
Bà Phụng và người yêu của A. khóc ngất đau đớn bên quan tài của người con trai hiếu thảo, trụ cột chính trong gia đình. Bà Phụng kể trong nước mắt: “Khi nghe người ta nói thằng A bị đánh được đưa vào Bệnh viện Chợ Rẫy cấp cứu tôi tất tả chạy vào. Tưởng con chỉ bị thương, mạng vẫn giữ được, ai dè vào đến nơi thì người ta báo con tôi không còn sống. Tội nghiệp nó hiền lành, luôn nghĩ đến gia đình, ai dè nó đoản mạng quá!”.
Chị G. (22 tuổi, vợ sắp cưới của A.) nói trong nước mắt: “Anh ấy lo chữa bệnh cho anh trai nên lần lữa mãi ngày cưới. Đến hôm nay mọi dự định sắp thành hiện thực thì anh ấy lại đi xa!”. Nhiều người viếng đám tang đau xót: “Cái thằng hiền lành, biết chí thú làm ăn lo cho gia đình nhưng lại bị người ta hạ độc một cách đau đớn quá! Chúng tôi nghe người ta kể lại, nếu nó không đuổi theo tụi kia làm ra cho ra lẽ thì đâu có kết cục đau lòng này?”.
2. Quả thật nếu như không vì cái tôi quá lớn thì có lẽ anh A. cũng không phải bỏ mạng oan uổng như vậy. Một ngày sau khi A. bị sát hại, Công an quận 8 cũng bắt được 5 đối tượng gây án gồm Dương Quốc Tấn mới 16 tuổi; Lý Nhơn Hậu, 18 tuổi; Đỗ Hùng Tấn, Lê Hữu Thế Anh mới 14 tuổi và Nguyễn Trương Hoàng Nghĩa, năm nay 17 tuổi cùng ngụ quận 8. Các đối tượng bị bắt mặt vẫn còn ngơ ngác khi khai nhận hành vi dẫn đến chết người mà mình gây ra.
Các đối tượng gây ra cái chết cho anh A., có đối tượng chỉ mới 14 tuổi.
Chúng khai, tối 6.5, nhóm đối tượng đi uống cà phê về đến trước số 127A, đường Mễ Cốc, phường 15, quận 8 thì xe của Nghĩa và Anh va chạm với xe của anh A.
Hai bên xảy ra mâu thuẫn, tuy nhiên muốn đuổi kịp nhóm bạn đi phía trước, Nghĩa và Thế Anh không cự cãi nữa mà lên xe bỏ đi. Anh A. đuổi theo đến số 2G thì bắt kịp muốn nói chuyện cho phải quấy. Bực tức Thế Anh lấy con dao bấm dạng khẩu súng ra cùng Nghĩa đánh anh A.. Một số đối tượng còn lại đã lượm đá quay sang cùng Thế Anh và Nghĩa tấn công anh A. cho đến khi anh A. gục xuống rồi bỏ về phòng trọ ngủ cho đến khi bị bắt.
3. Ham mê tốc độ, thường xuyên tham gia các cuộc “bão đêm” nhưng như chưa đủ độ “máu”, Huỳnh Lê Minh Hưng, năm nay mới 15 tuổi, ngụ Bình Thạnh còn tham gia đua xe ăn tiền và nợ các “quái xế” khác với số tiền khoảng 8 triệu đồng. Tuổi còn nhỏ, không có việc làm, số tiền nợ trên là quá lớn đối với Hưng.
Nạn nhân của một vụ cướp trình báo Công an.
Để có tiền trả nợ, Hưng nghĩ đến chuyện đi cướp tài sản. Hưng còn rủ thêm Phan Quốc Thắng, mới 16 tuổi, ngụ Bình Thạnh và Lê Anh Tài, năm nay 15 tuổi, quê quán Bình Dương, tạm trú Gò Vấp trở thành tòng phạm. Ba đối tượng còn quá trẻ, khi gây án còn không hiểu hết hậu quả do mình gây ra, đánh mất tương lai của chính mình một cách quá dễ dàng.
Nạn nhân của ba đối tượng là Nguyễn Ngọc Nguyên (22 tuổi, quê quán Bình Định, tạm trú Gò Vấp). Khoảng 15 giờ ngày 6.5, trời mưa, anh Nguyên dừng xe tại mái hiên của một căn nhà trên đường Trục (phường 13, quận Bình Thạnh) thì 3 đối tượng đi trên một xe gắn máy áp sát. Hưng dùng tay đánh “phủ đầu” anh Nguyên và Tài dùng roi điện chích vào người anh Nguyên. Anh Nguyên hoảng hốt bỏ xe tri hô, ba đối tượng lấy xe anh Nguyên tẩu thoát về hướng bán đảo Thanh Đa. Anh Nguyên đến Công an quận Bình Thạnh trình báo.
Từ lời khai của anh Nguyên kiểm tra lại hình ảnh mà camera an ninh trên phường 13, quận Bình Thạnh ghi nhận, Công an quận Bình Thạnh phát hiện 3 đối tượng đi trên 2 xe gắn máy, trong đó có một đối tượng đi chiếc xe của anh Nguyên chạy dọc theo đường ray xe lửa. Qua truy xét, công an quận Bình Thạnh xác định được danh tính của 3 đối tượng, trong đó Thắng và Hưng là đối tượng sống tại địa phương.
Tối 7.5, Hưng và Thắng xuất hiện tại khu vực bán đảo Thanh Đa thì bị tổ trinh sát đón lõng, bắt gọn. Rạng sáng 8.5, Công an quận Bình Thạnh bắt được Tài tại quận 12. Nhìn 3 đối tượng ấp úng khai nhận hành vi của mình khiến ai cũng xót xa. Bởi những đứa trẻ còn quá nhỏ tuổi, chưa hiểu hết được hành vi của mình gây ra thật đau lòng.
4. Tình trạng những đối tượng gây án bị trẻ hóa đang là điều đáng lo ngại cho xã hội. Những đối tượng trong thời gian qua thực hiện các vụ giết người, cố ý gây thương tích, cướp, cướp giật tài sản thường ra tay một cách tàn độc gây nguy hại cho xã hội. Cùng với đó là lối hành xử một cách nóng nảy, thiếu kiềm chế, thiếu hiểu biết pháp luật đa phần rơi vào các đối tượng có gia cảnh éo le, không có sự giáo dục, dạy dỗ đúng mực của nhà trường, gia đình và xã hội.
Phó Tí thư Thường trực thành ủy TP Hồ Chí Minh, ông Tất Thành Cang trao bằng khen và động viên Công an quận Bình Thạnh.
Bên cạnh đó, một số tổ chức có liên quan đến giáo dục học sinh vẫn chưa theo kịp những diễn tiến phức tạp về tâm lý của trẻ vị thành niên trong một xã hội liên tục chuyển biến. Bởi vậy khi gặp chuyện, các đối tượng không tự giải quyết được vấn đề theo đúng pháp luật, theo đúng lối hành xử giữa người với người mà hành xử theo kiểu thích thể hiện bản thân nên đàn đúm, thành lập băng nhóm để thỏa mãn cái tôi cá nhân của mình, bất chấp hậu quả.
Nguyên nhân để các đối tượng trẻ tuổi ra tay thực hiện các vụ cướp một cách tàn bạo thể hiện rõ tính chất ngông cuồng, thích hưởng thụ hơn là lao động. Bởi vậy, khi ra đường, hay thực hiện các hành vi cướp, cướp giật… các đối tượng nhỏ tuổi thường thủ theo hung khí (loại dễ dàng mua ngoài đường hay rao bán trên mạng Internet) để dễ dàng xử đối thủ hay người chống lại mình. Thống kê 5 tháng đầu năm các loại tội phạm trên địa bàn TP Hồ Chí Minh giảm nhưng những vụ giết người, cướp tài sản do các đối tượng trẻ tuổi gây ra trong thời gian qua thực sự đáng báo động.
Hai vụ án điểm về giết người và cướp tài sản do các đối tượng nhỏ tuổi gây ra này khiến dư luận hoang mang trong những ngày qua bởi sự liều lĩnh, độc ác của các đối tượng nhỏ tuổi. Cũng vì các vụ án nghiêm trọng này mà Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Đinh La Thăng đã chỉ đạo các đơn vị thuộc Công an TP Hồ Chí Minh sớm phá các vụ án để đem lại niềm tin cho người dân về một thành phố an toàn.
Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó giám đốc Công an TP Hồ Chí Minh cho biết: “ Các đối tượng dù tuổi còn rất nhỏ, có đối tượng nằm trong độ tuổi vị thành niên nên việc xử lý các đối tượng cần đảm bảo các thủ tục tố tụng, có người giám hộ. Tuy nhiên không vì các đối tượng quá nhỏ lại bỏ qua các yếu tố mang tính chất nguy hiểm, gây ảnh hưởng trong cộng đồng. Ban giám đốc Công an TP Hồ Chí Minh sẽ phối hợp với các ban ngành tiến hành nghiên cứu tình hình tội phạm trẻ hóa, phân tích đặc điểm diễn biến tâm lý tội phạm để đề ra các giải pháp hữu hiệu, kéo giảm tình trạng tội phạm vị thành niên”.