Giải mã bí mật Triều Tiên huỷ cuộc gặp hiếm có với Mỹ

Hai nhà lãnh đạo Mỹ- Triều Tiên. (Nguồn: Getty Images)

Nếu chỉ nhìn vào thái độ của đoàn Mỹ và đoàn Triều Tiên đối với nhau tại lễ khai mạc Thế vận hội và tại buổi chiêu đãi của tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in thì khó có thể nghĩ rằng khi ấy cuộc gặp gỡ bí mật này đã được hai bên thu xếp bởi cả bên này coi như thế không hề có sự hiện diện ngay gần đấy của bên kia.

Phía Triều Tiên cho biết cuộc gặp này bị huỷ vì phía Mỹ trước đó đã tiếp tục làm găng với Triều Tiên và tuyên cáo sẽ gia tăng mức độ các biện pháp trừng phạt Triều Tiên để buộc nước này từ bỏ chương trình tên lửa và hạt nhân. Trong khi đó, phía Mỹ quả quyết là cuộc gặp được dàn xếp theo gợi ý của Triều Tiên và Mỹ gặp Triều Tiên ở Hàn Quốc không phải để đàm phán mà chỉ để chuyển tải thái độ kiên quyết của Mỹ và thông điệp là Mỹ sẽ hành động như đã tuyên bố chứ không nói xuông. Có thể nhận ra được ngay từ những biểu cảm này của Mỹ và Triều Tiên là bên nào cũng rất coi trọng chuyện giữ thể diện và không tạo ra hình ảnh hay ấn tượng là bị thất thế so với phía bên kia.

Cuộc gặp gỡ này bất thành vì thời điểm chưa thật sự thích hợp và điều kiện chưa thật sự chín muồi. Nó được thoả thuận trước khi có phái bộ cấp cao của Triều Tiên tới Hàn Quốc và trước khi ông Moon Jae-in được mời sang Triều Tiên. Triển vọng về cuộc thượng đỉnh liên Triều thứ 3 sau hai lần trước vào năm 2000 và 2007 làm thay đổi cơ bản cục diện quan hệ giữa Triều Tiên và Hàn Quốc với tác động rất mạnh mẽ tới mối quan hệ giữa Mỹ và Triều Tiên.

Triều Tiên đã ở vị thế khác và có thể làm cao thêm được với Mỹ. Ông Moon Jae-in lại không thể không gắn chuyến đi Triều Tiên với triển vọng có thay đổi tích cực và cơ bản trong vấn đề hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên cũng như với triển vọng mới về tiếp xúc và đối thoại trực tiếp giữa Mỹ và Triều Tiên. Điều này khiến Triều Tiên ngần ngại và phải chậm lại trong chuyện tiếp xúc và đối thoại trực tiếp với Mỹ.

Việc Mỹ tiếp tục làm găng và gây khó cho Triều Tiên chỉ là cái cớ để Triều Tiên biện luận cho quyết định huỷ cuộc gặp gỡ - như thế giữ được cả thể diện lẫn thế - chứ còn trong thực chất thì Triều Tiên muốn chờ cho tới khi có được sự chắc chắn là ông Moon Jae-in sẽ đi Triều Tiên bất chấp thái độ không mặn mà của Mỹ. Quan hệ của Triều Tiên và Hàn Quốc càng được cải thiện thì Triều Tiên càng thêm sẵn sàng tiếp xúc và đối thoại trực tiếp với Mỹ chứ không phải ngược lại.

Cuộc gặp kín này giữa Mỹ và Triều Tiên không diễn ra nhưng tác động tích cực của nó là cho thấy hai đối tác này dù găng với nhau thế nào thì giờ cũng đã bắt đầu tính đến chuyện đi vào đối thoại với nhau và trong mối quan hệ song phương này, họ vẫn luôn để lý trí chế ngự tình cảm chứ không phải ngược lại như vẫn thường thấy họ biểu lộ ra bên ngoài.