30 năm đã qua, dù đảm nhận nhiều công việc nhưng ấn tượng về đội săn bắt cướp H88 luôn in đậm trong tâm trí đại tá Nguyễn Trường Tam - vị đội phó quả cảm thời kỳ đó với biệt danh “Tam đại bàng”, “Tam dì ghẻ”, “Cậu mũ nồi trắng”.
Đại tá Tam kể, những năm 1980, lực lượng chống tội phạm tại Sài Gòn làm mạnh nên những kẻ giang hồ dạt ra Bắc và chọn Hải Phòng làm tụ điểm hoạt động. Thời gian này, nhóm giang hồ từ Hà Nội, Quảng Ninh trốn truy nã cũng dạt về đất Cảng. "Hải Phòng thời gian đó nóng như lò lửa", đại tá Tam kể.
Năm 1986 đầu năm 1987, các vụ dùng vũ khí quân dụng để cướp giật liên tiếp xảy ra. Ban đầu, mỗi tháng 1-2 vụ, sau tăng 5-7 vụ. Những tên cướp ngang nhiên chặn đường người dân giữa ban ngày để gây án; phục ở những tuyến đường đông người đi lại, dí súng cướp tài sản.
Giám đốc Công an Hải Phòng đề xuất Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành lập lực lượng "săn bắt lưu manh" và nhận được sự đồng tình. Phòng Cảnh sát hình sự thành phố có nhiệm vụ xây dựng đề án, chọn 20 cán bộ tham gia, lấy tên là Đội Cảnh sát hình sự đặc biệt.
Ông Lê Danh Xương, Bí thư thành ủy Hải Phòng, đồng ý về việc thành lập Đội Cảnh sát hình sự đặc biệt song gợi ý "đặt tên nào để người dân dễ nhớ" và đề xuất tên H88 (H vừa mang nghĩa Hải Phòng, vừa có nghĩa là hình sự; 88 là thể hiện chiếc còng số 8). Ngay sau đó, Công an Hải Phòng lấy ngày sinh bác Hồ ngày 19.5.1890 để thành lập H88.
Toàn Đội quyết tâm "gây tiếng vang" để tội phạm không còn "đất sống" tại Hải Phòng.
Tam "Đại Bàng" với chiếc xe Povkhov săn bắt tội phạm đất Cảng. Ảnh nhân vật cung cấp.
Bảy ngày sau, toàn đội chia nhau đi nắm bắt các địa bàn phức tạp. H88 xác định vườn hoa trung tâm thành phố là nơi phức tạp nhất nên lập kế hoạch vây giáp. Trinh sát bí mật vận động người dân sống gần đó cùng phối hợp.
Trong đêm mùa hè cuối tháng 5.1988, trận ra quân đầu tiên, các trinh sát H88 đã bắt 13 người, thu 3 khẩu súng, 6 quả lựu đạn cùng nhiều công cụ hỗ trợ (dao, lê, kiếm…) giấu trên người cũng như dưới ghế đá, sau lùm cây.
Theo ông Tam, thời gian sau đó H88 đã phá trên 130 vụ án hình sự, bắt trên 200 nghi phạm; thu 21 súng, 23 lựu đạn... Nhiều kẻ giang hồ khét tiếng, liều lĩnh tại đất Cảng thậm chí bị tiêu diệt trong khi điên cuồng chống đối. Điển hình là hai tên cướp "cạn" Cao Văn Minh và Đỗ Văn Sinh dùng vũ khí uy hiếp hành khách trên xe để cướp tài sản trên tuyến quốc lộ 10 (Hải Phòng – Thái Bình - Nam Định) và tuyến đường 18 (Hải Phòng – Quảng Ninh). Khi bị lực lượng trinh sát truy bắt, chúng dùng lưỡi lê chống trả, buộc lực lượng H88 phải nổ súng “xuyên táo” với cả hai.
Trong 10 năm hoạt động, H88 hai lần được vinh danh là Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Năm 1998, đội giải tán.