Hà Tĩnh: "Sôi sục" chuyện tìm giống lúa vừa ít bệnh, vừa ngon

Quan điểm chỉ đạo là hướng tới xây dựng bộ giống chất lượng. Tuy nhiên, sau “bão” đạo ôn cổ bông vụ xuân 2017 và dịch bệnh đốm nâu, tiêm lửa vụ xuân 2018, vụ HT - mùa năm 2018, ngành nông nghiệp Hà Tĩnh và chính quyền các địa phương hướng đến chọn bộ giống “an toàn”, có TGST dưới 115 ngày.  

Ông Nguyễn Tuấn Thanh, PGĐ Sở NN-PTNT Hà Tĩnh cho hay, vụ HT - mùa 2018 toàn tỉnh phấn đấu sản xuất 59.245ha; trong đó, lúa HT 44.369ha, lúa mùa 790ha; đậu hơn 7.400ha; ngô trên 1.900ha; rau các loại hơn 2.300ha...

Tỉnh Hà Tĩnh đang xây dựng cơ cấu giống theo hướng an toàn

“Năm nay thời vụ sẽ chậm hơn các năm trước khoảng 10 ngày, vì vậy sản xuất HT cực kỳ gấp gáp. Các huyện phải chỉ đạo bà con thu hoạch lúa xuân đến đâu làm đất gieo cấy lúa HT đến đó, phấn đấu lúa trổ từ 5 – 10/8, kết thúc thu hoạch trước 10/9”, ông Thanh nhấn mạnh.

Cẩm Xuyên là huyện có diện tích gieo cấy lúa HT lớn thứ hai toàn tỉnh, với 9.000ha. Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Lê Ngọc Hà đề nghị các doanh nghiệp kịp thời cung cấp thông tin cho huyện về kế hoạch cung ứng giống, sản lượng, chất lượng giống để huyện triển khai cơ cấu đến các xã, tổ chức sản xuất kịp thời vụ.

“Cẩm Xuyên là vùng chủ động nước, nông dân siêng năng cần cù nên chỉ tiêu về diện tích chắc chắn huyện sẽ hoàn thành. Lo nhất là bệnh lùn sọc đen, bởi mới đây kết quả xét nghiệm cho thấy một số diện tích dương tính với loại bệnh này nên lo ngại lây lan sang vụ HT”, ông Hà cho hay.

Đối với huyện Đức Thọ, vấn đề địa phương lo nhất vụ HT - mùa tới là tình trạng để lúa chét và bỏ hoang đất ruộng. Ông Nghiêm Sỹ Đông, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện phản ánh, nhiều năm nay bà con các xã Thái Yên, Tùng Ảnh, thị trấn Đức Thọ không còn mặn mà với làm ruộng, do các địa phương có nhiều ngành nghề cho thu nhập cao hơn. Diện tích bỏ hoang ngày càng tăng, bình quân khoảng 300ha/4.282ha (vụ HT).

“Đây là một vấn đề đáng ngại, Đức Thọ đã thực hiện nhiều giải pháp như hỗ trợ giống, làm đất, huy động các lực lượng đoàn thể gieo cấy giúp dân... nhưng tình hình vẫn không có biến chuyển. Chúng tôi hi vọng UBND tỉnh và Sở có giải pháp giúp huyện giải quyết vấn đề này”, ông Đông nói.

Ngoài bỏ hoang đất, theo ông Đông, vấn đề bao tiêu sản phẩm đầu ra cũng chưa cần được bàn bạc. Ngoại trừ HTX Đức Lâm tổ chức thu mua thì chưa có doanh nghiệp nào đứng ra bao tiêu lúa cho dân, trong khi Đức Thọ là vùng trọng điểm sản xuất cánh đồng mẫu lớn (vụ xuân khoảng 2.000ha; HT dao động 1.200ha) nên cần hỗ trợ các địa phương giải quyết bài toán này.  

Hà Tĩnh phấn đấu kết thúc thu hoạch lúa HT trước 10/9

“Nghèo” giống chất lượng

Nhìn vào bộ giống đưa vào cơ cấu cho thấy, Hà Tĩnh đang hướng đến tính an toàn, nghèo giống lúa chất lượng. Cụ thể, bộ giống chủ lực quanh đi quẩn lại là: PC6, Xuân Mai 12, TH3 – 3, VTNA2, TH3 – 5, Khang dân đột biến, Nếp 98, Nếp 87. Một số giống đã được công nhận quốc gia đưa vào khu vực hóa như Kim cương 111, VTNA6, DQ11. Tiếp tục sản xuất thử các giống có tiềm năng năng suất, chất lượng cao như BQ, Lam Sơn 8, QP5...

Ông Nghiêm Sỹ Đông cho rằng, cơ cấu giống vụ HT – mùa 2018 không có giống chất lượng để lựa chọn. Trong khi 2 giống lúa chủ lực là Thiên ưu 8 và Bắc thơm số 7 bà con sản xuất nhiều năm nay đều đã đưa ra khỏi cơ cấu của tỉnh nên vụ HT tới huyện không biết cơ cấu giống gì.

“Bây giờ đưa vào giống cũ, giống lúa lai dân sẽ không làm. Cái này cũng không thể ép dân được”, ông Đông nói.

Đồng quan điểm, ông Phan Văn Cường, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Can Lộc bảo: “Năm nay nhiều giống lúa chất lượng bị bệnh đốm nâu nặng, nhiều khả năng lây lan sang cả vụ HT. Do đó việc cơ cấu giống chủ lực tại huyện sắp tới sẽ gặp nhiều khó khăn. Trước mắt, huyện đang nghiên cứu tiếp tục sản xuất thử một số giống triển vọng như BQ, Lam Sơn 8 để bổ sung vào bộ giống chủ lực của huyện”.